معلمي در قامت يك حرفه

در كتب كلاسيك، تعليم و تربيت در كنار فعاليت‌هايي همچون وكالت، طبابت و روحانيت يك پروفشن (حرفه) تلقي مي‌شود.

واژه‌هاي پروفشن و پرفشنال از كلمه لاتين پروفشيو (preofessio) مي‌آيد كه سندي علني حاوي تعهد همراه با ضمانت اجرايي است. حرفه‌ها (مانند معلمي) گروه‌هايي هستند كه صراحتا اعلام مي‌كنند كه اعضاي‌شان بايد بر اساس رويه‌هاي مشخص انتخاب شده و فعاليت مشخصي انجام دهند و اگر عضوي اخلاق حرفه‌اي خود را رعايت نكند، اخراج خواهد شد.

يك حرفه (مانند معلمي) خود را به عنوان يك نياز، خير و منفعت اجتماعي به جامعه عرضه مي‌كند و جامعه نيز آن حرفه را به اميد آنكه به آن هدف خدمت كند، مي‌پذيرد.

اگر يك شغل به منزلت يك حرفه ارتقا يابد، تمام اعضاي آن حرفه پروفشنال هستند و بايد بر طبق سندي كه توسط اعضاي آن حرفه تهيه شده عمل كنند واگر به هر دليل پس از پذيرش، صلاحيت خود را از دست بدهند از آن حرفه اخراج خواهند شد.

در تفاوت شغل و حرفه مي‌توان گفت؛

در حرفه، كار و وظيفه مبتني بر اعتماد تعريف مي‌شود نه صرفا «سود». تصميم‌ها و اقدام‌هاي عضو ممكن است به هزينه خودش ودر جهت رفع نياز مشتري باشد.

در سازمان نظام معلمي پنج نكته مورد تاكيد است:

1- استقلال: به گونه‌اي كه اعضاي پروفشنال، بايد خودشان الزام‌هاي حرفه خود را مشخص كنند.

2- ويژگي‌هاي علمي اعضا: كيفيت آموزشي را تضمين مي‌كند.

3- عنصر اخلاقي: وظايف مشخص حرفه و پروفشن در قبال جامعه به طوري كه افراد اين حرفه نياز دانش‌آموزان را بر نيازهاي خود اولويت دهند.

4- فرآيندي براي آموزش و تضمين صلاحيت حرفه‌اي معلمان به طوري كه افراد فاقد صلاحيت مجوز ورود به حرفه معلمي نداشته و در صورت ورود امكان اخراج داشته باشند.

5- ساختار سازمان: كه مبتني بر سلسله مراتب علمي و مهارتي شكل مي‌گيرد.

در انتها دو نكته را بايد متذكر شد؛ در جامعه ما كه تمركز پررنگ است و در شكل‌گيري هر تشكل وسواس وجود دارد، بايد با پايبندي عميق به ارزش‌هاي حاكم بر حرفه معلمي به مرور بر اين اشكال فائق آييم.

اگر سازمان نظام معلمي بازيچه افراد و جناح‌هاي سياسي شود و يا به سنگري براي سهم‌خواهي و فزون‌طلبي غيرعادلانه بدل شود، نهال نوپاي حرفه‌اي‌گرايي - پروفشناليسم لگدكوب خواهد شد.