تله تفرقه
«اعتماد» تاكتيك جرياني رسانه‌اي- سياسي كه در تلاش براي اختلاف‌افكني ميان دو برنده اصلي انتخابات محمدرضا عارف و علي لاريجاني است بررسي مي‌كند
مجتبي حسيني
تركيب مجلس دهم و تكليف جناح‌هاي سياسي با پايان انتخابات مشخص شد. ائتلاف راهبردي-سياسي عقلا با سه ضلع اصلاح‌طلبان، حاميان دولت و اصولگرايان معتدل به فراتر از هدف خود كه همانا پايين آوردن ضريب نفوذ و قدرت تندروها در مدار سياست و هم‌افزايي توان فكري- عملياتي براي كمك به دولت بود، رسيده‌اند. حاشيه‌نشين كردن و تلخ كردن تندروها بي‌ترديد ماحصل ادراك صحيح و اشراف دقيق نيروهاي سياسي سه ضلع پيروز انتخابات از فضاي سياسي داخلي و بين‌المللي ايران و اتخاذ راهبردي راه‌گشا بود. راهبردي كه منطبق با خواست اكثريت توده‌هاي ملت براي اصلاح و اعتدال كشور از افراط و تندروي طراحي شد توانست روح تازه‌اي به كالبد رنجور از تندروي بدمد. اين اتفاق در حالي رخ داد كه همه هم و غم افراطي‌ها براي از دست ندادن موقعيت سياسي‌شان در يكي از سه وجه كانون قدرت در ايران بود كه صد البته اين جادوي آنان با تجميع آگاهي عقلاي سياستمدار و ملت خسته از افراطي‌ها پاي صندوق‌هاي راي باطل شد اما اين پايان كار نيست. شاه مهره‌هاي مخالف بازگشت اصلاح‌طلبان به سن قدرت و تثبيت موقعيت اعتداليون در خانه سياست نه تنها دست‌هاي‌شان را به نشانه تسليم بالا برده‌اند كه طرحي نو درانداخته‌اند تا نهال ائتلاف عقلا بيش از اين در ميدان سياست ايران ريشه ندواند. مديران اين جريان براي آنكه هماي اوج سعادت بر سر شانه‌هاي اصلاحات-اعتدال نماند و از انهدام و اسقاط‌شان جلوگيري كنند با رصد اوضاع جاري در اردوگاه اصلاح‌طلبان و اعتداليون يك دستور تشكيلاتي جديد را براي سواره‌نظام و پياده‌نظام خود صادر كرده‌اند. دستورالعملي كه لايه به لايه آن را مي‌شود در ضرب آهنگ طبل و دُهُل رسانه‌ها و تريبون‌هاي‌شان ديد و شنيد. نسخه نجات آمران اين جريان براي برون‌رفت از وضعيت موجود دقيقا همان نقطه كانوني‌‌اي است كه «ائتلاف و اتحاد» ميان اصلاح‌طلبان و اعتداليون را ساخت. مديران اين جريان سياسي از همين منظر براي آنكه عقلاي قوم نتوانند بيش از پيش افق نگاه‌شان و عمليات سياسي‌شان را بر اساس منافع ملي به هم گره بزنند، مهندسي عمليات رواني و خط جديدي را از ديروز براي ايجاد تفرقه ميان سه ضلع ائتلاف اميد آغاز كرده‌اند. مختصات و مشخصات مدار عمليات رواني اصلاح‌طلب ستيزان واعتدال گريزان بر محور «فشار از بيرون - اختلاف از درون» و ميدان داري در ساخت دعواي حيدري- نعمتي در ماجراي هيات رييسه مجلس دهم و دوئل‌سازي ميان محمدرضا عارف و علي لاريجاني دارد. البته اين عمليات سياسي-رواني در مختصات تاكتيكي و عملياتي داراي دو ركن اصلي است كه با توجه به شواهد و قراين موجود داراي دو ستاد اصلي سياسي و رسانه‌اي است. ستاد سياسي اين جريان براي عملياتي كردن اين دستور تشكيلاتي از طريق برخي كارگزاران رسمي و نيمه‌رسمي خود كه رفت و آمدشان به اردوگاه سه ضلع ائتلاف راحت است سعي مي‌كنند تا با بهره‌گيري از حب شخصي و ويژن سياسي، چهره‌هاي اثر گذار بر علي لاريجاني و محمدرضا عارف را مجاب كنند تا در ماجراي هيات رييسه مجلس به هيچ‌وجه عقب‌نشيني نكنند. كارويژه اصلي اين عناصر سيال، جلوگيري از هم نشيني مديران انتخاباتي اصلاحات با اعتداليون و حيثيتي كردن موضوع رياست مجلس از طريق عناصر سيال داراي دسترسي و نيروهاي سياسي اثر پذير اين دو ضلع است. طراحان اين پروژه با آگاهي از مطالبات سياسي علي لاريجاني و محمدرضا عارف از سوي ديگر و همزمان با طراحي حيثيتي كردن داستان رياست مجلس و براي گرم نگه داشتن تنور تفرقه، به رسانه‌هاي‌شان دستور تشكيلاتي داده‌اند تا در قالب خبر، گفت‌وگو و گزارش فضاي تجادل و اختلاف ميان عقلا را غالب كنند.
تعيين محورهاي آسيب‌پذيري ائتلاف و انتخاب چهره‌هايي درون اضلاع ائتلاف اميد براي گرفتار شدن در تله تفرقه
مباحث توليدي و توزيعي رسانه‌هاي جناح افراطي از همين رو طي دو روز گذشته عجيب و غريب بوده. آنان همزمان با پيگيري خط تخريب شديد محمدرضا عارف با محوريت بي‌تجربگي او در مديريت مجلس به تعريف و تمجيد پر قدرت از علي لاريجاني برخاستند و از ديگر سو با دنبال كردن اين خط كه موفقيت اصلاح‌طلبان، موفقيت دولت نيست با كنايه‌هاي فراوان اعلام كردند كه كانديداهاي مورد تاييد دولت راي نياورده‌اند. جالب آنجاست كه همين رسانه‌ها جايي ديگر از شكست اصلاح‌طلبان در انتخابات گزارش داده‌اند و در گفت‌وگوهايي از لياقت عارف براي رياست مجلس نوشته‌اند. هدف اين جمع‌الاضداد رسانه‌اي جريان افراطي ساخت هندسه تفرقه ميان عقلاست. چه آنكه مديران جريان موصوف از قدرت و اثرگذاري اين‌گونه اخبار و گزارش‌ها در اردوگاه جريان‌هاي مقابل آگاهند.
اصلاح‌طلب ستيزان و اعتدال‌گريزان هر چند سرفصل‌هاي مختلف ديگري را براي كاهش ضريب اثرگذاري اصلاح‌طلبان و اعتداليون در پيش خواهند گرفت اما با توجه به حدت و شدت برخي حرف و حديث‌ها و اتفاقات روزهاي اخير از جمله برگزاري دو مراسم در يك روز دو ضلع اصلي ائتلاف اميد مبرهن است كه ايجاد انشقاق و اختلاف ميان مديران ائتلاف اميد سوژه اصلي و نهايي اين جريان براي جلوگيري از انهدام و اسقاط خود است. بي‌ترديد مهندسان عمليات رواني اين جريان از اين امر مهم، اطلاع دارند كه تله‌گذاري براي اختلاف‌اندازي ميان حاميان دولت، حاميان لاريجاني و اصلاح‌طلبان و دامن زدن به آن از مفيدترين و بهترين موارد عمليات رواني به شمار مي‌آيد. تحريك و تشديد اختلافات دروني اصلاح‌طلبان بر سر رياست محمد رضا عارف يا علي لاريجاني در مجلس، ايجاد سوءظن و بدبيني ميان گروه‌ها و عناصر كليدي طبقات مختلف اين جريان و بهره‌برداري از شكاف‌هاي ايجادشده از مهم‌ترين خاستگاه‌هاي عمليات رواني و سياسي اين جريان است.
آنها در اين سناريو كه متشكل از در اختيار داشتن اطلاعات كافي در مورد صفوف مختلف سه ضلع ائتلاف اميد، روانشناسي هركدام از طبقات موجود دراين اردوگاه‌ها و شناختي دقيق از خاستگاه‌ها و مطالبات اين طيف‌ها به دنبال آن هستند تا دامنه اختلافات را گسترش دهند. از مهم‌ترين نتايج عملياتي شدن اين سناريو مشغول شدن صفوف مختلف جريان عقلا به يكديگر و انحراف آنها از خشنودي افراطي‌ها از اين وضعيت است. در واقع رقيب اصلي فراموش مي‌شود و قوم عقلا، پتانسيل خود را براي عبور از يكديگر هزينه مي‌كنند. از همين رو ضرورت دارد تا هر چه سريع‌تر بزرگان قوم عقلا، محمدرضا عارف و علي لاريجاني به جاي گفت‌وگوي تلفني دور يك ميز بنشينند و به بازخواني چگونگي پيروزي شان در انتخابات اخير بپردازندو راهبردي ائتلافي براي مديريت مجلس دهم بيابند.
دستورالعمل رسانه‌اي افراطي‌ها
مباحث توليدي و توزيعي رسانه‌هاي جناح افراطي طي دو روز گذشته عجيب و غريب بوده. آنان همزمان با پيگيري خط تخريب شديد محمدرضا عارف با محوريت بي‌تجربگي او در مديريت مجلس به تعريف و تمجيد پر قدرت از علي لاريجاني برخاستند و از ديگر سو با دنبال كردن اين خط كه موفقيت اصلاح‌طلبان، موفقيت دولت نيست با كنايه‌هاي فراوان اعلام كردند كه كانديداهاي مورد تاييد دولت راي نياورده‌اند. جالب آنجاست كه همين رسانه‌ها جايي ديگر از شكست اصلاح‌طلبان در انتخابات گزارش داده‌اند و در گفت‌وگوهايي از لياقت عارف براي رياست مجلس نوشته‌اند. هدف اين جمع‌الاضداد رسانه‌اي جريان افراطي ساخت هندسه تفرقه ميان عقلاست. چه آنكه مديران جريان موصوف از قدرت و اثرگذاري اين‌گونه اخبار و گزارش‌ها در اردوگاه جريان‌هاي مقابل آگاهند.