دنياي بي‌كتاب
ديبا داودي
در واپسين روزهاي سال 2016 ميلادي بد نيست يكي از تيترهاي جنجالي سال‌هاي پيش در حوزه كتاب را بررسي كنيم كه ادعا مي‌كرد در سال 2016 ديگر هيچ كتابفروشي مستقلي در استراليا به حياتش ادامه نخواهد داد. نيك شري وزير مشاغل خرد، در مقاله‌اي در سال 2011 پيش‌بيني كرده بود كه در پنج سال آينده هيچ كتابفروشي كوچكي در استراليا باقي نخواهد ماند كه تنها به فروش كتاب بسنده كند و شبيه به فروشگاه‌هاي چندمنظوره نباشد.
افزايش استقبال از خريد آنلاين كتاب، اعتبار بخشي به ماركت‌هاي بزرگي كه پيشوند كتابفروشي را همراه دارند و امكان تهيه و عرضه كتاب‌هاي منتشر شده از سرتاسر دنيا با تخفيف‌هاي بي‌قاعده از اصلي‌ترين دلايل افت فروش كتاب در كتابفروشي‌هاي كشورهاي پيشرفته از جمله استرالياست.
بعد از آن پيش‌بيني غم‌انگيز كه روزهاي سال 2011 را بدل به زنگ خطرهاي مكرر براي فرهنگ و هنر كشور در زمينه كتاب و كتابفروشي كرد، روزي موسوم به روز ملي كتابفروشي در استراليا به ثبت رسيد. جوئل بكر، رييس اتحاديه كتابفروشان استراليا در اين زمينه در مصاحبه‌اي با نشريه Abc گفت: «هدف از نامگذاري روزي به نام روز ملي كتابفروشي اين است كه نقش كتابفروش به عنوان سكاندار فرهنگ و هنر جامعه پاس داشته شود. مسير براي پرداختن به اهميت نقش مهم كتابفروشي‌ها هموار باشد و دغدغه برگزاري برنامه‌هاي مرتبط با آن روز بتواند به هويت بخشي مجدد به اين شغل كمك كند.»
باتوجه به آماري كه جوئل بكر در اختيار گذاشته است نهصد كتابفروشي در كشور استراليا وجود دارد كه البته بنگاه‌هاي فرهنگي فروش روزنامه و نشريه و همچنين ماركت‌هايي كه بخش عرضه كتاب نيز دارند را دربر نمي‌گيرد. اين نهصد كتابفروشي سالانه به تنهايي 1/1 ميليارد دلار گردش مالي ايجاد مي‌كنند. رقمي كه مي‌تواند توجيهي مناسب براي كوشش در جهت حفظ آن صنف به بهانه‌هاي مستدل و حتي بي‌منطق باشد.
نامگذاري روزي به نام روز ملي كتابفروشي بي‌شباهت به برگزاري هفته‌هاي كتابگردي دولت خودمان و سر زدن به كتابفروشي‌هاي سطح شهر نيست. اقدامي كه با نقد و نظرات متفاوت مواجه بود اما مشخصا نتيجه يك نگراني مشابه و گويا عالمگير است كه بي‌چاره به نظر نمي‌رسد و راهش همين ممارست‌هاي فراوان است و الگوبرداري‌هاي بجا از كشورهايي كه پيش از ما در اين زمينه گام برداشته‌اند و پياده‌سازي الگوها با افزودن چاشني‌هايي كه فرهنگ و سنت و باورهاي عمومي و حتي بهره بردن از ظرفيت‌هاي جغرافيايي.