در حاشيه انتخابات
فاطمه باباخاني
جزیي از جمع بودن و احساس تعلق داشتن به يك گروه بسيار خوشايند است؛ اين را وقتي درك ميكنيد كه تك افتاده باشيد. اينكه در يك گروه با دوستانتان باشيد و بخواهيد آنها را متقاعد كنيد جور ديگري ماجرا را ببينند و در عوض آنها هيچ كدام نظر شما به نظرشان درست نباشد. در اين جور مواقع سه كار ميشود كرد؛ اصرار به گفتوگو آنقدر كه بالاخره يكي ديگري را متقاعد كند، خاموش شدن و گوش دادن و سوم اينكه گروه را براي يك دوره يا هميشه ترك كنيد.
در دوره انتخابات معمولا اين اتفاق ميافتد، 26 سال پيش اوضاع فرق داشت، اگر كسي ميگفت راي ندهيد كه فايده ندارد، قاعدتا در جمع در گوشهاي بود و حالا جمع آرا نشان ميدهد آنها كه اصرار به مشاركت دارند در يك جمع دوستانه در اقليت قرار ميگيرند. اين اتفاق در اين دوره از اتفاقات هم افتاد، برخي تصميم گرفتند در اين باره كه راي ميدهند سكوت كنند، برخي آن را مانند فيش حقوقي و... يك امر شخصي دانستند كه نميخواهند دربارهاش حرف بزنند و برخي تصميم گرفتند آن را علني كنند. بعد در اين ميانه كساني پيدا شدند كه «چك» جديدي راه انداختند تا رايدهندهها شناسايي شوند و كارنامه بعدي آنها بر همين اساس قضاوت شود. جالب اينكه در اين ميانه بسياري از فعالان مدني كه خواهان عدم مشاركت بودند، در مقابل اين هجمه ايستادند و چنين رويهاي را خطرناك خواندند. البته كه در آن سو هم برخي رايدهندگان، گروه ديگر را به انفعال متهم كردند، رويهاي كه باز هم در ميان رايدهنده عموميت نداشت.
در ميانه اين همه بحث البته يك نوشته از كاربري ناشناس براي من جالب توجه بود. او در نوشتهاش به كتاب «فضايل ذهن» نوشته ليندا زگزبسكي كه با ترجمه اميرحسين خداپرست مننشر شده ارجاع داده و آورده است: «ما خود را در قبال حالات معرفتيمان، به معنايي دستكم نزديك با مسووليت اخلاقيمان، مسوول ميشماريم.» در ادامه نويسنده درباره اصالت راي دادن يا ندادن هر فرد بحث كرده و از قول اين فيلسوف، مسووليت در قبال «افعال فيزيكي» با مسووليت در قبال «آنچه در ذهن ميگذرد» ازجمله باورها، مرتبط دانسته است. جالب اينكه مترجم همين كتاب به تازگي متني در شبكههاي اجتماعي منتشر و باورهايش را عمومي كرده و همين باعث هجمه به او شده بود.
به نظر ميرسد اگر بر مبناي آنچه اين نويسنده ناشناس به نقل از زگزبسكي آورده بخواهيم قضاوت كنيم، طيف بزرگي از رايدهندگان و راي ندادگان در يك جمع قرار ميگيرند. كساني كه به دنبال تغييرند، تغييري مثبت به نفع ايران اما راهي كه انتخاب كردهاند، متفاوت است. هر چند در درون برخي دستاوردهاي گروه ديگر را مثبت ميدانند.
دور اول انتخابات تمام شده و جمعه مرحله دوم برگزار ميشود، فارغ از آنكه چه كسي راي ميدهد و چه كسي راي نميدهد و چه اسمي از صندوق خارج خواهد شد، اميدوارم روزي در كنار هم يك كل منسجم باشيم.