خاورميانه فصل تازه رويارويي را تجربه خواهد كرد؟
مصيب نعيمي
با حمله اخير پيجري اسراييل به لبنان و نيروهاي حزب‌الله شاهد دور تازه و در عين حال بي‌سابقه‌اي از حملات هستيم. تحولاتي كه در دو ماهه اخير رخ داده است، تحولات مرتبط با رهگيري تلفن‌هاي همراه و ماهواره‌اي توسط نيروهاي اسراييلي كه اتفاقا انجام حملات موشكي نيز از طريق همين رهگيري‌ها صورت گرفته است. اين رهگيري‌ها در مواردي ازجمله ترور اسماعيل هنيه در تهران نيز اجرايي شده است، يعني به واسطه رديابي تلفن همراه ايشان اين ترور انجام شد. نيروهاي حزب‌الله بعد از اين حادثه بود كه متوجه شدند احتمال انجام حملاتي از طريق تلفن‌هاي همراه و ماهواره‌اي ممكن است تكرار شود. تا قبل از ترور شهيد هنيه خيلي نگراني در اين مورد وجود نداشت. بعد از اين اتفاق بود كه اعضاي حزب‌الله ديگر از موبايل و تلفن ماهواره‌اي استفاده نمي‌كردند و از طريق پيجر با يكديگر در ارتباط بودند. در روزهاي ابتدايي حمله گسترده پيجري اسراييل به لبنان اين موضوع مطرح شد كه اين پيجرها ساخت شركتي تايواني بوده است، اما تايوان نيز اين ادعا را رد كرد و گفتند كه ما فقط از امتياز اين برند استفاده كرديم و اين پيجرها در اروپا ساخته شده است. بعد از آن نيز عنوان شد كه اين پيجرها در مجارستان ساخته شده است. باتوجه به اطلاعات كسب شده تعداد پيجرهاي سفارش داده شده زياد بوده و ظاهرا با نفوذي كه صهيونيست‌ها در اين شركت پيدا كرده بودند، توانستند از طريق رشوه يا روش‌هاي ديگري آي‌سي‌هاي مخصوصي كه قابل انفجار هستند را در اين پيجرها جاسازي كنند. بنابراين اينها احتمالاتي است كه اكنون وجود دارند. اينكه چرا اين حمله در اين برهه از زمان توسط اسراييل صورت گرفته، نشان از فشارهاي سنگيني است كه به اين رژيم تحميل شده است. دو طيف متضاد در اين رژيم در حال رقابت با يكديگر هستند. طيف تندرو كه در بحران غزه گرفتار شده است و در عين حال كشتارهاي بي‌سابقه‌اي كه طي ماه‌هاي اخير در غزه انجام شده، راست‌گرايان افراطي كابينه اسراييل را به‌شدت بدنام كرده است. از سوي ديگر اسراييل در پي كشتارهاي سنگيني كه انجام داده دستاوردي كسب نكرده و به دنبال اقدامات ايضايي است تا طرف مقابل را به تسليم وادار كند. فراتر از آن رژيم اسراييل به دنبال اين است كه در مقاطعي بتواند جبهه مقاومت را از جنگ با اسراييل مأيوس كند. از همين رو تل‌آويو به دنبال اين است كه از طريق حملات جديد پيجري كه اتفاقا از مدت‌ها پيش جزو برنامه‌هاي اين بازيگر قرار داشته است، به هدف خود دست يابد. دبيركل حزب‌الله نيز اين نكته را عنوان كردند كه هدف اين بود كه چهار هزار تا پنج هزار نيرو را در لبنان به صورت يكجا و در يك لحظه به شهادت برسانند. در واقع رهبران اسراييل بر اين باور بودند كه اگر اين كشتار گسترده رخ دهد نيروهاي باقيمانده انگيزه‌اي براي ادامه جنگ نخواهند داشت و مي‌توان به جنگ پايان داد. ازهمين‌رو مي‌توان گفت كه اسراييلي‌ها از ترس ورود به شمال سرزمين‌هاي اشغالي دست به اين اقدام زدند. از همين رو مي‌توان گفت ادعاهاي اخير آنها مبني بر حمله به لبنان، ادعايي تازه نيست. تل‌آويو و به ويژه نتانياهو دايما اين ادعا را مطرح كرده است كه ما به زودي لبنان را در هم خواهيم شكست و وارد لبنان خواهيم شد. البته كه اين ادعاها بيشتر هياهوي تبليغاتي است براي ايجاد رعب و وحشت. اكنون نيز با گذشت 11 ماه از جنگ غزه چيزي حدود 120 هزار شهرك‌نشين صهيونيست در خارج از منطقه شهرك‌نشيني زندگي مي‌كنند و اين موضوع نشان مي‌دهد منطقه روز به روز براي آنها ناامن‌تر شده است. فشارهاي داخلي و به‌هم ريختگي سياسي درون اسراييل نيز اين موضوع را نشان مي‌دهد. حملات شديد اسراييل به نتيجه ملموسي نرسيده است و ادامه اين شرايط رژيم اسراييل را مستهلك كرده، پس مي‌توان گفت حمله پيجري اسراييل به شرايط دروني اين بازيگر باز مي‌گردد. اكنون با پيچيده‌تر شدن شرايط جنگ، اسراييل در شرايط مناسبي قرار ندارد. جنگ غزه جنگي تمام عيار در سطح جهان است، چراكه اسراييل به عنوان يك طرف اين جنگ با حمايت رسمي و تسليحاتي و تبليغاتي و محافل بين‌المللي و امريكا و غرب وارد اين جنگ شده است. از طرفي محور مقاومت عمدتا براي آزادي سرزمين خود مجبور است در مقابل آنها ايستادگي كند. لذا از هر ابزاري ممكن است در اين جنگ استفاده شود هر چند كه محور مقاومت سعي كرده معيارهاي بين‌المللي را درنظر بگيرد. به نظر مي‌رسد در آينده و بعد از ماجراي حمله پيجرها در لبنان، شرايط متفاوتي را شاهد خواهيم بود. اين ادعا كه اسراييل براي خنثي كردن حمله احتمالي حزب‌الله دست به حمله پيشدستانه زده، توجيه اين رژيم است. پيجرهاي مخرب عمدتا در دست افراد غيرنظامي بوده است. معمولا با توجه به اينكه اين رژيم هيچ‌گاه مورد بازخواست قرار نمي‌گيرد اين بهانه‌جويي‌ها هميشه وجود داشته است. نكته ديگر آن است كه ساختار داخلي حزب‌الله تقريبا آسيبي نديده است، چراكه ابزارها و راه‌هاي ارتباط ميان حزب‌الله صرفا از طريق پيجر برقرار نبوده است. مسيرهاي زميني ديگري براي برقراري ارتباط ميان اعضاي حزب‌الله وجود دارد. ابزارهاي ارتباطي و تشكيلاتي براي انجام اقدامات و فعاليت‌هاي نيروها غالبا متفاوت است. هيچ تشكيلات نظامي اقدامات و برنامه‌هاي خود را صرفا روي ابزاري كه هر لحظه ممكن است مورد حمله قرار بگيرد متمركز و تنظيم نمي‌كند.
كارشناس غرب آسيا