درباره كودك و نمايش خلاق
آينده زيباتري براي كودكانمان رقم بزنيم
سحر صنيعي/ هدف از ارايه اين مقاله آناست كه از طريق نمايش هوش و خلاقيت در كودك پرورش بيابد. آينده جهان نه از آن تودههاي مطيع كه از آن انسانهاي خلاق است. در تمام حوزههاي كودك، ما نيازمند آموزش و تمرين نمايش خلاق و مربيان آگاه و توانمند هستيم. براي پرورش قصه و نمايش و واردكردن آن به مرحله خلاقيت، بايد بر جنبههاي عملي و كارگاهي تاكيد و كوشيد تا مهارتهايي در همين راستا آموزش داده بشود. خلاقيت جزو بدنه اصلي هر هنري است و هنر نمايش از اين امر مستثنا نيست. نمايش خلاق، نمايشي است كه هدف و تمركزش روي خود است، بيشتر به تواناييها توجه دارد و كمتر به محصول نهايي ميانديشد. اين نمايش دنبال آن نيست تا بازيگري خاصي را تربيت بكند، بلكه اين امر برايش جمعي است و روي تمام افراد اثر خود را ميگذارد. اين نمايش ميخواهد حل مساله بكند كه همه به آن احتياج دارند؛ از كودكان در مهدكودكها تا دانشآموزان و حتي مردم عادي شهر، كساني كه مشكلات دروني دارند، بيماران رواني و زندانيان و بهطور كل هركسي كه نياز به آموزش دارد. نمايش خلاق براي كودكان در سنين رشد بسيار مناسب است، جنبه تعليم و تربيتي دارد و كودك را داراي تفكر شهودي و منطقي ميكند. كودك با نمايش خلاق رفتارهاي خود را در دست ميگيرد، مهارتها و اعتماد به نفس در آن ايجاد ميشود. چنين كودكي نسبت به تواناييهاي خود آگاه ميشود و سعي در پرورش آن ميكند، البته در شرايطي كه مربي و تعليمدهندهاي قابل در كنارش باشد و ايجاد خلاقيت را به او بياموزد.
كاربرد نمايش خلاق براي كودكان
كاربرد اصلي اين نمايش آن است كه معلمان و مربيان در مقاطع مختلف آموزشي ميتوانند با بهرهگيري از آن مفاهيم را به كودكان آموخته و حتي آن را منتقل بسازند. مهارتهايي چون رياضي، علوم و زبان كه براي دانشآموزان در ابتدا بسيار دشوار است، از طريق هنر نمايش ميتواند به آساني براي فرد در حال آموزش صورت بگيرد. كاربرد ديگر نمايش خلاق، ايجاد مشاركت و بالابردن فعاليت گروهي است كه بهترين شيوه آموزش است. با ايجاد مشاركت، روحيه جمعي تقويت شده و زيست اجتماعي مناسبتري به وجود ميآيد. در گفتمان نمايش خلاق مهم نيست هركس چه انديشهاي دارد. مهم آن است كه انديشه خود را به مشاركت ميگذارند و نسبت به آن توافق گروهي مييابند. اين امر باعث ميشود افكار و عقايد افراد شنيده بشود و به مرحله عمل برسد.
ابزار اجراي نمايش خلاق
نمايش خلاق نياز به وسيله خاصي ندارد و با كمترين هزينه ميتواند توليد بشود. براي نمونه ميتواند از طريق داستانها، قصهها و افسانههاي قديمي باشد و با تغيير محتواي آن و بهروزكردن، يك اثر نمايشي شكل بگيرد. از منبع درسي و حتي مسائل روزمره، مطالب روزنامهها، نوارهاي آموزشي و موسيقايي و از اين قبيل ميتوان استفاده كرد.
مهارتهايي كه كودك در نمايش خلاق كسب ميكند
در نمايش خلاق، ابتدا توانايي دروني كودك افزوده ميشود. او ياد ميگيرد آواز بخواند، مشاركت بكند، فعاليت جسماني داشته باشد. همچنين باعث ميشود در مورد خود و تفكراتش صحبت بكند؛ مهارت نوشتن او بيشتر شده و ميتواند بهتر بخواند و در مورد عواطف و احساسات خود به راحتي گفتوگو بكند و در گروه مسووليتي را بر عهده بگيرد.
نتيجه نهايي
در انتها اين نتيجه به دست ميآيد كه نمايش خلاق، هنري است كه سعي در ايجاد شيوه نويني از آموزش دارد. به كودكان اجازه تفريح و لذتبردن از هنر ميدهد تا اينكه جنبه رقابت را پررنگ بكند. نمايش خلاق سرعت عمل و مشاركت كودك را افزايش ميدهد و آن را از حالت بالقوه به بالفعل تبديل ميكند اما بايد در نظر داشت در اين شيوه آموزشي هيچگاه كودك نبايد مجبور به انجام كاري بشود، بلكه بايد به مرور زمان او را با خود همسو ساخت. اميد است با ايجاد نمايش خلاق، آينده زيباتري براي كودكانمان رقم بزنيم و انسانهاي بهتري را به جامعه فردا تحويل بدهيم.