هزار بار مردن
حسن لطفي
از بعضي جهات سعيدراد بيشتر از هر بازيگري شبيه ايرج قادري است . نه آنكه متد و شيوه بازيگريشان يكي باشد كه نيست . نه اينكه در كارنامه هر دو، فيلمهاي سينماي بدنه كنار فيلمهاي متفاوت سينماي ايران قابل ديدن باشد كه نيست . سعيدراد در اولين نقش جديش مقابل دوربيني قرار گرفت كه فيلمسازش امير نادري جوان با نگرشي متفاوت بود . بعدها هم براي تقوايي و كيميايي و كاوش و... فيلم بازي كرد كه نگاهشان به سينما ربطي به سينماي بدنه نداشت. برخلاف او ايرج قادري در كارنامه بازيگرياش حتي وقتي در فيلمهاي دو فيلمساز نسبتا متفاوت آن سالها (ساموئل خاچيكيان و عليرضا داودنژاد) بازي كرد نتوانست جايي در بين علاقهمندان به سينماي خارج از عرف پيدا كند . نه اينكه نگاهشان به سينما يكي بود كه نبود . نزديكيهايي به هم داشت اما در لحظات زيادي عين هم نميانديشيدند و نميديدند . نه اينكه هر دو در كنار بازيگري روياي ساخت فيلم داشتند كه قادري داشت و ساخت و سعيد راد نداشت يا اگر داشت به زبان نياورد (يا اگر آورد من نخواندم و نشنيدم) و فيلمي هم نساخت . نه اينكه ..... بگذريم تفاوتهایشان زياد است، اما در يك چيز مشتركند . هر دو از اسب افتادند اما براي نشستن دوباره بر آن زينش را رها نكردند و با سماجت توانستند بمانند و دنيا و حرفهاي كه دوست داشتند را رها نكنند . براي اين دو مثل بعضيها (فردين، وحدت، بهروز وثوقي، بهمن مفيد و...) سال پايان دوران حضور در سينما نبود . سال توقف بود . سال هول و هراس بود . سال خانهنشيني و مهاجرت بود اما سال پذيرش نبود . هر دو نفرشان پس از وقفهاي برگشتند .هر دو نفرشان با انقلاب پس نكشيدند و بعد از آنكه در چند فيلم علاقهشان را دنبال كردند، از كارشان روزي گرفتند دوباره پس زده شدند (هر دو در سال 1361 با فيلم برزخيها دوباره به سينما برگشتند و هر دو پس از چند فيلم در سال 1363 به خروج از سينما و خانهنشيني تن دادند) اما مثل خيليها اين پس زدن را پايان حضور در سينما ندانستند تلاش كردند و دوباره برگشتند (قادري پس از 10 سال مجوز كارگرداني گرفت و سعيدراد پس از حدود 19 سال جلوي دوربيني رفت كه فيلمسازش مقبول حاكميت بود و تنها او ميتوانست سعيدراد را با نام احمد حقپرستراد به سينما برگرداند آن هم نه در نقشي مثبت كه در هيبت مردي زيادهخواه و منفي و...) برگشتي كه شك ندارم همراه با هول و هراس بود. همراه با نگراني دوباره خانهنشين شدن . هر دو حكم عاشقاني را داشتند كه نگراني از دست دادن معشوق يك دم رهایشان نميكرد . هر دو خوب ميدانستند كسي كه از عشقش دور باشد هزاران بار ميميرد . سعيدراد بازيگر خوش سيمايي كه در كارنامه بازيگرياش فيلمهاي خاص كنار فيلمهاي عامهپسند قرار دارند صبح اولين روز مردادماه براي آخرين بار مرگ را تجربه كرد. يادش و بازياش در فيلمهاي نابش مانا !