نسخه‌هاي عوامانه
براي ازدواج
معين‌الدين سعيدي
هرچند موضوع افزايش دامنه‌هاي جمعيتي كشور از طريق ازدواج جوانان يك ضرورت غيرقابل انكار محسوب مي‌شود، اما دستيابي به چنين هدفي قبل از هر اقدامي، نيازمند ايجاد بسترهاي مناسب در حوزه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و... است. اظهارات ناخوشايندي كه اخيرا توسط يكي از نمايندگان مجلس در خصوص ازدواج بين‌المللي دختران ايراني با اتباع ساير كشورها مطرح شده، اعتراضات فراواني را در فضاي عمومي، شبكه‌هاي اجتماعي و در ميان ساير نمايندگان ايجاد كرده است. البته اين نماينده روز يكشنبه در صحن علني مجلس توضيحاتي را ارايه و اعلام كرد كه مصاحبه‌اش با جرح، تعديل و تقطيع منتشر شده، اما بررسي ماهوي اظهارات اين نماينده و برخي ديگر از نمايندگان نشان‌دهنده اين واقعيت است كه متاسفانه در مواجهه با مقوله مهم و سرنوشت‌سازي چون ازدواج و فرزندآوري، برخوردي عميق، علمي و كارشناسانه صورت نمي‌گيرد. هرچند بر اساس اصل 84 قانون اساسي نماينده حق دارد در همه مسائل داخلي و خارجي كشور اظهارنظر كند، اما اين به اين معنا نيست كه با طرح موضوعات غيرضروري و حاشيه‌ساز مي‌توان، غرور و احساسات ميليون‌ها ايراني را جريحه‌دار كرد. متاسفانه چنين پيشنهادهايي كه اين‌بار توسط رييس كميسيون مشترك طرح جواني جمعيت مطرح شده، نشان مي‌دهد كه برخي افراد و جريانات اين توانايي را دارند كه روند مواجهه با موضوعات مهم و سرنوشت‌ساز را به شكل سطحي و پيش پا افتاده دنبال كنند. بايد توجه داشت كه عذرخواهي از اظهارات غلط، شجاعت مي‌طلبد و هيچ‌كس با عذرخواهي از مردم كوچك نشده است. از سوي ديگر واقع آن است كه براي افزايش سرانه‌هاي ازدواج جوانان و رشد فرزندآوري، قبل از هر اقدامي بايد زمينه‌هاي لازم در حوزه‌هاي اقتصادي، معيشتي، فرهنگي و اجتماعي را فراهم كرد.
ضمن اينكه مساله بالا رفتن سن جوانان و عدم تمايل آنان به ازدواج تنها مختص به دختران ايراني نيست و دامنه وسيعي از پسران جوان را نيز شامل مي‌شود. اينكه در مواجهه با چنين معادله‌اي به جاي روش‌هاي علمي و پژوهشي و تخصصي، اقدام به پيچيدن نسخه‌هاي سطحي و عوامانه شود، بيانگر فقدان نگاه و رويكرد راهبردي به مسائل مهم و كليدي كشور است. اما متاسفانه چنين رويكردهايي در حوزه‌هاي اقتصادي، فرهنگي، ديپلماسي و...نيز جريان دارد. اينكه ميزان تمايل جوانان به ازدواج يا فرزندآوري، كم شده است، دلايل مختلفي دارد؛ بخشي از اين مشكل به دلايل فرهنگي و تربيتي باز مي‌گردد، بخشي با مشكلات عديده اقتصادي و معيشتي ارتباط دارد و سهمي از اين تاخير را نيز بايد براي موضوعات اجتماعي و ارتباطي در نظر گرفت. در شرايطي كه اجاره و رهن يك واحد مسكوني در شهرها و كلانشهرهاي كشور، نيازمند صدها ميليون تومان نقدينگي است و هزينه‌هاي ماهانه تامين نيازهاي طبيعي يك نوزاد، سر به فلك مي‌زند، طبيعي است، دست و دل جوانان براي تشكيل خانواده يا فرزندآوري بلرزد. اگر قرار است نسخه‌اي براي بهبود وضعيت ازدواج و فرزندآوري تدارك ديده شود، اين تصميم‌سازي بايد مبتني بر گزاره‌هاي علمي و تحقيقات ميداني دقيق باشد. اظهاراتي از اين دست كه دختران ايراني بالاي 30سال براي ازدواج مي‌توانند به مردان ساير كشورهاي همسايه فكر كنند جز اينكه شخصيت جوانان ايراني را خدشه‌دار، افكار عمومي را مشوش و غرور ايرانيان را جريحه‌دار سازد، هيچ فايده ديگري نخواهد داشت.