فوتبال زنان، راه در روي
آقايان به اصطلاح زرنگ
آيا زن در فوتبال ايران
يك ابزار است؟
فاطمه ابراهيمي
در آغاز چهاردهمين دوره از ليگ برتر فوتبال زنان ايران، اخبار زيادي در خصوص تيم‌داري دو تيم پرهوادار تهراني به گوش مي‌رسيد. كار حتي به جايي رسيد كه حميد سجادي، وزير ورزش و جوانان، در جلسه واگذاري استقلال و پرسپوليس به سازمان بورس و اوراق بهادار، خطاب به مديرعاملان اين تيم گفت كه در فصل آينده (فصل جاري)، اين دو تيم بايد در حوزه زنان تيم داشته باشند، اتفاقي كه بهرغم دستور مستقيم شخص اول ورزش ايران، تا اين لحظه عملي نشده است. اما ماجراي تيم‌داري باشگاه‌ها در فوتبال زنان، وقتي ابعاد پيچيده‌اي به خود گرفت كه بحث انحلال تيم زنان ذوبآهن بعد از سال‌ها حضور در ليگ برتر فوتبال زنان به ميان كشيده شد. در روزهايي كه فاصله كمي تا شروع چهاردهمين فصل از مسابقات ليگ برتر زنان مانده بود، خبر انحلال تيم زنان ذوبآهن توسط مديران اين تيم رسانه‌اي شد و هدف از اين انحلال هم صرفه‌جويي مالي عنوان مي‌شد! كه البته با واكنش تند رسانه‌ها نيز مواجه شد. به عقيده رسانه‌هاي ورزشي و جامعه فوتبال زنان، اساسا هزينه صرف شده براي تيم‌داري در فوتبال زنان براي باشگاهي مثل ذوب آهن بسيار ناچيز خواهد بود و حتي با انحلال اين تيم، صرفه‌جويي مورد نظر عملي نخواهد شد.
اما اصل ماجرا چه بود؟
يك اختلاف‌نظر اساسي بين مديران باشگاه و كارخانه ذوبآهن و سازمان ليگ فوتبال. سازمان ليگ در سال‌هاي گذشته 5 درصد از مبلغ قرارداد بازيكنان تيم‌هاي فوتبال مردان در هر تيم را براي استفاده در بخش‌هاي جانبي، مثل پرداخت مزد داوران و... كسر مي‌كرد و اين رقم براي باشگاه‌هايي كه در فوتبال زنان نيز مانند فوتبال مردان فعاليت داشتند، به 2 درصد تقليل پيدا مي‌كرد. براي باشگاه‌هايي مثل ذوبآهن، سپاهان و ملوان. اما در سال گذشته، سازمان ليگ اعلام كرد به دليل رشد نجومي مبلغ قرارداد‌ها و اعتراض تيم‌ها و بازيكنان نسبت به كسر 5 درصد از قراردادشان، از ليگ بيست و دوم، تنها نيم درصد از قرارداد بازيكنان براي صرف در بخش‌هاي جانبي كسر خواهد شد و از باشگاه‌هايي كه تيم فوتبال زنان دارند، اين نيم درصد كسر نمي‌شود، ذوبآهن اما در يك اقدام ناباورانه نسبت به اين موضوع معترض شد. مديران باشگاه ذوبآهن مي‌گفتند كه اين نيم درصد مبلغ كافي براي تيم‌داري در حوزه زنان نيست و ما همچنان همان 3 درصدي كه در سال‌هاي گذشته به فوتبال زنان اختصاص داده مي‌شد را نياز داريم! درخواست عجيب باشگاه ذوبآهن كه به صراحت يك ضرر مالي بزرگ به اين باشگاه بود، تنها يك دليل مي‌توانست داشته باشد، «اختلاف با مديران كارخانه ذوبآهن».
ماجرا از اين پيچيده‌تر است پاي هيات فوتبال در ميان است
اما بهرغم انحلال تيم زنان ذوبآهن، تعداد باشگاه‌هايي كه هم در ليگ برتر زنان و هم در ليگ برتر مردان تيم‌داري مي‌كنند كم نشد، چرا كه پيكان، به جمع سپاهان و ملوان پيوست تا همچنان سه تيم فعال در ليگ برتر زنان و مردان ايران داشته باشيم. اما ماجراي تيم‌داري پيكان در حوزه زنان كمي عجيب است، جايي كه منابع موثق به خبرنگار «روزنامه اعتماد»، خبر از فرار پيكان براي پرداخت حق ثبت قرارداد به هيات فوتبال مي‌دهد! اما اصل ماجرا چيست؟ بر اساس آنچه منبع مطلع به «اعتماد» مي‌گويد؛ ماجرا از اين قرار است كه هيات فوتبال هر استان به ازاي ثبت قرارداد هر بازيكن و مربي، 3 درصد از مبلغ قرارداد را براي هزينه‌هاي جانبي كسر مي‌كند و تنها در صورتي كه باشگاه شما در حوزه زنان نيز تيم‌داري كند، از پرداخت اين مبلغ معاف مي‌شود. پيكان هم براي عدم پرداخت اين سه درصد، امتياز تيم «نماينده البرز» كه سال گذشته در ليگ برتر زنان حاضر بود را خريداري كرده و با نام تيم «پيكان البرز» در ليگ برتر زنان حاضر شده است تا علاوه بر پرداخت نكردن اين 3 درصد، از ورزشگاه انقلاب شهر كرج نيز براي ميزباني از 15 تيم ليگ برتري در ليگ برتر مردان استفاده كند! ورزشگاهي كه تحت اختيار هيات فوتبال استان البرز است و با توافق طرفين، براي مسابقات اين فصل پيكان، به اين تيم اجاره داده شده است.
هيس دخترها اعتراض نمي‌كنند!
اما در روزهاي اخير با پرس و جوي خبرنگار «روزنامه اعتماد»، متوجه شديم كه تيم زنان پيكان از نظر مالي در شرايط مطلوبي به سر نمي‌برد، تيمي كه مبلغ كل قرارداد بازيكنان و كادرفني آنها رقم يك ميليارد و 630 ميليون تومان است. معادل يك‌سوم قرارداد تميروف، مهاجم ازبكستاني پيكاني‌ها كه با قرارداد 100 هزار دلاري به اين باشگاه پيوسته است. نكته جالب‌تر اين است كه تيم زنان پيكان براي مسابقات خود با اتوبوس به استان‌هاي ديگر سفر مي‌كند! اتوبوسي كه البته به قول مسوولان هيات فوتبال استان البرز، وي‌اي‌پي است! براي مثال، پيكان در روز شنبه 24 دي‌ماه مهمان تيم پالايش گاز ايلام است و با اتوبوس در يك سفر 12/13 ساعته به اين استان سفر خواهد كرد. قسمت قابل تامل اين است كه اتفاقا پيكان جزو تيم‌هاي نسبتا خوب در حوزه زنان است و ساير تيم‌ها مشكلاتي به مراتب شديدتر از اين دارند، اما مانند آنچه هميشه رايج بوده است، هيچ بازيكن و مربي اعتراض ندارد؛ چراكه همچنان دخترها نبايد فرياد بزنند.
فوتبال زنان، راه در روي آقايان براي دور زدن قوانين!
با بررسي شواهد موجود، مي‌توان گفت كه تيم‌داري در حوزه زنان، جز در تعداد كمي از باشگاه‌ها، نه جنبه حرفه‌اي دارد و نه حتي به شكل مسوولان اجتماعي به آن نگاه مي‌شود، ماجرا اين است كه قوانين طوري تنظيم شده است كه فوتبال زنان به شكل يك راه در روي آسان براي فرار آقايان در جهت فرار از پرداخت مبالغ هنگفت به سازمان ليگ و هيات‌هاي استان‌هاست، نگاهي كه اصلا زيبنده جايگاه زن در جامعه ايران نيست.