كارشناسان در ميزگرد «اعتماد» تاكيد كردند
آموزش و پرورش
در اولويت مجلس دهم قرار گيرد
گروه مدرسه| زنگ آغاز دهمين مجلس پس از انقلاب به صدا درآمد. حالا با اين مجلس عمر قانونگذاري و تجربه نظارتي به 40 سال خواهد رسيد و انتظار مي‌رود اين مجلس بالغ‌تر از مجالس گذشته و به دور از احساس و هيجان انقلابي و فشار جنگ و ضرورت بازسازي سه دهه نخست، بتواند موضوعات ريشه‌اي و حياتي را در اولويت كار خود قرار دهد.
ترديدي وجود ندارد كه آموزش و پرورش به‌طور خاص و نظام آموزشي به‌طور عام يكي از حياتي‌ترين موضوعاتي است كه در شرايط انقلابي، جنگي و بازسازي به فراموشي نسبي سپرده شده بود و حالا هم ترديدي نيست كه بايد در اولويت مجلس قرار گيرد. آموزش و پرورش بايد در مسير تربيت شهروند مدني به بازنگري ساختار، اهداف و كاركردهاي خود بپردازد و اين مهم در گرو ايفاي نقش مجلسي است كه دولت را وادار سازد و آن را ياري رساند تا براي يكبار هم كه شده آموزش عمومي در مسير كاركرد حرفه‌اي خود قرار گيرد.
پيرامون انتظارات از مجلس دهم ميزگردي مجازي با چند تن از فعالان رسانه‌اي و صنفي و كارشناسان و معلمان تشكيل داديم كه ماحصل مباحث صورت گرفته در اين ميزگرد را در معرض نظر خوانندگان صفحه مدرسه روزنامه اعتماد قرار مي‌دهيم.
انتظارات از مجلس دهم
سعيد شهسوارزاده، فعال صنفي و رسانه‌اي در اين ميزگرد پيرامون انتظارات از مجلس دهم گفت: تحول در آموزش و پرورش با اصلاح ساختار آموزش و پرورش همراه است كه اصلاح ساختار نياز به عزم ملي دارد لذا از مجلس دهم انتظار مي‌رود با اهتمام جدي به كميسيون آموزش و تحقيقات، تشكيل فراكسيون فرهنگيان و تصويب مقررات «سازمان نظام معلمان ايران» نگاه جامعه به آموزش و پرورش را دگرگون كند لذا بايد مجلس دهم از شعار زدگي متكي بر عوام فريبي به‌شدت و با سرعت فاصله بگيرد و به كار كارشناسي رو آورد و ازطرفي بايد همه مردم از نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي، دولتمردان، علماي ديني، صنعتگران، پزشكان، اساتيد دانشگاه، كارمندان، كارگران و كشاورزان كه بزرگ‌ترين سرمايه‌هاي زندگي خود (فرزندان‌شان) را به آموزش و پرورش مي‌سپارند حق داشته باشند در تحول آموزش و پرورش نقش‌آفريني كنند.
فرخنده قرباني، يكي ديگر از فعالان رسانه‌اي حوزه آموزش و پرورش است كه در ميزگرد «اعتماد» حضور داشت.
ايشان هم در اين زمينه گفت: به نظر مي‌آيد در بين نمايندگاني كه به تازگي به مجلس راه پيدا كرده و تعدادي ازميان خودمعلمين والبته به ياري حضور درليست اميد، وارد مجلس شده‌اند، اين اراده وجودارد كه به طور جدي مسائل آموزش و پرورش را در دستور كار خود قرار دهند و از طرفي كم و بيش ابزارهاي قانوني براي اين دوستان نماينده، همچون قانون هماهنگ و سندتحول كه اجرانشده يا ناقص اجرا شده است، براي قراردادن قطار اين سازمان تاثيرگذار روي ريل، وجود دارد ودر صورت خلأ قانوني نيز، دست‌شان باز است تا با الصاق تبصره و اضافه كردن بند‌هاي بنيادين درجهت بهبود، جلو بروند و در اين مسير حتما در مقاطع گوناگون بايد از اتاق فكر جامعه معلمين بهره برده شود تاهم از اصل هدف دورنشده وهم ازمشورت‌هاي اصولي بي‌بهره نشوند.
كبري صفاييان، يكي از مديران مدارس حاضر در ميزگرد هم انتظار خود از مجلس دهم را اينگونه مطرح كرد: بدون ترديد شايد در حوزه قانونگذاري، نظام آموزشي كشور نيازهايي داشته باشد اما تجمع قوانين در شرايط فعلي، خود از معضلات اصلي اين سيستم به شمار مي‌رود، لذا به نظر مي‌رسد به جاي انتظار قانونگذاري، بهتر است توجه نمايندگان را به تعديل برخي قوانين دست‌وپاگير اين سيستم و تقاضاي اجراي بهينه قوانين مناسب، معطوف كرد.
كامل حسيني از معلمان فعال رسانه‌اي هم در اين ميزگرد گفت: در بيشتر مجلس‌هاي موجود در دنيا نقاط مشترك و مسائل حساسي وجود دارد كه مورد نظر و اتفاق تمام جناح‌ها و احزاب فعال در مجلس هستند كه همگي براي آنها تلاش مي‌كنند. بر همين منوال بنده معتقدم كه مسائل و مشكلات و اولويت‌هايي ضروري وجود دارند كه بايد فارغ از برخورداري از ديدگاه حزبي يا جناحي مورد رسيدگي و توجه و اولويت نمايندگان مجلس دهم قرار گيرد. اهدافي مانند اختصاص بودجه كافي به آموزش و پرورش و عدالت آموزشي ومواردي از اين قبيل، لذا بايد دقت كرد كه ممكن است ابزارهاي لازم جهت رسيدن به اين اهداف مشترك با توجه به نوع ديدگاه سياسي وحزبي يا جناحي متفاوت باشد اما اهداف مشتركي وجود دارند كه تمام طيف‌هاي موجود در مجلس مانند اصلاح‌طلبان و اعتدالگريان و اصولگرايان به مرور زمان به اهميت آنها پي برده‌اند. بي‌گمان يكي از اين اهداف همان طور كه بيان شد زنده نگه داشتن يك آموزش و پرورش كارآمد و به روز است بنابراين انتظار مي‌رود كه طرح‌ها و لايحه‌هايي كه از تصويب نمايندگان محترم مجلس دهم مي‌گذرد معطوف به همان اهداف مشترك يعني آموزش و پرورش مترقي باشد.
معصومه بيات از فعالان صنفي معلمي هم انتظار خود از مجلس دهم را اين گونه بيان كرد: باتوجه به اينكه انتظار مي‌رود مجلس دهم در برخورد با موضوعات و مسائل مختلف، خروجي كارشناسانه‌اي داشته باشد، اين انتظار مي‌رود كه در حوزه آموزش و پرورش ضمن توجه به اهداف كلان اين حوزه و توجه به نيازهاي اساسي كه به صورت مزمن و ساختاري گريبان اين وزارتخانه را گرفته و چاره‌انديشي براي برون رفت از اين معضلات، به صورت كوتاه‌مدت هم تلاش‌هايي براي احساس رضايت در بين بدنه اين وزارتخانه انجام دهد.
مجلس دهم چقدر توانايي پاسخ انتظارات را دارد
در بخش ديگري از اين ميزگرد شركت‌كنندگان به قابل تحقق بودن اين انتظارات با توجه به تركيب مجلس دهم پرداختند كه در همين راستا شهسوارزاده، عضو سازمان معلمان ايران گفت: تركيب اين مجلس نسبت به تركيب مجلس نهم تفاوت ماهوي دارد. (به ويژه در حوزه آموزش و پرورش) درمبارزات انتخاباتي مجلس دهم، 9 تشكل مدني با تنظيم ميثاقنامه، معلماني را كه سوگند ياد كردهاند تا آموزش و پرورش را در اولويت كار خود قرار دهند به مجلس شوراي اسلامي فرستادند، يعني تشكل‌هاي مدني پيروز در كارزار انتخابات كه موفق به حضور نمايندگان خود در مجلس شده‌اند با تشكيل كارگروه‌هاي تخصصي و مطالعه و كار كارشناسي نمايندگان خود را حمايت و پشتيباني كنند تا انتظارت قابل تحقق باشد.
خانم قرباني هم در نظر مشابهي با آقاي شهسوارزاده گفت: دراين دوره، به عنوان دوره‌اي كه به ياري ليست اميد و حضور موثر معلمان، عزيزان رداي نمايندگي رابرتن كردهاند، بايد نگاه ويژه‌اي به حوزه آموزش صورت گيرد و بي‌ترديد در سايه اين نگرش است كه مي‌توان به آن اهداف دست پيدا كرد.
خانم صفاييان از اعضاي مجمع فرهنگيان ايران اسلامي هم در زمينه قابل تحقق بودن انتظارت از مجلس دهم گفت: تركيب مجلس فعلي، به دلايلي كه براي همگان آشكار است، به خصوص با وجود نمايندگاني كه تقريبا پيشينه قابل توجه حزبي، جناحي و نمايندگي نداشته‌اند در عين حالي كه مي‌تواند حامل برخي تهديدات به خصوص در حوزه سياسي باشد اما در حوزه آموزشي مي‌تواند فرصت‌آفرين باشد، تركيب نمايندگان جوان هوادار اصلاحات و دولت اميد و حتي نمايندگان مستقل و برخي اصولگرايان معتدل، چنانچه با هدايت هوشمندانه سياسيون اصلاح‌طلب همراه شود، مي‌تواند موانع موجود بر سر راه استفاده از نيروهاي خوشفكر، باتجربه و كارآمد را كه تاكنون با بهانه‌هاي واهي و برچسب‌هاي غيراخلاقي و سياسي، خارج از حوزه مديريتي نگه داشته شدند و نظام آموزشي را از اين توان و نيروي كارآمد مديريتي محروم كردهاند، برطرف كرده و در آخرين سال دولت اميد، حركت جهش گونه و دلگرم‌كننده‌اي را با حضور مجدد اين افراد كارآمد و صاحب نظر، در نظام آموزشي كشور رقم زند.
خانم بيات نيز كه خود از جمله معلمان رد صلاحيت شده براي انتخابات مجلس است، گفت: تركيب مجلس گرچه به لحاظ تنوع سياسي، متنوع است و به لحاظ مدعيان حوزه آموزش و پرورش افرادي حضور دارند، ولي به نظر مي‌رسد اگر كار به كشمكش‌هاي سياسي و رقابت بر سر كسب عناوين به خصوص كميسيون‌هاي مرتبط صورت نگيرد، مي‌توان تا حدودي اميدوار بود. گرچه علاوه بر اراده مجلسيان، وجود منابع و امكانات و همچنين توجه به نظرات كارآمد و كارشناسانه دلسوزان و صاحب نظران براي تحقق مطالبات ضرورت دارد.
چه كسي بر كرسي رياست كميسيون آموزش تكيه خواهد زد
با توجه به اهميت كميسيون آموزش و تحقيقات و نقش رييس اين كميسيون در بخشي از اين ميزگرد از حاضران خواستيم نظرشان را در مورد رياست اين كميسيون ابراز كنند كه در اين بخش سعيد شهسوارزاده گفت: در دنياي امروز نمي‌توان منكر مديريت فردي شد به همين دليل سازمان‌ها و نهاد‌ها تلاش دارند كه از مديران توانمند و آگاه بهره بگيرند مثال بارز آن به‌كار‌گيري مربيان بزرگ در تيم‌هاي ورزشي است ولي براي رياست و اعضاي كميسيون آموزش و تحقيقات كه عهده‌دار ايجاد عزم ملي براي اصلاح آموزش و پرورش است نگاه جامعه، به مديريت جمعي است. در مديريت جمعي، تشكل‌هاي مدني، قلم به دستان و رسانه‌ها موظفند از تمامي ظرفيت‌هاي مدني خود بهره جسته و با تشكيل كارگروه‌هاي تخصصي و ارايه راهكار‌هاي كارشناسي شده (پرهيز از شعارزدگي و عوام‌فريبي) به كميسيون مربوطه ياري برسانند. نكته مهم‌تر آن است كه رياست و اعضاي كميسيون آموزش و تحقيقات نبايد الزاما معلم باشند لذا تركيب اين كميسيون اگر فرابخشي باشد بسيار بسيار مهم است.
اما در همين زمينه خانم قرباني وارد مصاديق مي‌شود و مي‌گويد: ازجمله افرادي كه به نظر مي‌آيد شايستگي رياست كميسيون آموزش و تحقيق مجلس را دارند، خانم فريده اولاد قباد است كه دغدغه هميشگي ايشان بهبود اساسي وضعيت آموزش و پرورش و معلمين بوده است.
خانم صفاييان هم اين گونه نظر خود را ابراز كرد: بي‌ترديد افرادي بايد وارد كميسيون آموزش و پرورش شوندكه فقط عنوان «فرهنگي بودن» را يدك نكشيده و براي مقاصد سياسي، اجتماعي و حتي اقتصادي خود و اطرافيان‌شان با سرنوشت فرزندان اين مرزوبوم معامله نكنند. اين كميسيون بايد منشا اثر بوده و در مواقعي به عنوان مشاوري مطمئن براي وزارتخانه ايفاي نقش كند.
آقاي حسيني هم در اين زمينه بر اين باور است كه تمام طيف‌ها و جناح‌ها و احزاب مجلس دهم در حالي كه براي حفظ هويت و اهداف جناحي يا گروهي خود تلاش مي‌كنند بايد براي خواست ملي كه يك آموزش و پرورش متعالي است به طور مشترك گام بردارند و ميزان موفقيت آنها در همين تلاش‌ها نهفته است.
خانم بيات بدون نام بردن از كسي بر همسويي با دولت تاكيد داشته و مي‌گويد: با توجه به اينكه افراد مدعي كم نيستند، ولي بايد افراد نزديك به تفكر دولت براي رياست اين كميسيون انتخاب شوند كه تعارض مداوم و فرسايشي بين وزارتخانه و كميسيون به وجود نيايد. كه از اين دست افراد در مجلس دهم حضور دارند. البته كميسيون به نظرم نياز جدي به نظرات كارشناسانه و تشكل‌هاي فعال در اين حوزه دارد.
رويكردهاي راهگشا براي آموزش و پرورش
در بخش پاياني اين ميزگرد به رويكرد‌ها پرداخته شد و اينكه چه رويكردي مي‌تواند قطار آموزش و پرورش را روي ريل كارآمدي قرار دهد؟ در اين بخش سعيد شهسوارزاده از فعالان تشكل‌هاي صنفي گفت: همان طور كه قبلا اشاره شده اصلاح آموزش و پرورش در سايه ايجاد عزم ملي محقق مي‌شود لذا به نظر مي‌رسد سوال بايد اين گونه مطرح شود كه جامعه ايران (علما و طلاب علوم ديني، هنرمندان، صنعتگران، پزشكان، وكلا، معلمان، كارگران وكشاورزان، اساتيد دانشگاه، ورزشكاران و نهاد‌هاي مدني، رسانه‌ها، قلم به دستان، تحليلگران) چه رويكردي بايد داشته باشند تا قطار آموزش و پرورش روي ريل كارآمدي قرار گيرد.
پاسخ اين سوال آن است كه نهاد‌هاي مدني در تعامل با اصولگرايان، اصلاح‌طلبان، ميانه‌روها، مستقل‌ها، با ارايه مطالعات كارگروه‌هاي تخصصي خود، راهكار‌هايي را ارايه كنند كه نخبگان جامعه را جهت اصلاح آموزش و پرورش علاقه‌مند كنند. تا توجه همگان به ضرورت اصلاح آموزش و پرورش جلب نشود قطار آموزش و پرورش روي ريل كار آمدي قرار نمي‌گيرد.
فرخنده قرباني از اعضاي شوراي نويسندگان سايت صداي معلم نيز در اين بخش گفت: اينكه چه كاربايد كرد كه قطار آموزش وپرورش روي ريل خودقرارگيرد، تقريبا پاسخي روشن دارد ونبود اراده‌اي جدي دراين خصوص اين شرايط بغرنج كنوني رابه وجود آورده است. نخستين معضل بزرگي كه حتي از زمان حكومت پيشين برجامعه معلمان سايه سنگيني انداخته، مساله معيشت ومنزلت معلمين است، جدا كردن آن، در هردوره دورشدن از اصل مطلب است كه افرادجناح‌هاي مختلف صرفا براي منافع جناحي خود مطرح مي‌كنند.
كبري صفاييان هم در بخش پاياني ميزگرد گفت: نكته كليدي اينكه مجلس جديد بايد اطميناني را در وزير آرام و ماخوذ به حيايي همچون آقاي فاني ايجاد كند كه ايشان در آخرين سال اين دولت، اقتداري را به نمايش بگذارند كه در شأن دولت اميد بوده و در انتخابات سال آينده كه مي‌تواند نقطه عطفي در تاريخ انتخابات اين سرزمين باشد، خانواده آموزش و پرورش كه به واقع وسعتي است به اندازه تمام ايران اسلامي، كنشگران مطمئن اين نقطه عطف تاريخي باشند.
كامل حسيني از معلمان فعال رسانه‌اي يكي از شهرستان‌ها هم در اين بخش مي‌گويد: در واقع كمتر كردن اختلافات در تامين اهداف مشترك و در عين حال ابزارهاي متنوع و گوناگون سبب هموار‌تر شدن راه نيل به اهداف است اين يعني موفقيت يك نظام سياسي زير چتر وحدت اهداف مشترك و در عين حال تجربه تنوع و تكثر زير سايه ابزارهاي گوناگون و مشروع.
معصومه بيات هم در اين بخش گفت: مجلس بايد علاوه بر تلاش براي افزايش سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومي، مشاركت مالي و فكري دلسوزان و صاحبنظران را هم مد نظر قرار دهد و با تدوين و ارايه قوانين و مقررات روزآمد و نوين دنيا زمينه‌هاي تحول جدي در شكل و محتوا را دنبال كند تا قطار آموزش و پرورش روي ريل خود قرارگيرد.