پديده «قطعه دزدي» در صنعت هوايي ايران
عليرضا منظري، نماينده اسبق ايران در ايكائو در گفت‌وگو با ايلنا درباره مشكل تركيدگي لاستيك هواپيما در صنعت هوانوردي كشورمان -كه اخيرا فوكر 100 هواپيماي كارون با آن مواجه شد- و سختي تامين قطعات و لوازمي مانند لاستيك هواپيما اظهار داشت: بالاي 90 درصد قطعات هواپيما را وارد مي‌كنيم و در داخل كشور تنها قطعات عمومي هواپيما كه در ساير صنايع هم از آن استفاده مي‌شود، توليد شده و لاستيك هواپيما هم وارداتي است.
وي ادامه داد: قاعدتا در اين شرايط فعلي كشور براي واردات قطعات هواپيما حتي لاستيك و تامين اين قطعات و لوازم با مشكل مواجه هستيم. اما موضوع مهم تامين نقدينگي در خريد قطعات است، شركت‌هاي هواپيمايي بايد ذخيره‌اي از قطعات داشته باشند تا در مواقع نياز به سرعت جايگزين كنند و از آنجايي كه اين نقدينگي وجود ندارد و هزينه واردات اين قطعات با توجه به شرايط فعلي كشور بيشتر از رويه عادي آن است، شركت‌ها در تامين قطعات با مشكل مواجه مي‌شوند.
نماينده اسبق ايران در ايكائو افزود: شركت‌ها بايد بتوانند انبار قطعات هواپيما داشته باشند كه تا مواقع ضروري براي جلوگيري از سوانح و رفع نقص فني‌ها سريع از اين قطعات استفاده كنند، براي مثال هر ايرلاين بايد حداقل 100 تا 150 لاستيك در انبار داشته باشد كه بتواند در مدت زمان مقرر نسبت به تعويض آن اقدام كند و ايجاد انبار قطعه براي شركت‌ها نياز به سرمايه قابل توجهي دارد.
منظري تاكيد كرد: قطعات هواپيما زنجيره‌اي دارند كه تامين آن خارج از اين زنجيره سخت است و براي تامين قطعات بايد به اين زنجيره و توليد‌كننده آن دسترسي داشته باشيم. وي گفت: در حال حاضر قطعاتي از هواپيما در داخل كشور توليد مي‌شود كه از قطعات عمومي محسوب مي‌شوند كه اين توليدات در ايران شماره‌اي هم ندارند و در ساير صنايع هم مورد استفاده قرار مي‌گيرند مانند انواع پيچ‌ها كه در زنجيره قطعات هم قرار نمي‌گيرند. قطعات مختص مصرف در هواپيما شماره‌گذاري شده و تاييد توليد آن براي مصرف ا لزامي است.
نماينده اسبق ايران در ايكائو با اشاره به واردات هواپيما تنها براي استفاده از قطعات آن اظهار داشت: در طول يك‌سال گذشته دست‌كم 10 فروند هواپيما براي انبار قطعه وارد كشور شد كه تنها مصرف آنها در تامين قطعه است و وارد چرخه پروازي نمي‌شوند.
منظري درباره پديده «قطعه دزدي» در صنعت هوايي كشورمان تاكيد كرد: قطعه دزدي به اين معناست كه وقتي يك شركتي هواپيماي ناوگان خود را به شركت ديگري اجاره مي‌دهد، شركتي كه در مدت زماني از هواپيماي اجاره‌اي استفاده مي‌كند، اين امكان را دارد قطعه باكيفيت اين هواپيما را روي هواپيماهاي ناوگان خود نصب كند. در واقع به معناي قطعه دزدي نيست، بلكه به دليل كمبود قطعه شركت‌ها مجبور هستند قطعه‌اي را از هواپيمايي خارج و به هواپيماي ديگر نصب كنند و بدهكار مي‌شوند.
وي ادامه داد: عده‌اي مدعي هستند كه قطعه دزدي از آشيانه‌ها انجام مي‌شود كه اين اتفاق در ساير صنايع هم رخ مي‌دهد.