اصلاحطلبان و دولت از هم چه انتظاراتي دارند؟
گروه: احزاب
حمايت از حسن روحاني در انتخابات رياستجمهوري سال 96 بدون كمترين تنش و بحثي در دستور كار جبهه اصلاحات قرار گرفته بود. اصلاحطلبان همانطور كه از سال 92 خود را حامي روحاني معرفي كردند در طول چهارسال صدارت او نيز اين حمايت را ادامه دادند و به طور طبيعي شكافي ميان آنها و روحاني ايجاد نشد. هر چند در طول اين چهارسال نقدهايي به عملكرد دولت وي وارد بود و به ويژه در حوزههايي نظير فضاي دانشگاهها و فضاي سياست داخلي عملكرد دولت با مطلوب اصلاحطلبان فاصلهاي قابل توجه داشت اما هيچ كدام اين نقدها باعث نشد تا آنها در حمايت مجدد از روحاني ترديد داشته باشند.
به همين دليل نيز نه قيد و شرطي مطرح كردند و نه از پيش مطالبهاي را لازمه تحقق حمايتشان دانستند. آنها در انتخابات رياستجمهوري با تمام توان به ميدان آمدند و در تشويق و ترغيب مردم به نوشتن نام حسن روحاني روي تعرفه راي حتي از ستادهاي مركزي روحاني نيز موثرتر ظاهر شدند.
پس از پيروزي روحاني اصلاحطلبان همچنان بر سهمخواهي نكردن خود از او تاكيد داشتند. هيچ يك از چهرههاي مشهور اصلاحطلبان در تمام حدودا دو ماه گذشته از انتخابات حرفي از سهم خواهي نزدند و گفتند در چينش كابينه به روحاني اعتماد ميكنيم. با اين حال انتظار آنها از دولت فراتر از تخصيص سهميه در كابينه است. اصلاحطلبان افق همكاري خود با روحاني را بالاتر از اين ميدانند كه وارد مصاديقي شوند كه روحاني مجبور باشد از آنها در دولتش استفاده كند. آنها به پشتوانه قدرت اجتماعي خود ميخواهند تا رييسجمهور تعامل مطلوبي با جريانشان داشته باشد. تعاملي كه نشانههاي مثبت آن در روزهاي گذشته نمايان شده است.
اصلاحطلبان امروز دو نهاد مهم بيرون و درون ساختار سياسي كشور را در اختيار دارند. آنها با شوراي عالي سياستگذاري توانستهاند دو پيروزي مهم در انتخابات مجلس و شوراي شهر تهران كسب كنند. اين شورا اگرچه با نقدهايي در عملكرد مواجه است اما تاكنون توانسته انسجام نسبي ميان تمامي نحلههاي اصلاحطلبي ايجاد كند و ضمن ارتباط مناسب با بدنه اجتماعي و رهبران اصلاحات اميد به تداوم حضور گفتمان خود در سطح جامعه را حفظ كند. آنها همچنين در مجلس فراكسيون اميد را دارند كه توانسته در بزنگاههاي حساسي نظير انتخاب اعضاي هيات نظارت بر مطبوعات، هيات اجرايي انتخابات شوراي شهر و برخي مناصب حساس ديگر موفق عمل كند. اين فراكسيون نيز مانند شوراي عالي سياستگذاري خالي از اشكال نيست و نقدهايي به آن وارد است اما به نظر ميرسد ميتوان عملكرد آن را قابل دانست.
اين دو بازوي بيرون و درون حاكميتي اصلاحطلبان به آنها اعتماد به نفسي دوچندان داده و حالا در جايگاهي قرار گرفتهاند كه خواستار تعامل بيشتر با دولت براي تحقق اهداف و راهبردهاي اصلي هستند. ديدار اعضاي هيات رييسه شوراي عالي با حسن روحاني، رييسجمهوري نشانه مثبتي از شكلگيري فضاي تعاملي ميان دولت و اصلاحطلبان بود. آنها اگرچه وارد مصاديق همكاران رييسجمهور در كابينه نشدند اما بر سر كلياتي توافق و تفاهم كردند كه ميتواند اثرات خود را در كابينه نيز نمايش دهد. ظرفيت مردمي اصلاحات امروز به طور كامل پشت سر رييسجمهور قرار دارد و اگر قرار باشد اين ظرفيت براي ادوار بعدي انتخابات نظير يازدهمين دوره مجلس در سال 98 تقويت شود بايد عملكرد دولت روحاني به گونهاي باشد كه مردم نسبت به اعتماد مجدد به برنامههاي اصلاحطلبان براي اداره كشور توجيه شوند. از اين رو جهتگيري كلي كابينه و نمايش بيروني آن براي اصلاحطلبان هم اهميتي دوچندان پيدا ميكند. آنها در برابر وعدههايي كه به مردم دادهاند و حمايتي كه از برنامه حسن روحاني كردهاند خود را مسوول ميدانند. مسووليتي كه باعث شده تا اين روزها مطالبه تعامل بيشتر با دولت در دستور كار قرار گيرد. آنها اميدوارند الزامات و شرايط اين تفاهم و تعامل به سرعت فراهم شود تا دولت دوازدهم كارآمدتر از دولت يازدهم باشد و نتيجه عملكرد آن درستي راي مردم را نه فقط به خودشان كه به مخالفان روحاني نيز ثابت كند.
مخالفاني كه اين روزها از هيچ ابزاري براي تخريب دولت فروگذار نميكنند و تلاش ميكنند مسيري كه از قبل براي نااميد كردن مردم از روحاني در پيش گرفته بودند، ادامه دهند.
جبهه حاميان روحاني اين روزها در انتظار نخستين نتيجه عملي انتخابات 29 ارديبهشت يعني انتخاب اعضاي دولت دوازدهم است.
در رابطه با چگونگي شكلگيري تعامل ميان دولت و اصلاحطلبان نظرات چهار فعال سياسي اصلاحطلب را جويا شديم كه در ادامه ميآيد.