آمادئوس
آمادئوس محصول 1984 از ساختههاي ميلوش فورمن درباره دو موسيقيدان اهل اتريش، آنتونيو ساليري و يوهان ولفگانگ موزارت است كه به شرح زندگي اين دو و رقابتهاي آنها در دوران كاريشان ميپردازد. اين فيلم براساس نمايشنامهاي از پيتر شفر ساخته شده و روايت داستان در نيمه دوم سده هجدهم ميگذرد. اگرچه فيلم آمادئوس درباره زندگي موسيقايي اين دو آهنگساز ساخته شده اما روايت ميلوش فورمن تا حد زيادي آميخته به اغراق است و در برخي موارد سنديت تاريخي ندارد. آمادئوس در مجموع نامزد دريافت ۵۳ جايزه شد اما توانست ۴۰ جايزه از اين تعداد را از آن خود كند. فهرست اين جوايز شامل 8 جايزه اسكار، 4 جايزه بفتا، 4 جايزه گلدن گلوب و يك جايزه دي جياي ميشود.
آمادئوس با فريادهاي برآمده از اعتراف آنتونيو ساليري آغاز ميشود كه ميگويد موزارت را او كشته است. ساليري كه اقدام به خودكشي كرده توسط خدمهاش به يك آسايشگاه رواني منتقل ميشود و در تماس با كشيش اين آسايشگاه خاطرات خود را از موتزارت و روابط بينشان شرح ميدهد. اما در ابتدا ساليري از پذيرش اين كشيش سر باز ميزند و ميگويد كه آهنگساز مشهوري است و در عين حال كه از سوابق هنرياش ميگويد چند قطعه براي او مينوازد. كشيش كه همچنان اظهار بياطلاعي ميكند با شنيدن قطعهاي از موتزارت كه توسط ساليري نواخته شده سر ذوق ميآيد. ساليري ميگويد كه اين قطعه ساخته او نيست و روايت داستان آغاز ميشود.
آمادئوس كه يكي از قلههاي فيلمسازي ميلوش فورمن به شمار ميرود داستاني روان و روايتي از 10 سال آخر زندگي موزارت است. فيلمي كه برخلاف ديگر فيلمهاي بيوگرافيك خوش ساخت از كار درآمده و در همان سالهاي آغازين اكرانش بسياري از منتقدان را متوجه خود ساخت. اگرچه بخش اعظم اين فيلم به موسيقي آميخته است اما داستان زندگي هنرمندي را شرح ميدهد كه قهرمان نيست اما واجد استعدادي درخشان است كه تحسين و حسادت اطرافيان را برميانگيزد.
در اين ميان ساليري به عنوان كسي كه موتزارت را با وجود تحسين مورد حسادت هم قرار ميدهد در شرايطي قرار ميگيرد كه تنها نگهداري ايمان باعث بهبود اوضاع روانياش ميشود. حسادتي كه باعث بروز رفتارهاي خصمانه ميشود و از تحقير استنزي، همسر موتزارت گرفته تا كارشكني و بياعتبار كردن موتزارت در دربار را انجام ميدهد. نكته جالب توجه فيلم، روند قهقرايي دو شخصيت اصلي است، يكي توسط دينداري به انتها ميرسد و آن يكي از راه بيديني نابود شود و اين همان پارادوكسي است كه در سرتاسر فيلم، بيننده را به خود جذب ميكند.
فيلمبرداري صحنههاي فيلم آمادئوس در شهرهاي وين، پراگ و كرُميهرژيژ (در جمهوري چك) انجام شده است و هنوز هم بعد از سالها طرفداران خود را دارد.