تاريخ سياسي
دلايل استعفا از نمايندگي از مجلس اول تا كنون
استعفا از نمايندگي آنقدر اتفاق عجيب و نادري نيست چه آنكه در مجلسي در اعتراض به امحاي سيب‌زميني و در مجلسي ديگر در اعتراض به رد صلاحيت گسترده اين اتفاق رخ داده است. استعفاي محمد جواد فتحي، نماينده مجلس دهم اما اولين تجربه در اين مجلس است كه قريب به يك سال و اندي ديگر به پايان مي‌رسد. استعفا از نمايندگي با استعفا ازديگر نهادها و ارگان‌هاي متفاوت است. مطابق ماده 94 آيين‌نامه داخلي هر نماينده كه اعتبارنامه او به تصويب رسيده است، ميتواند از مقام نمايندگي استعفاء دهد؛ پذيرش استعفا موكول به تصويب مجلس است. همچنين بر اساس ماده 96 «بررسي تقاضاي استعفا بدين‌ترتيب خواهد بود كه ابتدا تقاضاي استعفا قرائت شده و سپس شخص متقاضي استعفاء يا نماينده ديگري به تعيين او تقاضاي دفاع خواهد نمود. مدت قرائت تقاضاي استعفا و توضيح نماينده متقاضي استعفا حداكثر نيم ساعت است. مخالف يا مخالفين نيز حداكثر نيم ساعت ميتوانند صحبت كنند و پس از آن رايگيري به عمل ميآيد. در صورت تصويب تقاضاي استعفا مراتب از طريق رييس مجلس به وزارت كشور اعلام مي‌شود تا طبق قانون انتخابات اقدام كند.» از همين روي قطعيت رفتن فتحي از بهارستان هنوز مشخص نيست. با اين حال امروز در بخش تاريخ سياسي به استعفاهاي 9 دوره قبلي نگاهي انداخته‌ايم:
از استعفا براي حوزه انتخابيه تا استعفا براي سيب‌زميني
اغلب استعفاهايي كه در مجلس نهم رقم خورد در اعتراض به موضوعي در مورد حوزه انتخابيه نمايندگان بود. آذر 92 تمام نمايندگان خوزستان به دليل آنچه ظلم بودجه‌اي نسبت به اين استان توصيف كردند، استعفا دادند. 9 نماينده لرستان نيز كه به اعتبارات استاني‌شان معترض بودند همين راه را پيش گرفتند. پس ازآن 18 نماينده استان فارس از همين روش تبعيت كردند. مهدي كوچك‌زاده هم در مجلس نهم در واكنش به امحاي مقادير زيادي سيب زميني استعفا داد. دي 96 جمعي از نمايندگان استان اصفهان در پي مشكلات و بحران‌هاي آب و كشاورزي در اين استان تصميم به استعفا گرفتند. مهدي سنايي نيز از جمله نمايندگان مستعفي مجلس نهم بود كه در سمت سفير ايران عازم روسيه شد.
مجلس استعفاهاي پذيرفته نشده
روح‌الله حسينيان استعفا داد و در توضيح استعفاي خود نوشت: «جناح اصلاح‌طلب نزد رييس مجلس عزيزتر و ارزشي‌تر شدند و هر روز ما مطرودتر و بي‌خاصيت‌تر.» 12 بهمن محمدرضا تابش در اعتراض به فيلتر شدن سايت پارلمان‌نيوز، ارگان رسانه‌اي اقليت مجلس استعفا داد. حسينعلي شهرياري، نماينده زاهدان در پي وقوع حادثه تروريستي مسجد جامع زاهدان استعفا نوشت كه باقي نمايندگان حوزه انتخابيه سيستان و بلوچستان براي همراهي با او استعفا دادند. استعفاي دسته‌جمعي نمايندگان چهارمحال و بختياري در پي يك موضوع مربوط به حوزه‌هاي انتخابيه‌شان 18 خرداد رسانه‌اي شد. مصطفي ذوالقدر، جمعي از نمايندگان خوزستان، داريوش قنبري نماينده ايلام و حسين گروسي، نماينده شهريار نيز از ديگر نمايندگاني بودند كه در اين مجلس استعفا نوشتند. 2 مهر 90 علي مطهري در اعتراض به عدم به جريان افتادن طرح سوال از رييس‌جمهور از سوي هيات رييسه مجلس استعفا داد. هيچ كدام از استعفاهاي مجلس هشتم به سرانجام نرسيد و تنها استعفاي محمدرضا ميرتاج‌الديني و حميدرضا حاجي‌بابايي پذيرفته شد كه دليل آن رفتن به پاستور بود.
از مجلس به پاستور
استعفا در مجلس هفتم بي‌شباهت به مجلس چهارم و پنجم نبود چرا كه در اين مجلس هم كساني دست به استعفا زدند كه از پست بعدي‌شان مطمئن بودند و راهي كابينه محمود احمدي‌نژاد شدند. دانش جعفري، عباسي، متكي، مصري و سيد احمد موسوي نمايندگان مستعفي بودند.
استعفاي دسته‌جمعي
در آخرين هفته‌هاي مجلس ششم، شوراي نگهبان اكثر كانديداهاي اصلاح‌طلب نمايندگي مجلس هفتم را رد صلاحيت كرد. نمايندگان اصلاح‌طلب مجلس ششم كه خود در ميان ردصلاحيت‌شدگان بودند در اعتراض به اين اتفاق تحصن كرده و استعفا دادند. 21 دي 82 حدود 140 نماينده در راهروهاي مجلس دست به تحصن زدند و 12 بهمن 123 نفر از آنان از سمت خود استعفا دادند كه متن آن از سوي رجبعلي مزروعي و محسن ميردامادي قرائت شد.
مجالس آرام چهارم و پنجم
دو مجلس چهارم و پنجم نيز نمايندگان مستعفي داشت كه پارلمان را ترك كردند اما همه اين چند استعفا نه پرحاشيه بود و نه پر سر وصدا چرا كه نمايندگان، قوه مقننه را به مقصد قوه مجريه ترك كردند.
مجلس كم حاشيه دوم
اولين جلسه مجلس دوم، هفتم خرداد 63 برگزار شد. در اين مجلس مجموعا 4 استعفا اتفاق افتاد .
از نهضت آزادي تا مجاهدين خلق
24 اسفند 1358 اولين و البته آزادترين انتخابات مجلس پس از انقلاب برگزار شد تا خرداد سال بعد قوه مقننه جايي براي همه باشد. در اين مجلس البته اعتبارنامه 12 نفر تاييد و 4 نفر صادر نشد و به دليل شرايط ويژه اوايل انقلاب برخي نمايندگان راهي قوه مجريه شدند و برخي هم در جريان ترورهاي آغازين روزهاي جمهوري‌اسلامي به شهادت رسيدند. در اين مجلس اما محمدزيد بهبهاني، محمد شجاعي، حسين كرماني، محمدتقي مطهري فريماني به دلايلي استعفا داده و سرگون بيت اوشانا، احمد سلامتيان، احمد غضنفرپور، محمدمهدي كرمي و علي گلزاده غفوري به دليل غيبت بيش از يكصد ساعت در جلسات مجلس، مستعفي شناخته شدند.