قامت ناساز ما
وظيفه اين وزارتخانه ارايه خدمات و تسهيل انجام فعاليتهاي فرهنگي براي توليدكنندگان آن است، حتي خطدهي نيز از عهده وزارتخانه برنميآيد، زيرا كساني كه ميخواهند خطدهي و راهنمايي كنند، بايد از توليدكنندگان بالاتر باشند، كه اصولا سطح اين وزارتخانه چنين نبوده و نخواهد شد.
اشتباه ديگر اين است كه گمان ميكنند توليدات خوب، مطابق با ارزشها و ذهنيتهاي آنان است. اين برداشت به كلي نادرست است. اگر هم اين فكرشان را درست ميدانند بايد خودشان آن را در قالب توليدات فرهنگي عرضه كنند. ديگران هيچ الزامي ندارند كه ذهنيتهاي آنان را تبديل به كالاي فرهنگي كنند. به علاوه سرمايهگذاريهاي انجام شده در اين راه نيز لزوما چندان كارآمد نيست. كافي است كه دو فيلم محمد رسول الله(ص) و فروشنده را مقايسه كنيد. اولي با چه هزينهاي گزاف شايد به اندازه كل كمكهاي ده سال اخير اين وزارتخانه توليد شد و دومي بدون هيچ كمكي. حال مضمون و اثرگذاري و انعكاس آنها را هم ميتوان مقايسه كرد. اين مقايسه نشان ميدهد كه فرضيه آخر نيز به كلي بياعتبار است. سلايق مردم چيزي متفاوت از ارزشهاي مورد نظر اين بخش از اصولگرايان است. حتي وقتي ميخواهند با اين سلايق همراهي كنند، چارهاي جز ساختن فيلمهايي مثل اخراجيها ندارند. كالاهاي فرهنگي مثل نان نيست كه مردم مجبور به خريد، آن هم از چند مغازه محدود باشند. كالاي فرهنگي در عصر اينترنت به ارزانترين قيمت در دسترس عموم است.
انتظار اصلي اين بخش از اصولگرايان، تيز شدن تيغه سانسور وزارت ارشاد بود و هست. اينكه كتابها چاپ نشود، فيلمها ساخته نشود، كنسرتها برگزار نشود و... اين كارها كه نيازي به وزارت فرهنگ و ارشاد ندارد. راههاي كمهزينهتري هم براي اين كارهاي بيسرانجام هست. مشكل اصلي تضاد آرمانها و آرزوهاي اين بخش از اصولگرايان با واقعيت روند فرهنگي موجود در جامعه است. آنان به جاي اقرار به اين تضاد و ناسازگاري و كوشش براي حل آن، نعل وارونه ميزنند و با انداختن توپ در زمين وزارت فرهنگ ميكوشند كه ناتوانيهاي خود را پوشش دهند. در حالي كه هيچ توجهي ندارند پيش از انقلاب كه صداوسيما در اختيار حكومت شاه بود و مطبوعات نيز آن طرفي بودند و وزارت فرهنگ آن عهدهدار نظريهپردازي نظام شاهنشاهي بود، نيروهاي مذهبي با دستان خالي چند نشريه و چند عالم برجسته اهداف فرهنگي خود را پيش ميبردند، اكنون چرا با داشتن اين همه امكانات هر روز عقبنشيني ميكنند؟ هرچه هست از قامت ناساز بياندام ماست.