میدل ایست آی:
پشت پرده تلاش واشنگتن برای آشتی آنکارا و دمشق
میدل ایست آی در گزارشی به این موضوع پرداخته است که اخیرا مقامات امریکایی در دیدار خود با دیپلمات ارشد عراقی، به آشتی ترکیه و سوریه پرداخته‌اند. این موضوع فشار بیشتری بر نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها وارد کرده است. این گزارش مدعی است تلاش‌های عراق برای میانجی‌گری برای توافق آشتی بین سوریه و ترکیه می‌تواند ایران را به هدف بلندمدت خود، یعنی بیرون راندن نیروهای امریکایی از شمال شرق سوریه نزدیک‌تر کند، اما باتوجه به تشدید آتش جنگ در خاورمیانه به واسطه جنگ غزه، مقامات ارشد امریکایی از این چشم‌انداز دوری می‌کنند. دو مقام سابق امریکایی و یک مقام کنونی عرب به میدل ایست آی گفتند که مقامات امریکایی در دیدار با فواد حسین، وزیر خارجه عراق در واشنگتن در اوایل ماه جاری میلادی، به این موضوع پرداختند. این مقام عرب به میدل ایست آی گفت که عراق قبل از شروع این روند به ایالات‌متحده گفته بود که در حال کار روی توافق آشتی است که امریکا نسبت به آن بی‌تفاوت بوده است.
درحالی که واشنگتن مخالف عادی‌سازی رسمی روابط شرکای خود با دمشق است، اما از اقدام فعال علیه این سیاست نیز خودداری کرده است. در ماه مه، بشار اسد، ريیس‌جمهور سوریه برای شرکت در دومین اجلاس اتحادیه عرب، از زمان اولین حضور مجددش در اجلاس سران در عربستان‌سعودی در سال 2023، به بحرین سفر کرد. هفته گذشته، سوریه و عربستان‌سعودی پروازهای مستقیم خود را ازسر گرفتند و ارتباطات دمشق در خلیج‌فارس را فراتر از امارات متحده عربی گسترش دادند. تحلیلگران می‌گویند که در صورت موفقیت در تعمیق این روابط، تلاش بغداد برای دستیابی به توافق آشتی بین ترکیه و سوریه به دلیل ماموریت نظامی امریکا در شمال شرق سوریه، می‌تواند برای ایالات‌متحده تاثیرگذارتر باشد. رابرت فورد، سفیر سابق امریکا در سوریه، به میدل ایست آی گفت که پیامدهای درازمدت این اقدام روشن است. اسد آن‌قدر ضعیف است که نمی‌تواند در برابر امریکایی‌ها کار زیادی انجام دهد، اما به راحتی می‌توان تصور کرد که سوریه و ترکیه، با همکاری یکدیگر، می‌توانند نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) را از بین ببرند.
نیروهای امریکایی در سال 2015 به عنوان بخشی از عملیات برای شکست گروه داعش به شمال شرق سوریه وارد شدند. نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردها شریک اصلی آنها بود. گروه داعش که خود را «خلافت» می‌خواند، در سال 2019 روی زمین شکست خورد و تمامی اراضی اشغالی را از دست داد. از آن زمان تاکنون تقریبا 900 نیروی امریکایی در این منطقه باقی مانده‌اند. ماموریت آنها انجام حملات علیه هسته‌های مخفی داعش است، اما آنها به مهره‌ای در صفحه شطرنج ژئوپلیتیک منطقه تبدیل شده‌اند. به‌طور ویژه، برخی مقامات امریکایی حضور این بازیگر را در راستای جلوگیری از دسترسی سوریه و گروه‌های متحد ایران به اراضی در دست نیروهای دموکراتیک سوریه تفسیر کرده‌اند.
جنگ داخلی یک دهه سوریه با کنترل حدود دوسوم این کشور توسط دولت حاکم به پایان رسید. منطقه نیمه خودمختار شمال شرق سوریه که کردها از آن به عنوان روژاوا یاد می‌کنند تقریبا یک‌سوم خاک سوریه را تشکیل می‌دهد. بیرون راندن امریکا از شمال شرق هدف بلندمدت دولت سوریه، روسیه و ایران بوده است. تحلیلگران و مقامات سابق می‌گویند، با این حال، تعداد بیشتری از مقامات امریکایی ماموریت نظامی ایالات‌متحده را باری سنگین می‌بینند. داگلاس سیلیمن، سفیر سابق امریکا در عراق از سال 2016 تا 2019، گفت: اگر مهم‌ترین نگرانی شما کنترل محور مقاومت به رهبری ایران است، قطعا نباید دوست داشته باشید مذاکرات بین ترک‌ها و اسد پیشرفت کند: در هر مسابقه فوتبالی، یک طرف می‌برد و دیگری می‌بازد.
فوری‌ترین نگرانی ایالات‌متحده، اردوگاه‌های پناهجویان الروج و الهول است که از سوی نیروهای دموکراتیک سوریه محافظت می‌شود و 45000 نفر از جمله خانواده‌های شبه‌نظامیان داعش در آن زندگی می‌کنند. نیروهای کرد همچنین از بیش از 9000 عضو داعش که زندانی آنها هستند، نگهبانی می‌کنند. به نفع عراق نیست که امنیت در آن اردوگاه‌ها از بین برود. اگر بغداد بتواند با میانجی‌گری خود به راه‌حلی دست یابد، این راه‌حل می‌تواند به دست امریکا باشد. ترکیه و سوریه برای سال‌ها درگیر گفت‌وگوهای مداوم برای احیای روابطی بوده‌اند که پس از حمایت آنکارا از گروه‌های شورشی سنی علیه دولت سوریه پس از بهار عربی، از بین رفت. روسیه که نیروی هوایی آن به تغییر جریان جنگ داخلی سوریه کمک کرد، در سال‌های 2022 و 2023 میزبان وزرای دفاع ترکیه و سوریه و روسای اطلاعات این کشورها در مسکو بود.
اردوغان مشتاق معامله با دولت سوریه بوده است، به ویژه در شرایطی که آنکارا با واکنش شدید داخلی بر سر حدود سه میلیون پناهجوی سوری ساکن در کشور در بحبوحه بحران اقتصادی مواجه است. اما دولت سوریه در مخالفت خود با حضور نظامی ترکیه در سوریه قاطع بوده است. ترکیه در سال 2016 با هدف محروم کردن جنگجویان کرد از یک پایگاه در مرز خود به سوریه حمله کرد. در سال‌های بعد، حملات نظامی بیشتری را آغاز کرد که به آن و شبه‌نظامیان نیابتی عرب آن کنترل بخش‌های وسیعی از خاک سوریه را داد. به نظر اکنون شرایطی فراهم شده که دمشق و آنکارا اختلافات خود را به بحث بگذارند و در حل آن بکوشند.