فرزند خلفِ مكتب اصفهان

در هنر و موسيقي سبك يا شيوه برگرفته از خصلت‌هاي صوري و ساختار شاخص و متمايز در خلق يك اثر هنري است، اما مكتب در معاني و تفاسير مختلف معطوف به كشور سرزمين و خاستگاه يك اثر هنري بدون توجه به سبك نگاه و نگرش يا يك دوره معين است در معناي رايج‌تر به يك شهر يا منطقه يا يك سبك كاملا مسلط بر دوره معين اشاره دارد. در تاريخ موسيقي اصيل ايراني سه مكتب تهران، اصفهان و تبريز وجود دارد. 
بسياري از موسيقيدانان معتقدند كه مكتب اصفهان از ساير مكاتب يعني تهران و تبريز كامل و جامع‌تر است، دليل را نيز اين‌گونه بيان مي‌كنند كه ارتباط با وضعيت اجتماعي و سياسي اين شهر طي چند قرن گذشته و همچنين به واسطه انتقال مجموعه‌اي از ارزش‌هاي سياسي شهرهاي شيراز و تبريز به اصفهان تمام قابليت‌هاي هنري و موسيقي به آنجا انتقال يافته است.
در گذشته آواز در عصر صفوي بر دو شيوه خراساني و عراقي شهرت داشت. حضور شاعراني چون رودكي و فرخي كه چنگ مي‌نواختند و آوازي خوش داشتند كه يحتمل اين نام از سبك شعر آنها گرفته شده است با روي كار آمدن دولت صفوي، سبك عراقي در شيوه خوانندگان اصفهان رونق گرفت كه حتي بسياري از خوانندگان نقاط مختلف به اصفهان آمدند. مكتب اصفهان از زمان سيد عبدالرحيم اصفهاني، سيد حسين طاهرزاده تا استاد تاج اصفهاني در آواز و نوازندگي استاد جليل شهناز و استاد حسن كسايي و زنده‌يادان منوچهر سلطاني تا مرحوم سارنج هميشه پيشتاز تاريخ موسيقي ايران بوده است؛ به‌طور خاص درباره استاد جليل شهناز، شهنواز تار ايران كه از پيشقراولان مكتب اصفهان است، مي‌توان گفت كه با ابداع كوك‌هاي مخصوص، جملات منحصربه‌‌فرد اعم از ريز، دراب، تكيه‌ها، ويبره‌ها، ناله‌كرشمه‌ها، تحريرها و لحن كاملا مستقل و جواب آوازهاي صاف و سليس و شاخص، از ويژگي‌هاي نوازندگي اين استاد شهير در مكتب اصفهان به شمار مي‌رود. مي‌توان گفت در حال حاضر نسل نويني كه در صحنه موسيقي ايران كم‌كم قد علم مي‌كنند از بارزترين وفاداران به مكتب اصفهان در عرصه نوازندگي و خوانندگي هستند. نحوه روايت گوشه‌ها، بافت ملوديك و اداي تحريرها الگوپذيري تصنيف و ضربي‌خواني‌ها همه منتهي به مكتب اصفهان است؛ نسلي كه ادامه‌دهندگان بزرگاني چون استاد جليل شهناز، استاد حسن كسائي و استاد تاج اصفهاني هستند، به نظر مي‌رسد اين نسل نوينِ وفادار به مكتب اصفهان بيش از پيش در سپهر موسيقي ايران خواهند درخشيد.