انقلاب رائول در جمع كهنه كمونيستها
كاسترو: امريكا اكنون روي جوانان و افكار مردم كوبا براي براندازي
كار ميكند و ما بايد براي مقابله با اين امر چارهاي بينديشيم
ميثم سليماني/ هفتمين كنگره تاريخ حزب كمونيست كوبا روز شنبه با سخنراني رائول كاسترو، رييسجمهوري كوبا و رييس حزب كمونيست آغاز شد. او در اين سخنراني، حرفهاي جديدي را مطرح كرد كه تنها سكوت و تامل حضار را به همراه داشت، كنگرهاي كه نخستين دوره خود را در سال 1975 با رياست فيدل كاسترو رهبر انقلاب كوبا آغاز كرده بود، جواناني را در صندليهاي خود ميديد كه امروز همگي پا به سن گذاشتهاند و از آن جنب و جوش جواني و انقلابيگريهاي گذشته در آنها خبري نيست. اين روزها با توجه به سياستهايي كه دولت و رهبري كوبا در پيش گرفتهاند كشور به سمت يك تصفيه سراسري در حزب پيش ميرود. رائول كاسترو در سخنراني خود رسما اعلام كرد كه ما پيشنهاد يك محدوديت سني را در رهبري حزب عنوان كرديم كه براي ورود و پيوستن به كميته مركزي حزب حداكثر سن بايد شصت سال و حداكثر سن براي رهبري حزب نيز بايد هفتاد سال باشد. كاسترو افزود كه اين اقدام با هدف جوانسازي سيستماتيك در كل سيستم و پستهاي مديريتي حزب و دولت انجام ميشود كه ما هرگز از تحولات شگفتزده نشويم و از سوي ديگر جريان جانشيني در حزب به صورت طبيعي انجام شود. وي افزود: اين تغييرات نياز به اصلاح قوانين داخلي حزب دارد. كاسترو تصريح كرد كه اين پيشنهاد را به كل سيستم رهبري حزب و دولت و همچنين سازمانهاي مختلف ارايه ميدهد تا در نهايت توسط مجلس شوراي ملي قانوني و مصوب شود. كاسترو تاكيد كرد كه يك رفراندوم در قانون اساسي در سالهاي آينده برگزار ميشود كه در نهايت موجب تغييرات در ساختار خواهد شد اما اينكه تنها موضوع تغييرناپذير در قانون اساسي، ماهيت حزب كمونيست و سوسياليسم است كه همواره نقش پيشتاز در جامعه ما را ايفا خواهد كرد. برادران كاسترو 57 سال است كه بر كوبا حكومت ميكنند. در حال حاضر رائول كاسترو كه 85 سال سن دارد، دليل پيشنهاد ايجاد محدوديت سني براي اعضاي مركزي حزب را تجربه ساليان دراز ميداند. او خطاب به رهبران پا به سن گذاشته شده كوبا به شوخي گفت: رهبران مسن قرار نيست بعد از اينكه از رهبري حزب كنارهگيري كردند بيكار شوند بلكه ميتوانند در خانه استراحت كنند و از نوههاي خود مراقبت كنند. اعضاي كنگره با حيرت به رائول كاسترو نگاه ميكردند.
هرحركت اقتصادي ضدانقلابي نيست
در سخنرانياي كه بيش از دوساعت به طول انجاميد كاسترو بخشي از سخنان خود را به اين اختصاص داد كه قصدي براي تغيير در افق سياسي كوبا ندارد و ازطرفي ديگر بخش اعظمي از سخنان خود را به مسائل اقتصادي اختصاص داد و از تلاشها و اقدامات براي تغييرات اقتصادي كشور پرده برداشت. او همچنين براي محافظهكاران درون حزب يك پيام روشن داشت كه فعاليتهاي اقتصادي خصوصي با محدوديت روبهرو خواهد بود و بر اساس اصل سوسياليستي دولت بر تمامي ابزار توليد تسلط خواهد داشت. وي در بخش ديگري از سخنان خود براي سرمايهگذاران خارجي در مورد سيستم دو ارزي كوبا گفت كه راهحل اين موضوع تا ابد به طول نميانجامد. او همچنين وعده داد كه كوبا تمامي بدهيهاي خارجي خود را نيز بازپرداخت خواهد كرد. گفتني است، كوبا از دو واحد پولي برخوردار است كه يكي از آنها پزو كوبا نام دارد كه ارزشي معادل چهارصدم دلار دارد و حقوق شهروندان كوبايي با اين پول به آنها پرداخت ميشود و پزوي ديگر كوبا ارزشي معادل دلار دارد كه بيشتر براي توريستها استفاده ميشود و اين دوگانگي ارزي بهشدت موجب نارضايتي عمومي در كوبا شده است. سياستي كه بنا بود از مردم حمايت كند حال به ضرر مردم تمام شده است. ولي حالا با توجه به سخنان كاسترو ميتوان انتظار داشت كه شاهد يك واحد پولي در كوبا باشيم. با اين حال تفاوت سخنان فيدل با رائول را ميتوان در اين سخنراني مشاهده كرد. فيدل كاسترو همواره عليه حضور شركتهاي خصوصي خارجي در كوبا سخن به ميان ميآورد در صورتي كه رائول نگاهي متفاوت دارد او در سخنان خود اگرچه به صورت غيرمستقيم از حمايت امريكا از شركتهاي خصوصي به عنوان عوامل تغيير در كوبا اشاره كرد اما تاكيد كرد كه حضور شركتهاي كوچك و اشتغالزايي به خودي خود نه ضد سوسياليستي و نه ضد انقلابي است.
بايد با تلاش امريكا براي براندازي مقابله كنيم
سخنراني كاسترو را ميتوان نخستين سخنان رسمي او پس از سفر رسمي باراك اوباما رياستجمهوري امريكا در ماه گذشته ميلادي دانست و تاثيرات اين سفر را نيز ميتوان در اين سخنراني به خوبي مشاهده كرد. كاسترو با اشاره به سفر اوباما به كوبا اعلام كرد كه سياست امريكا مبني بر تغيير حكومت كوبا تفاوتي نسبت به گذشته نداشته است. اما تصريح كرد كه نوع جديدي از روابط ميان دو طرف در حال شكلگيري است. وي تاكيد كرد كه خواستههاي خود مبني بر پايان دادن به تحريم و بازگرداندن گوانتانامو به كوبا را مطرح كرديم. كاسترو افزود كه امريكا اكنون بر روي جوانان و افكار مردم كوبا براي براندازي كار ميكند و ما بايد براي مقابله با اين امر چارهاي بينديشيم. رييسجمهوري كوبا در بخش ديگري از صحبتهاي خود در كنگره حزب كمونيست گفت كه فشارهاي بسيار بينالمللي به ويژه از سوي ايالات متحده براي اصلاحات سياسي و ايجاد يك سيستم چندحزبي وجود دارد. او در ادامه ورقهاي سخنراني خود را كنار گذاشت و يك خاطره از مذاكرات خود با مقامهاي ايالات متحده مطرح كرد. كاسترو گفت: من از يك چيزي واقعا لذت بردم كه به من گفته شد كه كوبا تنها يك حزب دارد. او (كه احتمالا باراك اوباما است) در چندين ملاقات به من گفت كه ما در امريكا دو حزب دموكرات و جمهوريخواه داريم و من در پاسخ گفتم كه دو حزب شما مثل اين ميماند كه اگر ما در داخل كشور دو حزب داشته باشيم رهبر يكي از آنها فيدل و رهبر حزب ديگر من باشم. بلافاصله پس از اين سخنان برونو رودريگز، وزير امور خارجه در يادداشتي كه براي رائول كاسترو فرستاد و يادآوري كرد كه سخنان شما به صورت زنده از تلويزيون كوبا پخش ميشود. كاسترو با ديدن يادداشت رودريگز تشكر كرد و به شوخي گفت كه همهچيز ما زنده است.
2018، سال وداع كاسترو با قدرت
رائول كاسترو همواره تاكيد كرده است كه در سال 2018 از سمت رياستجمهوري كنارهگيري خواهد كرد و در سخنراني حزب نيز اين تصميم را به صورت رسمي مجدد تكرار كرد. تعداد گزينههاي مطرح براي جانشيني كاسترو در صورت عدم توجه به قانون محدوديت سني زياد خواهد بود. نخستين فردي كه در اين بين مطرح است، خوزه رامون ماچادو است اما او نيز 85 سال سن دارد و اگر شرط محدوديت سني در حزب به تصويب برسد تنها ماچادو بلكه تعداد زيادي از گزينههاي احتمالي كنار خواهند رفت. زماني كه اين قانون به تصويب برسد، معاون اول كاسترو بيشترين شانس را براي جانشيني او خواهد داشت. ميگوئل دياز، معاون اول رييسجمهور كوبا كه اكنون 55 سال سن دارد ميتواند در سال 2018 به عنوان جانشين اصلي كاسترو مطرح شود.