تداوم باور غلط درباره انتصاب زنان
زهرا صدراعظم‌نوري
لزوم افزايش مشاركت زنان در ساختار مديريت كشور يكي از مطالباتي است كه خوشبختانه جناب آقاي روحاني هم در ابتداي دولت دوازدهم به طور جدي آن را در دستور كار قرار خود دادند و به وزرا و معاونان‌شان گفتند كه در سطوح بالا از زنان توانمند استفاده كنند. همچنين ابلاغ بخشنامه سازمان امور اداري و استخدامي به دستگاه‌هاي اجرايي مبني بر اختصاص 30 درصد پست‌هاي مديريتي تا پايان دولت دوازدهم به نوعي مكمل دستور رييس‌جمهوري بوده است. در اين زمينه اقدامات خوبي روي داده و شاهد هستيم كه در برخي دستگاه‌هاي اجرايي پست‌هايي به زنان داده شده كه قابل تقدير است اما اين اقدامات كافي نيست. با توجه به توانمندي‌ها و حضور زنان انتظار مي‌رود كه از ظرفيت آنان بيشتر استفاده شود. معمولا درباره انتصاب زنان اين نكته مطرح مي‌شود كه نيروي كافي و توانمند در دستگاه‌ها براي سپردن مسووليت به آنها وجود ندارد. به نظر من اين مساله بيش از آنكه به كمبود زنان توانمند باز‌گردد به نگاه حاكم بر جامعه مربوط مي‌شود. نوعي بينش فرهنگي مردانه كه در طول ساليان توانمندي زنان را نديده است. اين نگاه موجب شده با وجود گذشت 40 سال از وقوع انقلاب اسلامي استفاده از زنان در سمت‌هاي اجرايي به كندي پيش برود. هر گاه پيش روي زنان مانعي ايجاد نشده آنها موفق شده‌اند تا از حق‌شان به خوبي دفاع كنند و توانايي‌شان را به نمايش بگذارند. براي مثال مي‌بينيم كه در كنكور زنان سهم بيشتري از قبولي در مراكز علمي را در اختيار دارند. يا اينكه در بدنه برخي وزارتخانه‌ها تعداد زنان افزايش پيدا كرده است كه اين خود حكايت از توانايي‌هاي علمي و فني آنها دارد. اگر بدون هر حساسيتي اين نگاه كه ميان زنان و مردان تمايز جدي قائل است كنار رود آن وقت مانعي هم براي انتصاب زنان و رشد آنها در ساختار دولت وجود نخواهد داشت.
به عنوان مثال درباره انتصاب يك زن به عنوان سفير در ذهن خيلي‌ها اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا اين زن قبلا در اين حوزه مسووليت‌هايي داشته يا نداشته است؟ در حالي كه وقتي قرار است يك مرد براي يك سفارتخانه انتخاب شود كسي چيزي نمي‌پرسد. بارها شاهد بوده‌ايم مرداني با تجربه‌هاي مختلف به عنوان سفير انتخاب شده‌اند و ماموريت‌شان را هم انجام داده‌اند و چنين سوالي هم در ذهن كسي شكل نگرفته است. اين مساله نشان‌دهنده نگاهي است كه همچنان توانايي زنان را باور ندارد.
اگر چنين نگاهي در راس مديريت يك وزارتخانه حكمفرما باشد هر چقدر هم زنان در بدنه آن دستگاه سهم قابل توجهي داشته باشند باز هم راهي به سطوح بالايي پيدا نمي‌كنند. بخشنامه‌اي كه از طريق سازمان امور اداري و استخدامي ابلاغ شده و تاكيدي كه رييس‌جمهوري محترم داشته‌اند به نظر من فرصت خيلي خوبي را براي كادرسازي فراهم آورده است كه بايد قدر بدانيم. همچنين انتصاب زنان بايد در سطوح مياني افزايش يابد تا فرصت تجربه‌اندوزي براي‌شان بيش از پيش فراهم شود.