واكنش به اظهارات جورج قرداحي
فاطمه كسايي‌زاده
از جمله بحران‌هاي تازه دولت نجيب ميقاتي واكنش عربستان نسبت به سخنان جورج قرداحي درباره جنگ يمن است كه منجر به اخراج سفير لبنان از عربستان و همچنين توقف واردات از لبنان و تمديد ممنوعيت سفر شهروندان سعودي به اين كشور شد. تنش ديپلماتيكي كه با حمايت ديگر كشورهاي شوراي همكاري خليج‌فارس همراه شد و امارات متحده عربي و بحرين و كويت متعاقبا اعلام كردند كه روابط ديپلماتيك خود را با لبنان قطع مي‌كنند. وزير اطلاع‌رساني لبنان، جورج قرداحي دانش‌آموخته حقوق و علوم سياسي؛ فعال رسانه‌اي و خبرنگار مشهور لبناني است كه پيش از تصدي وزارت سال‌هاي متمادي به عنوان مجري شبكه ام‌بي‌سي عربستان فعاليت داشت و نهايتا به دليل اظهارنظري در تاييد نظام سوريه از آن شبكه اخراج شد. او كه يكي از شاخص‌ترين چهره‌هاي رسانه جهان عرب و سفير حسن‌نيت سازمان ملل شناخته مي‌شود در سال ٢٠٢١ از سوي حزب جنبش مسيحي لبنان كه يك جناح سياسي متحد حزب‌الله در اين كشور است به وزارت رسيد. اظهارنظر جنجال‌برانگيز او در برنامه تلويزيوني موسوم به «برلمان شعب» (مجلس مردم) پخش شد. وي در پاسخ به اين پرسش كه تحولات جاري در يمن را چگونه ارزيابي مي‌كند، گفت: حوثي‌ها در برابر دشمن خارجي از خود دفاع مي‌كنند و در پاسخ به سوال آيا فكر مي‌كنيد رويكرد عربستان و امارات نسبت به يمن تجاوز و تعدي است؟ پاسخ داد: قطعا همين‌طور است و اين جنگ بيهوده با يمن بايد متوقف شود. اين اظهارنظرها زماني بيان شده بود كه او هنوز وزير نبود و سخنان وي بار ديپلماتيك نداشت، با آغاز واكنش‌ها نسبت به اين گفته‌ها «نجيب ميقاتي» موكدا تصريح كرد اظهارنظر قرداحي موضع رسمي دولت لبنان نيست.
درنهايت واكنش نامتناسب عربستان به اظهارنظري عادي از سوي يك چهره محبوب عربي باعث نشد تا دولت لبنان تن به عذرخواهي دهد يا قرداحي استعفا كند. حزب‌الله لبنان از او حمايت كرد و عبدالعزيز صالح بن حبتور، نخست‌وزير يمن جورج قرداحي را «انساني آزاده» خواند و گفت ايشان حرف حق را زدند، جنگ با يمن بيهوده است و اين گفته از سوي يمني‌ها و آزادگان عرب و جهان مورد قبول و تقدير و احترام است. در صنعا تصاوير قرداحي برافراشته شد و بر آنها نوشته شده بود: جنگ با يمن بيهوده است! خشم گسترده اعضاي شوراي همكاري خليج‌فارس و جنجال رسانه‌اي همراه با قطع روابط ديپلماتيك افكار عمومي جهان عرب را متوجه تناقضات سياست خارجي عربستان سعودي كرد و انتقادات بسياري در رسانه‌ها برانگيخت. كشوري كه در سخنراني موهن ترامپ «گاوي شيرده» خوانده شد و با قبول تحقير و ذلت در مقابل امريكا سكوت كرد و هيچ واكنشي در برابر آن از خود نشان نداد چگونه است كه امروز با علم كردن موضوعي قابل اغماض، اقتصاد بحران‌زده لبنان را دچار فشار مضاعف مي‌كند؟ حجم خسارت مالي لبنان از قطع ارتباط با عربستان حدود شش ميليارد دلار برآورد مي‌شود كه با توجه به شرايط فعلي اين كشور رقمي قابل توجه است. تلاش ديپلماتيك عبد‌الله بوحبيب وزير خارجه لبنان تاكنون بي‌ثمر بوده، وي در پاسخ به سوالي درباره روند گفت‌وگوها با عربستان بيان كرد در حل بحران فعلي با عربستان موفق نبوديم زيرا عربستان رويكرد قساوت‌آميزي پيشه كرده كه براي طرف لبناني قابل درك نيست؛ از سويي ديگر وزير خارجه عربستان فيصل بن فرحان اظهار داشت دليل قطع رابطه ما با لبنان، استمرار سلطه حزب‌الله لبنان در عرصه سياسي است و به اين نتيجه رسيديم كه ارتباط با لبنان و دولت فعلي آن نه مفيد و نه كمك‌كننده است. با اين همه دولت لبنان از هيچ كوششي جهت گفت‌وگو كوتاهي نكرده و همچنان در تلاش براي استفاده از ميانجيگري كشورهاي موثري چون قطر در حل بحران است. بحراني كه ريشه در رقابت عربستان با كشورهاي متحد جمهوري اسلامي ايران دارد. شايد بتوان بروز اين تنش همزمان با سلسله نشست‌هاي نمايندگان ايران و عربستان در بغداد در راستاي ازسر‌گيري روابط دو كشور را قدرتنمايي نه چندان شرافتمندانه عربستان سعودي در منطقه قلمداد كرد.