نفس خاورمیانه به شماره افتاد

احسان پناه‌بر | پس از ترور و شهادت اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس و فواد شکر، از فرماندهان بلند‌پایه حزب‌الله از‌سوی اسرايیل، ایران و متحدین منطقه‌ای‌اش وعده انتقام خون رهبران ارشد مقاومت را دادند، از‌همین‌رو به ادعای ناظران، خاورمیانه بر لبه پرتگاه رویارویی تمام‌عیار قرار گرفته و ایالات‌متحده، نزدیک‌ترین متحد رژیم اسرايیل نیز نسبت به امنیت این رژیم بیمناک است. در همین رابطه، به گزارش نیویورک تایمز، پنتاگون در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایالات‌متحده در حال تقویت نیروهای خود در خاورمیانه برای آماده‌سازی برای حمله احتمالی ایران و متحدانش به اسرايیل و ارسال کشتی‌های جنگی و جنگنده‌های بیشتری به منطقه است. سه مقام امریکایی به اکسیوس گفتند که دولت بایدن متقاعد شده که ایران به خونخواهی اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس که در تهران از سوی رژیم اسرايیل ترور شد و به شهادت رسید، در اواسط هفته جاری به اسرايیل حمله خواهد کرد. این بیانیه ابراز داشت كه پنتاگون برای مقابله (ادعایی) با حمله ایران و دفاع از رژیم اسرايیل و نیروهای امریکایی مستقر در منطقه آماده می‌شود. مقامات ایالات‌متحده می‌گویند که آنها انتظار دارند پاسخ ایران بسان پاسخ موشکی و پهپادی این کشور در 13 آوریل به سرزمین‌های اشغالی باشد، اما به‌طور بالقوه دامنه آن بیشتر است و این احتمال نیز بالاست که این‌بار حزب‌الله لبنان و سایر گروه‌های مقاومت با تهران هم‌صدا شوند. بایدن، ريیس‌جمهور ایالات‌متحده و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرايیل روز پنجشنبه درحالی که دولت بایدن به دنبال جلوگیری از تبدیل شدن ترورهای اسرايیل در بیروت و تهران به جنگ منطقه‌ای است، تلفنی گفت‌وگو کردند. کاخ سفید اعلام کرد جو بایدن درباره تلاش‌ها جهت دفاع از اسرايیل در برابر تهدیدات (ادعایی) ایران، ازجمله در برابر توانایی موشک‌های بالستیک و پهپاد تهران و استقرار پدافند نظامی، دفاعی جدید ایالات‌متحده نیز با نتانیاهو رایزنی داشت. پنتاگون نیز در بیانیه‌ای اعلام کردكه لووید آستین، وزیر دفاع امریکا به گروه ضربتی ناو یواس‌اس آبراهام لینکلن دستور داد تا جایگزین ناو یواس‌اس تئودور روزولت شود که در حال حاضر در منطقه مستقر است. آستین همچنین دستور اعزام رزم‌ناوها و ناوشکن‌های بیشتری را به فرماندهی اروپا و مناطق مرکزی ایالات‌متحده صادر کرد. گفته می‌شود این رزم‌ناوها دارای سیستم AEGIS برای رهگیری موشک‌های بالستیک هستند. پنتاگون همچنین بر آمادگی خود برای استقرار و تقویت سامانه دفاع موشکی بالستیک مستقر در زمین تاکید کرد. آستین همچنین دستور استقرار یک اسکادران جت جنگنده اضافی را به خاورمیانه داد.

پنتاگون مدعی شد تصمیم برای تقویت نیروهای امریکایی در منطقه پیش از تشدید احتمالی تنش‌ها و پاسخ بالقوه ایران و متحدانش علیه اسرايیل گرفته شده بود. به ادعای پنتاگون، آستین دستور داده که وضعیت نظامی ایالات‌متحده برای بهبود حفاظت از نیروهای ایالات‌متحده، افزایش توان پشتیبانی از اسرايیل و اطمینان از آمادگی ایالات‌متحده برای پاسخگویی به موارد احتمالی مختلف، طراحی شده است. کاخ سفید گفت بایدن بر تعهد خود به امنیت اسرايیل در برابر تمامی تهدیدات (ادعایی) ایران و متحدین منطقه‌ای‌اش گروه‌هایی چون حماس، حزب‌الله و انصارالله یمن تاکید دارد. براساس بیانیه کاخ سفید، ريیس‌جمهور امریکا همچنین بر لزوم کاهش تنش در منطقه اصرار دارد. در همین حال، اکسیوس به نقل از منابع آگاه از کاخ سفید گزارش داد بایدن به نتانیاهو نسبت به تشدید تنش‌ها هشدار داد و گفت در صورت بالا رفتن تنش در آینده، ایالات‌متحده ممکن است از کمک‌هایش به اسرايیل خودداری کند. او همچنین به نتانیاهو هشدار داده از فرصت باقی‌مانده استفاده کند و هر چه سریع‌تر به توافق آتش‌بس و تبادل اسرا با حماس دست یابد.

رد یک ادعا!

همزمان نشریه میدل ایست آی به نقل از سه منبع آگاه از شرایط ساختمان محل اقامت اسماعیل هنیه در شب ترور مدعی شد که ريیس دفتر سیاسی حماس بر اثر اصابت پرتابه‌ای انفجاری به اتاقش شهید شده است و نه آن‌طور که نیویورک تایمز مدعی است، با کارگذاری بمبی در محل اقامتش. این منابع روز جمعه در گفت‌وگو با میدل ایست آی مدعی شدند که قبل از اینکه انفجار ساختمان را به لرزه درآورد، صداهایی را شنیده‌اند؛ صداهایی که به گفته آنها به نظر می‌رسد با صدایی که حرکت پرتابه می‌تواند ایجاد کند، مطابقت دارد. یکی از افراد به میدل ایست آی گفت این صداها قطعا از سوی پرتابه انفجاری بود و نه بمب کار گذاشته شده و افزود که آثار انفجار با حمله موشکی مطابقت دارد. دو نفر دیگر نیز که در طبقات جداگانه اقامت داشتند و شاهد پیامدهای این حمله بودند، به میدل ایست آی گفتند این انفجار منجر به ریزش جزيی سقف و دیوار بیرونی اتاق شهید اسماعیل هنیه شد. هنیه، یکی از مقامات کهنه‌کار حماس بود که نقشی کلیدی در مذاکرات برای آتش‌بس احتمالی در غزه ایفا کرد. او روز چهارشنبه در کنار محافظ قدیمی‌اش، وسیم ابو شعبان، ساعاتی پس از شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، ريیس‌جمهور جدید ایران، به شهادت رسید. ترور هنیه تنها در عرض چند ساعت پس از حمله به ضاحیه بیروت و شهادت فواد شکر، فرمانده بلندپایه حزب‌الله رخ داد و نگرانی‌ها مبنی بر فروغلتیدن منطقه به سمت جنگی تمام عیار را تشدید کرد. یک منبع نزدیک به مقامات ریاست‌جمهوری ایران به میدل ایست آی گفت که ساختمانی که هنیه و چند مهمان فلسطینی دیگر در آن اقامت داشتند در نزدیکی کاخ سعدآباد تهران قرار داشت و از سوی گارد ریاست‌جمهوری محافظت می‌شد. براساس تحلیل منطقه، این بنا بر دامنه تپه‌ای در حاشیه شمالی شهر تهران و در دامنه کوه‌های البرز واقع شده و هیچ ساختمان مسکونی دیگری در نزدیکی محوطه وجود ندارد.

ادعای تازه واشنگتن؛ کرملین با انصار‌الله هم‌‌صدا شد؟

در همین حال میدل ایست آی در گزارشی دیگر ادعا کرد که گمان می‌رود افسران اطلاعات نظامی روسیه در یمن مستقر شده‌اند تا به انصارالله برای هدف قرار دادن کشتی‌های تجاری در دریای سرخ کمک کنند. یک مقام ارشد امریکایی که نخواست نامش فاش شود، با استناد به اطلاعاتی که به دست جامعه اطلاعاتی امریکا رسیده در گفت‌وگو با میدل ایست آی مدعی شد که اعضای اداره کل اطلاعات ستاد کل نیروهای مسلح فدراسیون روسیه در قلمرو تحت کنترل انصارالله در یمن در نقشی مستشاری عمل می‌کنند. ماهیت دقیق نقش روس‌ها مبهم است، اما این مقام امریکایی گفت که افسران اطلاعات نظامی روسیه «چند ماه» است که در یمن برای کمک به انصارالله در هدف قرار دادن کشتی‌های تجاری، در همبستگی با فلسطینی‌های محاصره‌شده در غزه فعالیت دارند. این خبر درحالی رسانه‌ای شد که روسیه به دنبال راه‌هایی برای افزایش حمایت خود از انصارالله بوده است. میدل ایست آی در ماه ژوئن فاش کرد که در آن برهه، ولادیمیر پوتین، ريیس‌جمهور روسیه درنظر داشت موشک‌های کروز ضد کشتی پیچیده‌ای را برای انصارالله فراهم کند، اما به دلایلی از این کار منصرف شد. وال استریت ژورنال در ماه جولاي این گزارش را تایید کرد، اما افزود که ایالات‌متحده همچنان نگران است که پوتین بتواند انصارالله را مسلح کند. ناظران معتقدند این امر به‌طور بالقوه راهی برای منصرف کردن ایالات‌متحده از ارسال تجهیزات بیشتر به اوکراین برای حمله عمق به خاک روسیه است. در همین رابطه، سی‌ان‌ان در گزارشی مدعی است روسیه در اواخر ماه گذشته تلاش داشت موشک‌های بالستیک ضد کشتی و سایر تجهیزات نظامی را به انصارالله یمن تحویل دهد، اما در آخرین لحظات و در پی تلاش‌های دیپلماتیک ایالات‌متحده و عربستان‌سعودی، از این کار خودداری کرد. ساموئل رامانی، کارشناس سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه و آفریقا در موسسه رویال یونایتد سرویس، به میدل ایست آی گفت: اگر روسیه به انصارالله تسلیحات بدهد، قرار دادن مشاوران فنی در زمین اولین گام خواهد بود. این اقدام می‌تواند نشانه‌ای از تعمیق همکاری میان روسیه و انصارالله باشد. اما از سوی دیگر، با توجه به نگرانی‌های سعودی‌ها از تسلیح انصارالله، این اقدام پوتین احتمالا مقطعی خواهد بود، چراکه روابط پوتین و
بن سلمان راهبردی است. اطلاعات ایالات‌متحده که با میدل ایست آی به اشتراک گذاشته شده است، محل فعالیت مستشاران روسی را فاش نکرد. کاخ سفید و وزارت دفاع تا زمان انتشار به درخواست میدل ایست آی برای اظهارنظر در مورد این داستان پاسخ ندادند.