بازارهای جهانی در سردرگمي و انتظار

گروه اقتصادي

نشانه‌هاي ابتدايي از بروز آشفتگي و افزايش ريسك‌هاي سیاسي در بازارها از بامداد يكشنبه ديده شد. چنان‌كه قيمت ارزهاي ديجيتال شنبه آخرشب (يكشنبه بامداد) پس از پاسخ ايران به حمله اسراييل كاهش پيدا كرد و سرمايه‌گذاران باتوجه به احتمال گسترش درگيري‌ها در خاورميانه شروع به قيمت‌گذاري ريزشي كردند. بلومبرگ در اين باره نوشته است: قيمت بيت‌كوين روز شنبه 7.7 درصد كاهش يافت كه بيشترين كاهش قيمت اين توكن از مارس 2023 محسوب مي‌شود. بيت‌كوين مقداري از اين كاهش را امروز جبران كرد و ساعت 36: 11 دقيقه صبح در سنگاپور حدود 63 هزار و 230 دلار معامله شد. اكثر رمرارزهاي ديگر چون اتر، سولانا و دوج كوين نيز زيان 24 ساعته را تجربه كردند. ايران در پاسخ به حمله اسراييل به كنسولگري خود در سوريه، هواپيماهاي بدون سرنشين و موشك‌هاي تهاجمي را عليه اسراييل پرتاب كرد كه ممكن است بحران در منطقه را وارد مرحله جديدي كند. دارايي‌هاي ديجيتال در تعطيلات آخر هفته معامله مي‌شوند و به سرمايه‌گذاران دريچه‌اي از رفتار بالقوه بازارهاي سنتي در زمان بازگشايي در روز دوشنبه را مي‌دهند؛ اگرچه از حالا تا شروع مجدد، خيلي چيزها مي‌تواند تغيير كند. به گفته موسس صندوق رمزارز Split Capital، ادامه فروش ارزهاي ديجيتال احتمالا مشروط به تشديد بيشتر بحران است؛ مردم منتظر هستند كه بازارهاي روز دوشنبه چگونه خواهند بود.

تشديد تنش سبب شد روز جمعه «سهام »آسيب ببيند و پناهگاه‌هايي چون «اوراق » و «دلار » تقويت شدند. داده‌هاي Coinglass نشان داد كه حدود 1.5 ميليارد دلار تعهدات ارزهاي ديجيتال روز جمعه و شنبه نقد شدند كه يكي از سنگين‌ترين نقدسازي‌ها در طول حداقل شش‌ماه گذشته محسوب مي‌شود.

بيت‌كوين حدود 10 هزار دلار از ركورد 73 هزار و 798 دلاري خود در اواسط ماه مارس كاهش يافته است. تقاضا براي صندوق‌هاي قابل معامله در بورس به اين توكن كمك كرد تا به بالاترين ميزان خود برسد، ولي جريان خالص ورودي به اين صندوق‌ها اخير كاهش يافته است. سفته‌بازان ارزهاي ديجيتال در انتظار به اصطلاح «هاوينگ بيت‌كوين» هستند، كه عرضه جديد اين توكن را به نصف كاهش مي‌دهد و انتظار مي‌رود حدود 20 آوريل اتفاق بيفتد. به صورت تاريخي، هاوينگ به افزايش قيمت‌ها كمك مي‌كند، با اين‌حال ترديدهايي وجود دارد از اينكه آيا اين افزايش، دوباره بيت‌كوين را به اوج تاريخي خود مي‌رساند يا خير. براساس گزارشي از نشريه فورچون، تصوير كامل‌تري از واكنش وال‌استريت به اولين حمله نظامي تمام‌ عيار ايران به اسراييل، عصر يكشنبه، زماني كه معاملات آتي در ايالات متحده براي سهام، اوراق قرضه، كالاها و ارزها آغاز مي‌شود، ارايه خواهد شد. معاملات روز جمعه تا حدودي پيش‌نمايشي از انتظارات را ارايه كرد. گزارش‌ها در اين روز نشان مي‌داد كه پاسخ ايران به اسراييل در عرض دو روز پيش‌بيني مي‌شد، قيمت نفت معيار ايالات متحده را تا 3 درصد افزايش مي‌دهد و به بالاي 87 دلار در هر بشكه مي‌رسد. اوراق قرضه خزانه‌داري ايالات متحده نيز به‌شدت افزايش يافت چراكه سرمايه‌گذاران به دنبال ايمني بودند. به‌طور مشابه، دلار امريكا نيز تقويت شد چراكه افزايش تنش‌هاي ژئوپليتيكي باعث شد كه سرمايه‌گذاران از ارزهاي پرخطر بازارهاي نوظهور دور شوند. يورو در برابر دلار امريكا به پايين‌ترين حد پنج ماه اخير سقوط كرد، زيرا بازارها چشم‌انداز كاهش نرخ‌هاي بانك مركزي اروپا را ارزيابي كردند. در همين حال، قيمت طلا، كه به‌طور سنتي به عنوان يكي ديگر از دارايي‌هاي امن تلقي مي‌شود به بالاترين حد خود به بالاي 2400 دلار در هر اونس رسيد، اما بعدا اين افزايش‌ها را در اواخر جمعه معكوس كرد.

بازار در انتظار نفت صد دلاري؟

پيش از حملات ايران به اسراييل تنش فعلي در منطقه باعث شده بود تا قيمت نفت خام برنت تا جمعه گذشته به بيش از ۹۱ دلار در هر بشكه برسد. تحولات جديد در زمان تعطيلي بازارهاي جهاني رخ داد و حالا امروز بايد ديد كه تاثيرات آن روي قيمت نفت چه خواهد بود؟ برخي كارشناسان انرژي پيش‌بيني مي‌كنند با شروع هفته كاري بازارهاي انرژي قيمت نفت خام برنت افزايش خواهد يافت اما رسيدن قيمت نفت به صد دلار نيازمند ارزيابي دقيق از نحوه واكنش اسراييل به حملات ايران است. تحليلگران همچنين پيش‌بيني مي‌كنند كه با شروع هفته بازارهاي مالي در حال آماده‌سازي براي افزايش تشديد تنش بين اسراييل و ايران خواهند بود. تحليلگران مي‌گويند عكس‌العمل احتمالي اسراييل اگر بر عليه زيرساختار انرژي ايران صورت گيرد عملا پاسخ ايران و گروه‌هاي نيابتي را در پي خواهد داشت و اين موضوع باعث افزايش آني قيمت نفت به بيش از صد دلار خواهد شد . اتفاقي كه هم اقتصاد جهاني را با شوك روبه‌رو خواهد كرد و هم انتخابات رياست‌جمهوري امريكا را مورد تاثير قرار خواهد داد، چيزي كه اصلا خوشايند دموكرات‌ها و شخص جو بايدن كه خود را براي انتخابات مهم امسال آماده‌ مي‌كند؛ نخواهد بود.

كاهش دامنه نوسان بورس

در ايران، در شرايطي كه به دليل شرايط فورس ماژور انتظار تعطيلي بازار سرمايه نيز وجود داشت؛ متوليان بازار سهام دامنه نوسان بورس را به مثبت و منفي يك درصد كاهش دادند. دامنه نوسان صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري نيز به سطح ۲ درصد بازگشت. با محدود شدن دامنه نوسان قيمت سهام به منفي و مثبت يك درصد، اغلب سهامداران در فروش سهام ناكام بودند و شاهد شكل‌گيري صف‌هاي فروش طويل در بازار بوديم. در معاملات روز يكشنبه بيست و ششم فروردين ماه 1403 و در شرايطي كه دامنه نوسان قيمت سهام به منفي و مثبت يك درصد محدود شده بود، شاخص كل بورس تهران 11 هزار و 194 واحد نسبت به روز كاري گذشته پايين‌تر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 196 هزار و 776 واحد رسيد. احمد اشتياقي كارشناس بازار سرمايه در گفت‌وگو با سايت بورسان مي‌گويد: افت نماگرهاي بورسي با توجه به فضاي سياسي اخيري كه از درگيري نظامي ايران و اسراييل شكل گرفت امري طبيعي ارزيابي مي‌شود. سرمايه‌گذاراني كه موفق به فروش شدند تا بهبود فضاي غبارآلود سياسي دست نگه خواهند داشت.

بازگشت نرخ دلار

بعد از پاسخ ايران به اسراييل و كاهش هيجانات در بازار ارز، ريزش قيمت‌ها در بازار طلا وسكه هم آغاز شده تا جايي كه قيمت طلاي ۱۸ عيار كه تا ۴ ميليون هم‌ بالا رفته بود هم اكنون به ۳ ميليون و ۷۵۰ هزار تومان بازگشته است. خبرگزاري تسنيم در اين باره گزارش داده كه بازار ارز كه در روزهاي گذشته با هيجانات شديد همراه بود و بعضا در كانال‌هاي تلگرامي نرخ‌هاي نجومي براي دلار و ساير ارزها به ثبت مي‌رسيد امروز با افزايش فروشنده‌ها مواجه شده است كه علت اصلي آنها پاسخ محكم ايران به اسراييل مي‌باشد. اين درحالي است كه در كانال‌هاي تلگرامي حتي قيمت دلار به كانال‌هاي بالاي 70 هزار تومان هم رفته بود و بعضي از رسانه‌هاي بيگانه از جمله بي‌بي‌سي هم بر موج دلار 70هزارتوماني مي‌دميدند اما پاسخ محكم ايران به اسراييل واكنش مثبت بازار ارز را به‌همراه داشته است تا جايي كه دلال‌ها هم در خيابان منوچهري اعتراف مي‌كنند دلار 70هزارتوماني از همان اول هم فقط جوّ بود.