از آبرساني به روستاها تا كمك به صدا و سيما
20 ميليارد دلار تسهيلات صندوق توسعه به كجا رفت؟
گزارشي كه از عملكرد صندوق توسعه ملي در بهار امسال منتشر شده، نشان مي‌دهد كه اين صندوق تا پايان خرداد امسال حدود 20 ميليارد دلار تسهيلات داده كه بخشي از آنها به طرح‌ها و پروژه‌هاي اقتصادي تخصيص يافته و بخش ديگر به سپرده‌گذاري ارزي در بانك‌ها تعلق گرفته است.
بر اساس اين گزارش، مبلغ كل تسهيلات ارزي پذيرش شده توسط صندوق (اعلام وصول شده) تا تاريخ سي‌ويكم خرداد ماه ۱۳۹۸ معادل ۳۸ ميليارد و ۵۲۸ ميليون دلار بوده و از كل مبلغ مسدود شده براي پرداخت تسهيلات از طريق قراردادهاي عامليت ارزي، مبلغ ۱۹ ميليارد و ۹۵۱ ميليون دلار براي همكاري بانك‌هاي عامل و بانك مركزي به مرحله پرداخت قطعي به متقاضيان رسيده است. علاوه بر تسهيلات مذكور، معادل ۱۱ ميليارد و ۳۵۰ ميليون دلار براي اعطاي تسهيلات جهت اجراي طرح‌هاي ملي مربوط به حوزه آب، خاك و كشاورزي بر اساس قوانين مربوطه اختصاص يافته است.جدا از عملكرد كلان، ارزيابي جزئي عملكرد اين صندوق در ماه‌هاي گذشته نيز منتشر شده كه نشان از آن دارد كه تسهيلات ارايه شده در بهار امسال به 9 محور اصلي اختصاص يافته‌اند. نخستين و اصلي‌ترين بخشي كه بيشترين سهم از تسهيلات صندوق توسعه ملي را به خود اختصاص داده، طرح‌هاي مهار و تنظيم آب‌هاي مرزي كشور كه طبق اعلام اين صندوق با مجوز مقام معظم رهبري و تصويب‌نامه پنجم مرداد ۱۳۹۳ هيات وزيران اجرايي شده است. بر اين اساس بند مذكور 8 ميليارد دلار از تسهيلات صندوق توسعه ملي را به خود اختصاص داده است.
دومين بخشي كه بيشترين سهم را به خود اختصاص داده، اجراي بند (د) تبصره (۴) قانون بودجه سال ۱۳۹۷ است كه براي آن حدود 3 ميليارد و 500 ميليون دلار تسهيلات پرداخت شده است. اين بند در بودجه به كمك به برخي نهادها و دستگاه‌ها اختصاص يافته است. در متن بودجه سال 97 آمده كه سازمان صدا و سيما در اجراي ماده (۹۳) قانون برنامه ششم و توسعه كمي و كيفي برنامه‌هاي توليدي، پويانمايي، مستند، فيلم و سريال، تقويت بنيه دفاعي در اجراي ماده (۱۰۶) قانون برنامه ششم توسعه، بازسازي مناطق آسيب‌ديده از زلزله و كمك به ساماندهي بافت‌هاي فرسوده، توسعه سامانه (سيستم)هاي نوين (تحت فشار)، طرح‌هاي آبرساني روستايي و توسعه شبكه‌هاي آن، آبخيزداري، رفع مشكل برق و مقابله با ريزگردها در خوزستان و توليد واكسن سينه‌پهلو (پنوموكوك) و عفونت كودكان (روتاويروس) مصاديق اجرايي اين بند هستند.
سومين محوري كه بيشترين سهم را به خود اختصاص داده نيز طرح‌هاي احيا و توسعه اراضي كشاورزي استان‌هاي خوزستان و ايلام با مجوز مقام معظم رهبري و تصويب‌نامه هيات وزيران بوده كه در قالب آن حدود يك ميليارد و 500 ميليون دلار تسهيلات پرداخت شده است.ديگر بخش‌هايي كه در بهار امسال تسهيلات صندوق توسعه ملي را دريافت كرده‌اند نيز بيشتر در حوزه مربوط به مديريت منابع آب، آبرساني به روستاها و انتقال آب مطرح شده‌اند. به اين ترتيب صندوق توسعه ملي در مجموع مبلغي معادل ۱۳.۵۴۷ ميليون دلار (13ميليارد و 547 ميليون دلار) نزد بانك مركزي جهت پرداخت به طرح‌هاي مربوطه مسدود كرده كه از اين ميزان مبلغ ۱۳.۵۱۶ ميليون دلار تا پايان خرداد ۱۳۹۸ به پروژه‌ها و طرح‌هاي مربوطه پرداخت شده است.
در كنار آن، بخشي از منابع اين صندوق نيز به بانك‌ها ارايه شده تا آنها بتوانند بر اساس قوانين، تسهيلاتي را به طرح‌هاي اقتصادي ارايه كنند. اين صندوق اعلام كرده: تا تاريخ ۳۱ خرداد ۱۳۹۸ مبلغ سپرده‌گذاري‌هاي ارزي انجام شده در بانك‌هاي عامل، معادل با ۷ ميليارد و ۲۳۹ ميليون دلار بوده و ميزان سپرده‌هاي فعال از مجموع سپرده‌گذاري‌هاي ارزي انجام شده در پايان خرداد ۱۳۹۸ مبلغ ۶ ميليارد دلار است. نفت، گاز، پتروشيمي، صنعت و معدن اصلي‌ترين طرح‌هايي هستند كه در قالب اين سپرده‌گذاري از تسهيلات صندوق استفاده خواهند كرد.