نايب‌رييس اتحاديه مشاوران املاك پيش‌بيني كرد
عميق‌تر شدن ركود مسكن
در پاييز و زمستان
بازار مسكن در ايران، معمولا مستقل از ديگر بازارها عمل مي‌كند و اگر در سال 97، بسياري از بازارها به استقبال ركود رفتند، بازار مسكن رونقي نسبي را تجربه كرد و افزايش معاملات را به ثبت رساند. اين روند اما در ماه‌هاي ابتدايي سال جاري با يك سد بسيار محكم برخورد كرد و آن افزايش قابل‌توجه قيمت‌ها، ظرف چند ماه و به دنبال آن كاهش جدي قدرت خريد مردم در بازار بود.
آمارهاي رسمي دولت از اين حكايت دارد كه در يك سال گذشته قيمت خانه در تهران، حدودا صددرصد و در سراسر كشور حدودا 82درصد افزايش يافته و باتوجه به ثابت ماندن قدرت خريد مردم در اين دوره، عملا بخش زيادي از متقاضيان واقعي مسكن، توان خريد نداشته و مجبور به ترك بازار شده‌اند.
تمامي آمارهايي كه از خريد و فروش‌ها در ماه‌هاي ابتدايي سال جاري منتشر شده، نشان مي‌دهد كه ميزان خريد و فروش‌ها به‌طور قابل‌توجهي كاهش يافته و در برخي از ماه‌ها در قياس با مدت مشابه سال قبل، بيش از 70درصد كم شده است. هر چند هنوز ترديدهايي درباره طولاني شدن اين روند وجود دارد، اما امروز بسياري از كارشناسان از ورود بازار مسكن به ركودي طولاني و شديد خبر مي‌دهند. باتوجه به سهم بالاي مسكن در اقتصاد ايران و تعداد زياد حوزه‌هايي كه بازارشان به بازار مسكن گره خورده، به وقوع پيوستن اين ركود، قطعا عبور اقتصاد ايران از دوران رشد منفي را بسيار دشوار خواهد كرد.
ترس از بازگشت به روزهاي ركود، فعالان بازار و صاحبان خانه را بر آن داشته تا نسبت به ماه‌هاي قبل نرمش بيشتري به خرج دهند و نتيجه اين تغيير رويكرد، كاهش نسبي نرخ‌ها در هفته‌هاي گذشته بوده است؛ كاهشي كه از درصدهاي بسياري محدود در كلان‌شهري مانند تهران آغاز مي‌شود و تا كاهش جدي قيمت‌ها در شهرهاي جديد مانند پرند ادامه پيدا مي‌كند. با وجود اين تغيير قيمت اما هنوز كارشناسان پيش‌بيني مي‌كنند يك ركود جدي در راه باشد و لااقل ماه‌هاي باقي‌مانده از سال جاري را در بر بگيرد.
نايب‌رييس اتحاديه مشاوران املاك با پيش‌بيني ركود بي‌سابقه مسكن در نيمه دوم امسال، گفته: امسال شاهد رشد 120درصدي قيمت مسكن بوديم و همين امر موجبات كاهش ميزان معاملات مسكن فراهم كرده است. او با بيان اينكه در تابستان امسال معاملات مسكن تا 80درصد كاهش يافت، تصريح كرد: بررسي روند معاملات نشان مي‌دهد در تير ماه 98 بالغ بر 78درصد كاهش يافته است.
عقبايي با يادآوري اينكه پيش‌بيني مي‌كرديم به‌دليل ركود قيمت‌ها در تابستان كاهش يابد، افزود: ما احتمال مي‌داديم واحدهاي بالاي
150 متر تا پايان شهريور 30درصد ارزان شوند كه اين اتفاق زودتر به وقوع پيوست. در واحدهاي كوچك متراژ نيز نزول قيمتي آغاز شده به‌طوري‌كه در شهرهاي اطراف تهران ازجمله پرند قيمت‌ها 90 تا 160 ميليون تومان كاهش يافته است.
او با اشاره به كاهش 20 تا 30درصدي قيمت واحدهاي كوچك متراژ در تهران، يادآور شد:
به عنوان مثال يك آپارتمان كه پيش از اين
650 تا 700 ميليون تومان قيمت‌گذاري مي‌شد الان به 500 تا 550 ميليون تومان كاهش يافته است. در پاييز و زمستان ركود عميق در بازار را پيش‌بيني مي‌كنيم كه بي‌سابقه بوده و در
25 سال اخير در ميزان معاملات نمونه آن را نديده‌ايم.
نايب‌رييس اتحاديه مشاوران املاك با اشاره به اينكه تيرماه امسال ميزان معاملات مسكن 3000 فقره بود، افزود: در مدت مشابه سال گذشته حدود 20 هزار فقره قرارداد مسكن در سامانه كد رهگيري ثبت شده بود.
چند نكته مهم در صحبت‌هاي عقبايي وجود دارد كه آينده بازار مسكن را دشوار مي‌كند. او از سويي گفته قراردادهاي خريد و فروش مسكن در يك ماه از حدود 20 هزار به 3000 فقره كاهش يافته و اين يعني معاملات يك هفتم قبل شده است؛ روندي كه تداوم آن مي‌تواند پيش‌بيني ورود به ركودي كم‌سابقه را به واقعيت نزديك‌تر كند. اين تغييرات در حالي رخ داده كه قيمت مسكن در هفته‌هاي گذشته كاهشي شده و اين يعني هنوز فاصله قيمت‌هاي موجود در بازار با واقعيت قدرت خريد مردم فاصله‌اي زياد دارد.
از سوي ديگر باتوجه به محدوديت‌هايي كه دولت در تصويب تسهيلات جديد دارد، نمي‌توان انتظار داشت وام خريد خانه كه پس از سال‌ها بررسي و گمانه‌زني به 160 ميليون تومان رسيد، بار ديگر در كوتاه‌مدت افزايش پيدا كند و اين يعني متقاضيان نمي‌توانند در اين مدت حساب ويژه‌اي روي كمك‌هاي دولتي باز كنند، هر چند بسياري از كارشناسان معتقدند با افزايش سقف وام‌ها، بازار مسكن بار ديگر موجي جديد از تورم را تجربه خواهد كرد و شايد قيمت‌ها افزايش پيدا كنند. از اين رو سرنوشت يكي از مهم‌ترين بازارهاي اقتصادي ايران در آينده مشخص نيست اما آنچه قطعي به نظر مي‌رسد، تداوم روند كاهشي خريد و فروش‌ها در ماه‌هاي باقي‌مانده از سال 98 است و اين يعني مسكن در پاييز و زمستان، روزهايي سرد را پشت‌سر خواهد گذاشت.