زندگي در جزييات است
سعيد شريعتي
وقتي فردريك شوماخر بيانيه «كوچك زيباست» را در نقد اقتصاد‌هاي بزرگ قرن و فناوري‌هاي كلان و بزرگ در برابر توجه و توصيه به اقتصاد‌هاي كوچك و خرد به اصطلاح خود او «اقتصاد بودايي» نوشت، شايد اين معنا را مد نظر نداشت كه دموكراسي هم به عنوان يكي از فناوري‌هاي ساخته و پرداخته دست بشر و عقل انساني براي اداره جامعه تابع همين اصل است؛ تابع اصل كوچك زيباست.
در حقيقت من در اين يادداشت مي‌خواهم از اين اصطلاح وضع شده توسط فردريك شوماخر استفاده كنم و به استقبال برگزاري پنجمين دوره انتخابات شوراياري‌ها، شوراي محلات در تهران بروم.
در همه نظام‌هاي مردم‌سالار از جمله نظام سياسي ما مشاركت شهروندان در اداره امور جامعه و تعيين سرنوشت خود از طريق تشكيل شوراها از جمله مجلس شوراي اسلامي، شوراهاي شهر و روستا، مجلس خبرگان و نهايتا شوراهاي محل و شوراي عالي استان‌ها شكل مي‌گيرد.
آنچه ايده كوچك زيباست را به بحث ما در رابطه با شوراها پيوند مي‌دهد، تاكيد و تمركز در بحث اداره شورايي محلات شهر است.
شوراياري‌ها در واقع شورا‌هايي هستند كه از تركيب معتمدين و افراد مورد اعتماد محلات كه با راي مستقيم شهروندان براي هر محله انتخاب مي‌شوند و اداره محل و كمك و مشورت دادن به اعضاي شوراي شهر و مديران شهرداري را بر عهده دارند و نظرات شهروندان در محلات را مستقيما اخذ و به استماع شوراهاي بالادستي و مديران شهري مي‌رسانند، از اين جهت مهم است كه تغييرات در محل در پيش چشم مردم به سرعت خود را نمايان مي‌كند و مردم نتيجه مشاركت خود را در بهبود زندگي در محلات به‌طور ملموس و عيني مشاهده مي‌كنند. ضمن اينكه منتخبين آنها در دسترس آنها بيش از ساير منتخبين در شوراهاي بالادستي قرار دارند و مردم مي‌توانند نظرات خود را مستقيما با آنان در ميان بگذارند.
اگرچه تجربه چهار دوره برگزاري و تشكيل شوراياري‌ها به سهم خود نتيجه قابل توجه داشته است اما طبيعي است كه به دلايل مختلف سياسي و اجتماعي هنوز كه هنوز است جايگاه شوراياري‌ها در نظام تصميم‌گيري و تصميم‌سازي آنچنان كه شايسته اين نهاد هست برقرار نشده است؛ لذا تاكيد و اصرار افرادي كه به مشاركت مردم در سرنوشت خود و اداره جامعه از طريق مكانيزم‌هاي دموكراتيك علاقه‌مند هستند بر آن است كه اين نهاد هرچه بيشتر تقويت و افرادي در اين نهاد انتخاب شوند كه بتوانند پيش از هرچيز جايگاه اين نهاد را ارتقا ببخشند.
ارتقاي جايگاه نهاد شوراياري‌ها به دو شكل ممكن است؛ يك كارآمدي و اثربخشي و تاثيرگذاري منتخبين در شوراياري‌ها براي بهبود زندگي در محلات و منطقه‌ها از طريق پيگيري و به ثمر رساندن مطالبات شهروندان و كساني كه به منتخبان راي داده‌اند و دوم تلاش منتخبان براي تحكيم پايه‌ها و ارتقاي سطح اثرگذاري اين نهاد در ميان نهادهاي بالادستي كه شايد لازمه آن تشكيل اتحاديه شوراياري‌ها و مجلس بزرگ شوراياري‌ها باشد كه از خلال آن بتوان به طرح‌ها و ايده‌ها و راهكارهاي مناسب براي قانوني‌تر كردن و محكم كردن پايه‌هاي قانوني و ساختاري شوراياري‌ها در ساختار سياسي كشور دست يافت.
اصل يكصدم قانون اساسي، شوراي محل يكي از شوراهاي به رسميت شناخته شده است. ما در كنار شوراي شهر، شوراي محل را نيز در قانون اساسي جمهوري اسلامي مورد تاكيد قرار داده‌ايم؛ لذا راه براي تحكيم پايه‌هاي تشكيل شوراهاي محل و اثرگذار بودن و داشتن ضمانت اجرايي تصميمات شوراي محل و شوراياري‌ها و البته تبديل شوراياري‌ها به شوراي محل باز است.
اكنون كه پنجمين دوره انتخابات شوراياري‌ها به همت اعضاي شوراي شهر تهران و همكاران‌شان در ستاد هماهنگي شوراياري‌ها در جريان است بايد بيش از پيش توجه شهروندان را به اين نهاد مهم و اثرگذار جلب كرد. يادداشت را با عبارت «كوچك زيباست» آغاز كردم و براي حسن ختام استفاده مي‌كنم از عبارت «زندگي در جزييات است» شوراياري‌ها قرار است به جزييات شهر بپردازند و از همين منظر قرار است به زندگي تك‌تك شهروندان رنگ و بويي تازه ببخشند. بايد تلاش كنيم كه جوانان، زنان، فرهيختگان، معتمدان و چهره‌هاي امين محلات با انگيزه و انرژي وارد اين ميدان شوند و زندگي را بيش از پيش در تن شهر به جريان درآورند.