روزنامهنگار و دولت؟!
سيد عطاءالله مهاجرانی
الياس حضرتی به عنوان مسوول شورای اطلاعرسانی دولت پزشكيان منصوب شده است. تبريك به الياس عزيز كه در سرفصل دولت جديد در موقعيتی بسيار مهم و حساس قرار گرفته است. ديدم برخی روزنامهنگاران با نگرانی در فضای مجازی از اين انتصاب انتقاد كردهاند. «مگر میشود روزنامهنگار كه كارش نقد دولت است به دولت بپيوندد؟! اصلا روزنامهنگار ذاتا بايد منتقد دولت باشد.» اين دوگانه روزنامهنگار- دولت زمانی هم درباره هنرمند و روشنفكر و دولت مطرح بود. يك بار آيتالله خامنهای در خطبه نماز جمعه تهران با زبانی نرم و واژگانی انديشيده شده غيرمستقيم به مهدی اخوان ثالث پيام داد كه شاعران در كنار انقلاب و مردم قرار بگيرند. مدتی بعد اخوان ثالث همان لولی سرمست با زبانی تند گفت: «ما هميشه عليه هستيم نه له!» يعنی هميشه در برابر دولت هستيم و نه حامی دولت. احمد شاملو هم افزود: بايست دهان اين شاعر را بوسيد! اين دوگانه هنرمند-دولت يا روشنفكر- دولت شكل گرفت. امروزه برخی روزنامهنگاران از دوگانه
- روزنامهنگار منتقد- دولت سخن ميگويند. چند نكته به نظرم میرسد:
١- اشخاص وجوه شخصيتی متعدد و متمايز دارند. به عنوان نمونه الياس حضرتی از فرماندهان جنگ است. بخشي از هويت او با دفاع مقدس تعريف میشود. چند دوره نماينده مجلس بوده است و سالهاست صاحب رسانه است. در مبارزات انتخاباتی رياستجمهوری نقش موثر داشته است. بديهی است وقتی رييسجمهور از او دعوت ميكند آنهم در مسووليتی كه دقيق و درست به رسانه مربوط است، او كه رسانه را به خوبی میشناسد، چرا نبايد قبول مسووليت كند؟!
از طرفی وقتی رييس دولتی را قبول دارد و اكنون زمان ياری اوست با چه حجتی شانه خالی كند؟
٢- در ابتدای انقلاب مهندس موسوی، سردبير روزنامه جمهوری اسلامی بودند. از روزنامه به وزارت خارجه رفتند. همراهانی را از روزنامه به وزارت خارجه بردند. مثل آقای نجفی كه مثل عسل مصفا شيرين است، خبرنگار جمهوری اسلامی بود شده بود سركنسول د ر پيشاور.
٣- اريك رولو، روزنامهنگار جهانی لوموند مدتها سفير شده بود. چنگيز آيتماتوف، رماننويس مشهور قرقيز سالها سفير بود و نيز نويسندگان معروف امريكای لاتين كه سفير و و زير شدند.
٤- اين دوگانه كه روزنامهنگار ذاتا بايد منتقد دولت باشد، نه اعتبار منطقی دارد و نه فلسفی و نه تجربی. بهنگام بايد انتقاد كرد و در زمان مناسب هم حمايت و دفاع. معادله يك مجهولی حل نكنيم. مسائل سياسی- اجتماعی ابعاد متنوعی دارد.
٥- و اما اگر روزنامهنگار نمیتواند به دولت برود، دولتیها هم نبايد به روزنامه بيايند! پيداست اين ديواركشیها نينديشيده و خام است.
٦- البته اگر آقای حضرتی به عنوان رييس شورای اطلاعرسانی دولت، نقد دولت در اعتماد را ممنوع كند، در آن صورت حرف منتقدان موجه است!