بالاتر از خبر، عقب‌تر از خبر
اكبر نصراللهي
روز پنجشنبه 21 مرداد 95 در كانال تلگرامم يادداشتي با عنوان «پخش خبركهنه در اخبار سيما؛ سه روز بعد از يك تلويزيون فارسي زبان ماهواره‌اي»، نوشتم. در آن يادداشت تصريح شده است: «در ساعت 19:17 پنجشنبه بيست و يكم مرداد 95، در مجله خبري اخبار ساعت 19 تصاويري از دو بيمار كه در يكي از بيمارستان‌هاي كرمانشاه، مواد مخدر مصرف مي‌كردند، پخش و گفته شد شهروند خبرنگار اين تصاوير را فرستادند. همين «تصاوير و خبر» سه شب قبل از «اتاق خبر يك تلويزيون فارسي زبان ماهواره‌اي» پخش شد. نكته مهم اينجاست برخي مواقع مديران هم از اين موضوع بي‌خبر هستند و برخي خبرنگاران و دبيران، خبرها و تصاوير تكراري شبكه‌هاي خارجي را چند روز بعد به گونه‌اي انتشار مي‌دهند كه انگار خودشان آن موضوع و تصوير را توليد يا شكار كرده‌اند. با توجه به اينكه اين كار قبلا نيز سابقه داشته يقينا ادامه آن براي رسانه ملي اعتبار زدا و براي شبكه ماهواره‌اي، اعتبارزاست. بعد از انتشار اين يادداشت، رييس محترم باشگاه‌خبرنگاران جوان در پاسخ، با ارسال لينك خبر انتشار يافته در باشگاه خبرنگاران جوان مرقوم فرموده‌اند: «سلام جناب دكتر از شما انتظار است فرق خبر و آنچه در بسته‌اي مثل بالاتر از خبر مي‌آيد و حالت تلنگر دارد را ملحوظ نظر داشته باشيد. به انضمام اينكه اگر به سايت باشگاه مراجعه مي‌فرموديد در بخش شهروند خبرنگار و همان روز معهود ملاحظه مي‌كرديد، خبر براي ما است و رسانه مورد اشاره حضرت‌تان به احتمال قوي از آنجا برداشته و پخش كرده... همچنان در محضرتان مي‌آموزيم بزرگوار و ممنون از التفات‌تان»
1- از اينكه جاب آقاي دكتر صالحي با پاسخگويي باب بحث و گفت‌وگوي تخصصي براي رفع ابهام، كمك به ارتقاي كيفي كار و اعتبار افزايي براي رسانه ملي را باز كرده است، بسيار سپاسگزارم. اگر گروه‌هاي تخصصي موجود در فضاي مجازي از جمله «گروه رسانه» با حدود 800 عضو به جاي طرح برخي موارد تكراري و متفرقه، به سمت خودنظارتي و كمك براي كشف اشكال‌هاي موجود در رسانه ملي و رفع آن حركت كند، يقينا فوايد آن بيش از هر جاي ديگر نصيب رسانه ملي و مديران محترم آن خواهد شد.
2- راهبردرسانه ملي بايد اعتبارافزايي براي خود با سرعت، دقت، جامعيت و صداقت در اطلاع‌رساني و اعتبارزدايي از رسانه رقيب و دشمن باشد. عقب ماندن رسانه‌هاي داخلي از جمله باشگاه خبرنگاران جوان در پوشش وقايع داخلي حتي اگر در برخي خبرها باشد، كمك به رسانه‌هاي رقيب و دشمن (اعتبارزدايي از رسانه‌هاي داخلي و اعتبارزايي براي رسانه‌هاي رقيب و دشمن) است. به ويژه اينكه آن رسانه‌ها در ايران دفتر رسمي ندارند. 3- بررسي‌هاي مجدد من نشان مي‌دهد برخلاف آنچه جناب دكتر صالحي در پاسخ خود مرقوم فرموده‌اند، باشگاه خبرنگاران جوان، خبر مصرف مواد مخدر در يكي از بيمارستان‌هاي كرمانشاه را بعد از شبكه ماهواره‌اي پخش كرده و اين ادعا كه آن شبكه، فيلم مذكور را از باشگاه گرفته است نمي‌تواند درست باشد زيرا؛
در فيلم موجود در باشگاه خبرنگاران جوان فقط يك اتاق را نشان مي‌دهد كه دو نفر روي تخت مواد مخدر مصرف مي‌كنند اما در فيلم شبكه ماهواره‌اي، دوربين از راهرو بيمارستان شروع مي‌شود و سپس بدون كات و برش تصوير داخل اتاق را نشان مي‌دهد؛ آن هم با نريشن ارسال‌كننده فيلم، يعني شهروند خبرنگار. اگر اين ادعا كه شبكه ماهواره‌اي، فيلم مذكور را از باشگاه گرفته است صحيح باشد، بايد تايم‌فيلم موجود در سايت باشگاه بيشتر از فيلم پخش شده از تلويزيون شبكه ماهواره‌اي باشد كه چنين نيست.
4- همانطور كه رييس محترم باشگاه نوشته‌اند فيلم مذكور در تاريخ 19 مرداد، يعني سه روز قبل از پخش آن در مجله خبري، در سايت باشگاه منتشر شده است اما تلويزيون شبكه ماهواره‌اي آن را سه روز قبل منتشر كرد. سوال اين است پخش تصاوير جذاب كه جنبه علايق انساني دارد، سه روز بعد از شبكه ماهواره‌اي در مجله خبري 19 شبكه يك، در فضاي رقابتي و عصر تعدد و كثرت رسانه‌ها با كدام اصول حرفه‌اي و منطق رسانه‌اي سازگار است؟
5- نكته پاياني اينكه بالاتر از خبر، بايد بالاتر، بيشتر، جزيي‌تر و دقيق‌تر از خبرهاي موجود و قبلي باشد، نه اينكه خبرهاي تكراري قبل، آن هم كوتاه‌تر از خبرهاي انتشار يافته در تلويزيون‌هاي رسانه‌اي رقيب و دشمن و فضاي مجازي باشد؛ جمع كردن اخبار و تصاوير طي يك هفته و پخش آن در بسته‌هايي مثل «بالاتر از خبر» و «صرفا جهت اطلاع» در چند سال قبل يعني موقعي كه مردم دسترسي سريع به خبرها و فيلم‌ها نداشتند، اقدامي مفيد و قابل استفاده بود ولي الان نه تنها اعتبار زا و مخاطب افزا نيست بلكه برعكس نتيجه منفي دارد؛ خبرها بايد زودتر و در همان روز انتشار يابند نه در پايان هفته.
اين مطلب همزمان در كانال دكتر نصراللهي منتشر شده است.