جايگاه ويژه آيتالله
صباح زنگنه
روز گذشته در يك ديدار تاريخي آقاي حسن روحاني رييسجمهور كشورمان در نجف اشرف با آيتالله سيستاني، مرجع عاليقدر شيعيان ديدار و گفتوگو كرد كه اين ديدار از اهميت ويژهاي برخوردار بود. آيتالله سيستاني به عنوان مرجع بزرگ جهان تشيع شناخته ميشود و از موقعيت بسيار مهمي در كشورهاي اسلامي برخوردار است. در داخل ايران نيز آيتالله سيستاني مقلدان فراواني دارد. علاوه بر اين در تحولات عراق نيز از سال 2003 تا به اين طرف نقش تاثيرگذاري ايفا كرده است. ايشان در طول اين سالها به فرآيند تصويب قانون اساسي جديد عراق كمك كرد. تلاش كرد تا فرآيند انتخابات آزاد در عراق شكل بگيرد تا دوره حاكميت نظامي و حكمراني امريكاييها پس از حمله سال 2003 هرچه سريعتر به پايان برسد. ايشان همچنين به ادامه روند دموكراسي در عراق كمك شاياني كرده است. از خونريزي جلوگيري كرد و جلوي فتنههاي طايفهاي و مذهبي در عراق را گرفت. سخنان وي در عراق تقريبا مورد پذيرش همه گروهها و همه احزاب و نيروهاي اجتماعي و سياسي عراق قرار گرفته است و اين يك موقعيت ممتاز و بالايي را به ايشان داده است. از سويي ديگر نيز نسبت به روابط ميان ايران و عراق حمايتهاي ويژهاي انجام داده و همواره كمك كرده است كه اين روابط مثبت باشد و توسعه پيدا كند. در چندين مورد نيز ديده شده است كه اگر امريكا بخواهد از فضا يا امكانات عراق عليه ايران سوءاستفاده كند هشدار داده است. چنين اقدامي از سوي ايشان جاي تقدير و تشكر دارد. همچنين در خصوص تحولات منطقه و جهان اسلام نيز ميتوان از ديدگاهها و نظرات ايشان بهرهمند شد. تقريبا اين نظرات را ميتوان به نحوي در روابط كشورمان با منطقه و جهان مورد استفاده قرار داد. اين ظرفيتها بسيار مهم است و حال اينكه ايشان مرجع ايراني در عراق محسوب ميشوند اما نتوانستند از اعتدال، بيطرفي و حمايت از خواستههاي مردم عراق فاصله بگيرند، بلكه به بهبود زندگي مردم عراق نيز كمك كنند.
اينها خصوصيات بسيار مهمي است كه بايد از آن بهرهمند شد. قطعا رابطه مرجعيت نجف با مرجعيت قم از اهميت بالايي برخوردار است و تاكنون تلاشهاي متعددي صورت گرفته است كه ميان اين دو پايگاه اصلي تشيع در جهان اختلاف ايجاد كنند بايد هم آگاه بود و هم تشريك مساعي كرد تا اين نوع اقدامات و اين نوع تفرقهها نتواند شكل بگيرد و موثر واقع شود.
آيتالله سيستاني همچنين در ديدار روز گذشته خود با آقاي روحاني در خصوص خلع سلاح همه گروههاي مسلح غير از نيروهاي رسمي نظامي و امنيتي در عراق تاكيد كرد. بايد به اين نكته توجه كرد با توجه به بافت عشيرهاي و قبيلهاي كه عراق دارد، سلاح جزيي از زندگي عشيرهاي بوده و هست. متاسفانه از سلاح در موارد بسياري براي حل و فصل اختلافات، انتقامگيري يا اعمال زور و قدرت بارها و بارها استفاده شده است. علاوه بر اين با همين روند، روحيه و روانشناسي اجتماعي در عراق سلاح در دست نيروهايي كه خارج از چارچوب دولت و حشدالشعبي هستند هم وجود دارد. حشدالشعبي به تازگي در يك اقدام ستايشبرانگيز دست به شناسايي گروههاي مدعي ارتباط با حشد زده است و افراد متعددي را نيز در اين راستا بازداشت كرد. مشخص شد كه در موارد متعددي اين گروه و افراد جعلي مرتكب اعمال خلاف ميشدند اما اين اقدامات با تابلوي دروغين حشدالشعبي صورت ميگرفت. از همين رو حشدالشعبي اقدام به شناسايي اين افراد و گروهها كرد و آنها را دستگير و سپس مراكز مربوط به آنها را نيز تعطيل كرد. بنابراين هم اسلحهاي كه در دست عشاير است و هم در بسياري از مواقع برابر با آداب و سنن مورد سوءاستفاده قرار ميگيرد و در برخي از آداب و رسوم شريعت اسلام و قوانين كشور عراق مورد استفاده قرار ميگيرد بايد كنترل شود و در اختيار دولت قرار گيرد. از سوي ديگر نيز نيروهايي كه به اسم حشدالشعبي و حتي به اسم نيروهاي نظامي و انتظامي از سلاح استفاده ميكنند نيز بايد جلوي آنها گرفته شود. اين سخنان ايشان ناظر به حشدالشعبي نيست زيرا حشد يك تشكيلات دولتي و در چارچوب قانون نيروهاي مسلح عراق قرار دارد و زير نظر فرمانده كل قواي عراق كه نخستوزير كشور باشد فعاليت ميكند.