لايحه حمايت از كودكان و نوجوانان مدتهاست پشت درهاي مجلس مانده است. هر بار كه حادثهاي براي كودكان اين كشور اتفاق ميافتد، مردم و مسوولان و هنرمندان از لزوم اجراي قانون حمايت از كودكان حرف ميزنند. بعد از ماجراي مدرسه معين تهران و آزار دانشآموزان پسر دبيرستاني توسط ناظم مدرسه و همچنين تجاوز گروهي به دختربچهاي در خمينيشهر كه سر و صداي زيادي به پا كرد و بازتابهاي زيادي داشت، قرار شد كه اين لايحه در اولويت قرار بگيرد. اميدها دوباره زنده شد كه شايد با اين قانون بتوان از ميزان آسيبي كه كودكان و نوجوانان متحمل آن ميشوند، كاسته شود. اما روز چهارشنبه «ايسنا» خبري منتشر كرد كه بر اساس آن «محمدعلي وكيلي»، عضو هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي از اعلام وصول تقاضاي اصل ۸۵ شدني لايحه حمايت از كودكان و نوجوانان خبر داد و گفت: «تقاضاي تعدادي از نمايندگان براي اجراي اصل ۸۵ در مورد لايحه حمايت از كودكان و نوجوانان اعلام وصول ميشود.» بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسي، در صورت موافقت مجلس برخي لوايح ميتواند به جاي صحن علني در كميسيون تخصصي مورد بررسي قرار گيرد.
بعد از آن بود كه روز پنجشنبه «محمدرضا بادامچي»، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي و نايبرييس كميسيون اجتماعي در حساب توييتري خود نوشت: «در شرايطي كه لايحه حمايت از كودكان بعد از چند سال در دستور صحن علني مجلس قرار گرفته بود، بار ديگر به كميسيون قضايي بازگشته تا به نيابت از صحن علني در آنجا بررسي و تصويب كنند. اين اقدام حيرتآور در راستاي به حاشيه بردن اين لايحه صورت گرفته است. به طور قطع بررسي چنين لايحه مهمي كه نياز جدي جامعه ما است، در فضاي سكوت و بيخبري، نتايج مطلوبي بهدنبال نخواهد داشت. به عنوان نماينده ملت، بررسي شفاف و علني اين لايحه را پيگيري خواهم كرد.»
توييتي كه بازتابهاي زيادي داشت و نگراني زيادي براي مسوولان، مردم و كارشناسان ايجاد كرد. اما «محمود صادقي»، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي با انتشار تصاويري از برگههايي مربوط به برنامههاي مجلس در حساب توييتري خود نوشت: «برخلاف نگرانيهاي اعلام شده، لايحه حمايت از كودكان و نوجوانان در دستور كار جلسات علني هفته آينده مجلس قرار دارد.» اما خبر بازگشت لايحه حمايت از كودكان به سرعت در شبكههاي اجتماعي و بين مردم دست به دست شد و اعتراضها و نگرانيهايي را در پي داشت. «سيده فاطمه ذوالقدر»، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي در واكنش به اين خبر به «اعتماد» گفت: «مصداق اصل 85 قانون اساسي شدن لايحه حمايت از كودكان شايعه است. اين خبر كه قرار است لايحه حمايت از كودكان به كميسيون قضايي بازگردد، تكذيب شده است. من بعد از شنيدن اين خبر با هيات رييسه تماس گرفتم و از آقاي قاضيزاده هاشمي كه عضو هيات رييسه هستند و دستور هفته را ميبندند، سوال كردم و ايشان هم گفتند در دستور هست و اين خبر درست نيست.» دبير كميسيون فرهنگي مجلس ادامه داد: «ظهر روز جمعه از مجلس براي ما پيامكي ارسال شده مبني بر اينكه اين خبر شايعه است و صحت ندارد و بررسي اين لايحه در دستور كار قرار دارد و اين هفته به اين لايحه رسيدگي ميشود.»
لايحه حمايت از كودكان در دستور هفته
«سيدهفاطمه حسيني»، نماينده ديگر مجلس هم در گفتوگو با «اعتماد» در تشريح آنچه اتفاق افتاده، گفت: «روز چهارشنبه هفته گذشته درخواستي مبني بر بررسي لايحه حمايت از حقوق كودكان مطابق با ماده 85 آييننامه داخلي در كميسيون حقوقي و قضايي صورت گرفت. من روز چهارشنبه از صبح براي كميته مربوط به بحث ارز در مركز پژوهشها بودم و در صحن نبودم كه بدانم چه كسي درخواست داده اين لايحه مصداق اصل 85 قانون اساسي شود. بر اين اساس اين لايحه در كميسيون بررسي ميشود و مصوبه كميسيون، مصوبه صحن محسوب شده و براي شوراي نگهبان ارسال ميشود. ديگر نيازي نيست كه جزييات لايحه در صحن مطرح شود.»
او با اشاره به اينكه من فكر ميكنم زماني كه درخواست ماده هشتاد و پنجي شدن اين لايحه اعلام وصول شد، شايد همكاران ما تصور كردند كه اين به مفهوم است كه قرار است اين لايحه به صورت ماده هشتاد و پنجي در كميسيون حقوقي-قضايي بررسي شود اما فعلا رايگيري در اين زمينه انجام نشده است؛ ادامه داد: «درخواست رايگيري براي اجراي ماده 85 در خصوص اين لايحه تقديم هيات رييسه شد و هيات رييسه اعلام وصول كرد ولي اين موضوع هنوز به راي گذاشته نشده است. اين لايحه هم دستور سوم يا چهارم است و سههفته است كه در دستور است.»
حسيني با بيان اينكه ما هم از اواخر سال گذشته مجددا پيگيري كرديم و نامهاي خطاب به آقاي لاريجاني نوشتيم و درخواست كرديم كه لايحه در كميسيون حقوقي و قضايي با سرعت بيشتري بررسي شود، گفت: «بر اساس دستور ايشان و با همكاري خيلي خوب كميسيون حقوقي- قضايي به سرعت بررسي شد و گزارش آن براي صحن ارسال شد. مجددا ابتدايي ارديبهشتماه براي اينكه در دستوراتي كه در صحن مطرح ميشود، در اولويت قرار بگيرد و به دستور هفتگي بيايد، نامهاي نوشتيم و 50 نفر از نمايندگان آن را امضا كردند كه مطابق تبصره ماده 104 آييننامه داخلي مجلس رايگيري شود كه در همان روز يا در جلسه بعد وارد دستور شوند.» اين عضو كميسيون اقتصادي مجلس ادامه داد: «اين اقدام با توجه به اينكه چند مورد طرح و لوايحي كه براي آنها درخواست تبصره ماده 104 شده بود، پيش از اين وجود داشت رايگيري شدند و تا بررسي تبصره ماده 104 قبلي در صحن تمام نشود، امكان بررسي مورد بعدي نيست لذا دو يا سه مورد جلوتر از اين لايحه بودند كه آنها بررسي شدند و اين هفته نوبت رايگيري اولويت يعني تبصره ماده 104 لايحه حمايت از كودكان است، اين هفته در مجلس رايگيري ميشود كه در همان جلسه وارد اين دستور شوند.»
حسيني در پايان گفت: «ما در مجلس امكان ارايه نظرات و پيشنهاداتمان روي اين لايحه در كميسيون حقوقي- قضايي را داشتيم و تاحدودي آنها را مطرح كرديم. هرچند من پيشنهاد ميكنم از اين جهت كه امكان بررسي دقيقتر اينگونه طرح و لايحهها وجود داشته باشد، كميسيون زنان و خانواده در مجلس شكل بگيرد و دنبال اين هستم كه اين طرح را در مجلس ارايه كنم. اميدوارم بررسي جامع در رابطه با اين موضوع شكل بگيرد اما در رابطه با اين بحث تلاش ميشود كه پيشنهاداتي كه اين لايحه احيانا لازم دارد، در آن صورت بگيرد.»
كميسيون حقوقي- قضايي كار تخصصي لازم را روي لايحه انجام داده است
همچنين محمد كاظمي، نايبرييس كميسيون حقوقي و قضايي مجلس در توضيحي به «اعتماد» گفت: «آيين نامه مجلس به ما اجازه داده كه اگر لايحه يا طرحي از كميسيون به صحن آمد، در صورت درخواست 15 نفر از نمايندگان اين طرح يا لايحه ميتواند به كميسيون مربوطه برگردد و اصل هشتاد و پنجي شود. چنين درخواستي از طرف تعدادي از نمايندگان مطرح شده و اين اتفاق خوبي است؛ از اين جهت كه ديگر لازم نيست اين لايحه ماده به ماده در صحن مجلس مطرح شود. در كميسيون بررسي ميشود. اين اتفاق در مجلس افتاده است.»
او در ادامه گفت: «من نميدانم چه چيزي باعث شده كه از اساس هشتاد و پنجي شدن اين لايحه مطرح شود من جزو نمايندگاني كه نامه را امضا كردند، نبودم. اما احتمالا آن نمايندگان با اين انگيزه كه رسيدگي ماده به ماده به اين لايحه خيلي زمانبر است و براي اينكه اين قانون هرچه زودتر اجرايي شود، اين درخواست را ارايه دادهاند.»
اين نماينده مجلس خبر آقاي بادامچي مبني بر برگشت اين لايحه به كميسيون قضايي را درست دانست و ادامه داد: «اما ممكن است هيات رييسه تصميم گرفته باشند كه مثل روال جاري در صحن علني مجلس به اين لايحه رسيدگي شود. ممكن است نمايندگان امضايشان را پس گرفته باشند و اين موضوع تغيير كرده باشد.»
كاظمي معتقد است كه كميسيون قضايي به اين لايحه مهم بيش از 9 ماه رسيدگي كرده است. كميته فرعي تشكيل داده و از همه صاحبنظران و متخصصين امر دعوت كرده و نظراتشان را خواسته است. كار تخصصياي كه كميسيون بايد روي اين لايحه انجام ميداد، انجام داده است.
محمود صادقي: «برخلاف نگرانيهاي اعلام شده، لايحه حمايت از كودكان و نوجوانان در دستور كار جلسات علني هفته آينده مجلس قرار دارد.»
سيده فاطمه ذوالقدر: «مصداق اصل 85 قانون اساسي شدن لايحه حمايت از كودكان شايعه است. اين خبر كه قرار است لايحه حمايت از كودكان به كميسيون قضايي بازگردد، تكذيب شده است. من بعد از شنيدن اين خبر با هيات رييسه تماس گرفتم و از آقاي قاضيزاده هاشمي كه عضو هيات رييسه هستند و دستور هفته را ميبندند، سوال كردم و ايشان هم گفتند در دستور هست و اين خبر درست نيست.»
سيده فاطمه حسيني: «اين اقدام با توجه به اينكه چند مورد طرح و لوايحي كه براي آنها درخواست تبصره ماده 104 شده بود، پيش از اين وجود داشت رايگيري شدند و تا بررسي تبصره ماده 104 قبلي در صحن تمام نشود، امكان بررسي مورد بعدي نيست لذا دو يا سه مورد جلوتر از اين لايحه بودند كه آنها بررسي شدند و اين هفته نوبت رايگيري اولويت يعني تبصره ماده 104 لايحه حمايت از كودكان است، اين هفته در مجلس رايگيري ميشود كه در همان جلسه وارد اين دستور شوند.»