واكنشها به بيانيه لوزان
گروه ديپلماسي|دستيابي به تفاهم سياسي ميان ايران و گروه 1+5 در لوزان سوييس بر سر پرونده هستهاي ايران و قرائت بيانيه مشترك مطبوعاتي همچنان با واكنش گسترده بينالمللي همراه است و بخش عمده واكنشهاي سران كشورهاي خارجي را به خود اختصاص داده است. عدهاي از آن استقبال كردند و عدهاي ديگر آن را رد و همراه با خلأهاي متعدد دانستند. عدهاي آن را پيروزي ديپلماتيك ايران برشمرده و عدهاي ديگر آن را گامي براي ثبات جهان خواندند. مهمترين اظهارنظرهايي كه تاكنون در اين باره صورت گرفته است، به شرح زير است:
جان كري، وزير خارجه امريكا: تفاهم ايجاد شده بين ايران و گروه 1+5 در شهر «لوزان» سوييس گامي مهم است اما هنوز راه زيادي براي رفتن باقي مانده است. معيارهايي كه دو طرف بر سر آن توافق كردهاند در ادامه به متن تبديل شده و هنوز لازم است پارهاي موضوعات حل شوند. هيچ جنبهاي از اين توافق، بر اساس وعدهها يا اعتماد نيست؛ تمامي مفاد در معرض اثبات خواهند بود. ايران تنها در صورت عمل به تعهداتش بهگونهاي كه به تاييد آژانس برسد و ما با چشم و گوش شاهد و سامع آن باشيم از تخفيف تحريمهايي كه براي پايان دادن به انزواي اقتصادي خود به آن نيازمند است، برخوردار خواهد شد.
ارنست مونيز، وزير انرژي امريكا: اين يك توافق خوب است چون خواستههاي ما براي مسدود كردن تمام راههاي ايران براي دستيابي به سلاح هستهاي را برآورده ميكند. ما بايد هميشه اين مساله را در نظر داشته باشيم كه زمان گريز هستهاي در اين توافق بهطور چشمگيري افزايش يافته است.
جان بينر، رييس مجلس نمايندگان امريكا: هر توافقي با ايران بايد در كنگره امريكا بررسي شود. كنگره بايد اين از اين اختيار برخوردار باشد كه بتواند تمام جزييات توافق با ايران را بازنگري كند.
يوكيا آمانو، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي: آژانس از بيانيه مشترك ايران و 1+5 استقبال ميكند. شوراي حكام آژانس آمادگي آن را دارد كه در صورت رسيدن طرفين به توافق نهايي نقش خود را براي راستيآزمايي اقدامهاي ايران در برنامه هستهاي ايفا كند.
حيدر العبادي، نخستوزير عراق: ما از توافق ايران و 1+5 درباره برنامه هستهاي اين كشور، استقبال ميكنيم. ما بر ضرورت ايجاد منطقهاي عاري از سلاح هستهاي و نيز رفع كليه تحريمهاي اقتصادي عليه ملت ايران تاكيد داريم. ما اميدواريم كه توافق نهايي حاصل شود و تمام مشكلات مربوط به اين پرونده پايان يابد. اين توافق ثابت ميكند كه ادبيات گفتوگو، امتها را از تمام مشكلات و مصيبتها و خرابيهاي جنگي ميرهاند.
ملك سلمان بن عبدالعزيز آل سعود، پادشاه عربستان: اميدوارم توافق حاصله با ايران به توافق نهايي منجر شود كه البته اين امر ميتواند موجب تقويت امنيت و ثبات در منطقه و جهان شود.
وانگ يي، وزير امور خارجه چين: تفاهمي كه در آخرين دور مذاكرات هستهاي ايران حاصل شد، بر روابط واشنگتن و پكن تاثير مثبتي دارد.
سرگئي ريابكوف، معاون وزير خارجه روسيه: مسكو از نتيجه مذاكرات لوزان كه در آن چارچوبهاي يك موافقتنامه هستهاي تعيين شد، استقبال ميكند. اين بيانيه رضايتبخش بوده و نشان ميدهد كه مذاكرات توانسته است به راهحلهايي درباره مولفههاي كليدي موافقتنامه آينده دست يابد. بيانيه مشترك ايران و گروه 1+5 پيچيدهترين سندي است كه تاكنون منتشر شده و در آن جزييات بهطور دقيق مشخص شده است.
شيخ نعيم قاسم، معاون دبيركل حزبالله لبنان: ايران توانست با مقاومتي 12 ساله در مساله تحريمهايي كه به خاطر برنامه هستهاياش اعمال شد، موافقت كشورهاي بزرگ و در راس آن امريكا را درخصوص برنامه هستهاياش كسب كند برنامهاي كه بيانگر علم، سياست، جايگاه و قدرت در منطقه است. اين پيروزي بزرگي براي ايران و اذعان به جايگاه و نقش آن در منطقه و جهان است.
شيخ تميم بن حمد آل ثاني، امير قطر: اميدواريم توافق ايران و 1+5 موجب ثبات در منطقه شود.
اريك شولتز، سخنگوي كاخسفيد: با وجود دستيابي به يك چارچوب مشترك با ايران، نگرانيهاي ما درباره اين كشور مانند سابق ادامه دارند. رييسجمهوري امريكا هيچگاه توافقي را امضا نميكند كه تهديدي براي اسراييل باشد. با وجود سخنان برخي نمايندگان كنگره امريكا بايد بگويم كه در هر دو حزب دموكرات و جمهوريخواه اين نظر مشترك وجود دارد كه توافق هستهاي با ايران خوب بوده است و به اين ترتيب به دنبال جزييات هستند و اين مطلبي است كه از آن استقبال ميكنيم. متخصصان و بازرسان هستهاي امريكا با روند راستيآزمايي برنامهاي هستهاي ايران بسيار راحت كنار آمدهاند و از اين نظر هيچگونه مشكلي ندارند.
ريچارد هاس، رييس شوراي روابط خارجي امريكا: بيانيه مشترك پايان مذاكرات لوزان به همان اندازه كه سوالاتي را پاسخ داده، سوالات ديگري را بيجواب گذاشته و مسائل كليدي هنوز بايد بررسي و حل شود.
گرت پورتر، تحليلگر امريكايي: رفع تحريمها عليه ايران به حسن نيت امريكا و آژانس بستگي دارد.
خوزه آنتونيو مهآده كوريبرنيا، وزير خارجه مكزيك: مكزيك حق مسلم تمامي كشورها را در استفاده صلحآميز از انرژي هستهاي به رسميت ميشناسد؛ حقي كه بايد كليه فعاليتهايش تحت نظارت دقيق و كامل آژانس انرژي اتمي و مطابق با تعهدات موجود در پيمان منع گسترش سلاح هستهاي باشد.
ژرارد آرو، سفير پاريس در واشنگتن: رسانههاي امريكايي طوري وانمود ميكنند كه انگار جز امريكا كشور ديگري در مذاكرات با ايران نبوده است.