محمدعلي سبحاني: تحريم‌ها و اف‌اي‌تي‌اف موانع اصلي تعامل ايران با عراق و ساير بازيگران است
محمدعلي سبحاني در پاسخ به چرايي سفر پزشكيان به عراق به عنوان نخستين سفر منطقه‌اي گفت: انتخاب عراق به عنوان مقصد اولين سفر آقاي پزشكيان تصميمي غيرطبيعي نيست. بين كشورهاي منطقه روابط ايران و عراق در سطحي دوستانه قرار دارد و به معناي اين است كه ما هميشه و در دولت فعلي اصل را بر تعامل و ارتقاي روابط با كشورهاي منطقه بالاخص بازيگراني كه در همسايگي‌مان قرار دارند، قرار داده‌ايم. لازم به ذكر است كه پيش‌تر آقاي رييسي، رييس‌جمهور سابق، سفر به عراق را در برنامه‌هاي خودشان داشتند. فكر مي‌كنم در رفت و آمدهاي روساي كشورها ميان ايران و عراق اين مدنظر عراقي‌ها بود كه چنين سفري صورت بگيرد، بنابراين به عقيده من اين سفر روالي طبيعي دارد.
سبحاني در پاسخ به سوال «اعتماد» درباره نقش عراق در بهبود و احياي احتمالي روابط ايران با كشورهاي حاشيه خليج‌فارس خاطرنشان كرد: اين احتمال وجود دارد كه عراق در مسير تنش‌زدايي ايران با كشورهاي منطقه و فراتر از آن با ايالات‌متحده گام‌هايي بردارد يا در اين زمينه مشورت‌هايي با طرف عراقي صورت بگيرد. عراق هميشه تمايل داشته است شرايط ما با امريكا و روابط پرمناقشه ما با اروپا در وضعيتي عادي قرار بگيرد و اين كشور در اين زمينه نقشي برجسته ايفا كند تا بتواند در روال عادي‌سازي تاثيرگذار باشد. با توجه به اينكه عراق هم با ايران داراي روابط مناسبي است و هم با طرف‌هاي غربي، بنابراين اين ظرفيت در اين بازيگر وجود دارد كه نقش مثبتي در اين مورد ايفا كند. ما امروز مي‌دانيم كه بعد از انتخاب آقاي پزشكيان هم مردم و هم ناظران بين‌الملل به اصل تنش‌زدايي با غرب و منطقه چشم دوخته‌اند و منتظر هستند ببينند كه رييس‌جمهور جديد ايران چگونه وعده‌هاي خود ازجمله مساله عادي‌سازي و متناسب نمودن روابط ايران با شرق و غرب و به ويژه احياي روابط با غرب را اجرايي خواهد كرد. اينكه چگونه در روابط خارجي ايران توازن برقرار خواهد شد كه زمينه‌اي فراهم شود ما شاهد ازسرگيري گفتوگوهاي برجامي و رفع تحريم باشيم. بنابراين اين احتمال وجود دارد كه يكي از محورهاي اين سفر موضوع ميانجيگري عراق باشد. هرچند كه آقاي پزشكيان زيارت را ازجمله اهداف خود ذكر كردند. قطعا سفر ايشان داراي دو بخش خواهد بود. بخش زيارتي كه با توجه به پيشينه ايشان در ابراز ارادات به اهل بيت انجام خواهد شد. دوم بحث روابط دوجانبه و نقش تاثيرگذار عراق بر تحولات آتي سياست خارجي ايران به ويژه با امريكا و غرب. در واقع اين نقش‌آفريني باتوجه به ظرفيت كشور عراق بسيار اهميت دارد.
سبحاني سفر پزشكيان به نيويورك براي حضور در نشست سالانه مجمع عمومي سازمان ملل را محتمل خواند و درباب اينكه آيا عراق در ارتباط با خواست ايران براي تنش‌زدايي با ايالات‌متحده قادر به نقش‌آفريني هست يا نه، خاطرنشان كرد: سفر رييس‌جمهوري به نيويورك هنوز قطعي نيست. هرچند كه زمان زيادي تا برگزاري نشست مجمع عمومي باقي نمانده است، اما معمولا در بسياري از كشورها وزراي خارجي براي اين سفر آماده مي‌شوند. توصيه من اين است كه اگر خود آقاي پزشكيان به اين سفر رفتند حتما با آمادگي كامل راهي اين سفر شوند با اين هدف كه تفاوت معناداري با شرايط پيش از اين داشته باشند كه بتوانند آغازي براي ازسرگيري گفتوگوهاي رفع تحريمي داشته باشند. اين مسائل حتما در برنامه‌هاي ايشان قرار داشته باشد كه انتظار مردم از وعده‌هاي انتخاباتي آقاي پزشكيان و انتظار جهانيان از اينكه ببينند كه سياست خارجي ايشان چه جهت‌گيري خواهد داشت و چگونه پيش خواهد رفت. اگر اين آمادگي وجود ندارد ايشان مي‌تواند در فرصت‌هاي بعدي اين موضوع را در دستور كار قرار دهند. اما برداشت من اين است كه در هر صورت اين موضوع هم مي‌تواند با سفر ايشان به عراق مرتبط باشد. ممكن است هماهنگي‌هاي لازم در داخل كشور وجود داشته باشد كه ايشان بتوانند با يك پشتوانه ملي كه بر پايه دولت وفاق ملي است با هدف حل مشكلات ريشه‌اي سفر به نيويورك را نيز انجام دهند. البته كه انتخابات امريكا در پيش است. خيلي سخت است كه بتوانيم در اين شرايط به توافقي جدي دست پيدا كنيم. در هر صورت بايد تفاوت دولت‌ها احساس شود. اگر سفرهايي از قبيل نيويورك يا به عراق نيز انجام مي‌شود بايد در جهت حل مشكلات كشور و رفع تنش‌ها و ايجاد توازن در روابط خارجي صورت بگيرد.
سفير پيشين ايران در لبنان در ادامه و در پاسخ به سوال «اعتماد» درباب بازه زماني كه رييس‌جمهوري عازم عراق مي‌شود، خاطرنشان كرد: آقاي پزشكيان به عنوان رييس‌جمهور در جريان سياست‌ها و رويكرد محور مقاومت قرار دارد. اما با اين حال اولويت ايشان مشكلات اقتصادي است و به دنبال رفع آنها است. براي حل مشكلات اقتصادي بايد به دنبال رفع تحريم‌ها بود. براي رفع تحريم‌ها طبيعي است كه به نكات پايه‌اي سياست خارجي و ايجاد توازن و ورود به گفتوگوهاي جدي و آغاز مجدد مذاكرات توجه داشته باشيم. بنابراين بايد يك گفتمان داشته باشيم كه اين گفتمان بتواند كشور را وارد مسيري كند كه قادر به حل مشكلات و معضلات در روابط خارجي باشد. روال رايج كار به اين صورت است. هر موضوع ديگري كه در اين زمينه وجود داشته باشد قطعا ايشان در جريان آن خواهد بود.اصلي‌ترين موضوع كشور اقتصاد است. براي حل اقتصاد رفع تحريم‌ها ضرورتي مهم و واجب است. اساسا اين دو موضوع لازم و ملزوم يكديگر هستند. براي رفع تحريم‌ها گفتوگوهاي متوازن خارجي لازم است. اين گفت‌وگو بايد با همه كشورها ازجمله عراق انجام شود. مناقشاتي كه ميان ما و كشورهاي غربي و امريكا وجود دارد بايد برطرف شود و سوءتفاهم‌ها رفع گردد. بايد مذاكرات ازسر گرفته شود تا هر چه سريع‌تر مساله تحريم‌ها پيگيري شود. درنهايت بايد به نقطه‌اي برسيم كه كشور بتواند از سرمايه‌گذاري خارجي استفاده كند. ايران بايد بتواند در مراودات مالي خود به راحتي وارد عمل شود و مشكلي در اين زمينه نداشته باشد. اين اقدامات بدون اجراي FATF و به علاوه گفتوگوهاي جدي با طرف‌هاي مربوطه امكان‌پذير نيست.