حتي به يك كودك هم بدي نكنيد
محمود فاضلي
ارگان رسمي شوراي اساقفه ايتاليا در صفحه نخست خود با خبري تحت عنوان «حتي به يكي از اين كودكان نيز بدي نكنيد» ضمن انتشار عكس مشتركي از فرانسيس و بنديكت شانزدهم از انتشار كتاب جديدي در رابطه با عملكرد آن دو پاپ در رابطه با موضوع سوءاستفادههاي جنسي در كليسا خبر داد. نام كتاب «حتي به يكي از اين كودكان نيز بدي نكنيد» نام گرفته است و توسط انتشارات كانتاگلّي چاپ شده و فدريكو لومباردي، مدير اسبق دفتر مطبوعاتي واتيكان كه پس از 10 سال رياست راديو واتيكان از اين سمت كنارهگيري كرد نيز مقدمهاي بر آن نوشته است. هر دو پاپ مشتركا كتاب را كه در خصوص موضوع سوءاستفاده جنسي در كليسا تهيه شده، امضا كردند. اين كتاب خلاصهاي از ديدگاههاي پاپ فرانسيس و پاپ بنديكت شانزدهم درباره پديده سوءاستفاده جنسي عليه كودكاني است كه قرباني سوءرفتار برخي كشيشان، غيرروحانيون و ديگر مسوولان كليساي كاتوليك شدهاند. اين دو با وجود داشتن رويكرد متفاوتي نسبت به علل اين پديده، در 144 صفحه، با صدايي واحد، گلايههاي خود از فاجعهاي كه نميتواند و نبايد پنهان بماند و لزوم شناسايي علل و مبارزه با آن را مطرح كردهاند.
اين كتاب شامل مواضع و سخنرانيهاي هر دو پاپ در مورد آزارهاي جنسي عليه كودكان در كليساي كاتوليك است. در اين كتاب محور اصلي، اشاره به نامه پاپ بنديكت شانزدهم در سال 2010 به كاتوليكهاي ايرلند و نامه پاپ فرانسيس در پايان نشست جهاني اساقفه در فوريه سال جاري با عنوان «نامهاي به امت خدا» است. هدف از انتشار اين كتاب، اثبات مواضع مشترك هر دو پاپ در رابطه با ضرورت مقابله با پديده آزار جنسي كودكان در كليساي كاتوليك است. كتاب تلاش دارد اختلافات ميان دو پاپ در اين زمينه را خنثي كند.
سوءاستفاده جنسي از كودكان يكي از مهمترين معضلات جهان مسيحيت در دهههاي اخير است. پاپ سال گذشته در نامهاي خطاب به يك ميليارد و 200 ميليون عضو كليساي كاتوليك، آزار جنسي كودكان و پنهانكاري روحانيون در اين مورد را به عنوان يك رشته «فجايع» محكوم كرده بود. او در اين نامه خطاب به «امت الهي» خواهان پايان «فرهنگ مرگ» در كليسا شد و به ناكاميها در رسيدگي به سوءاستفاده جنسي پرداخت. پاپ كه فقدان قدرت نظارتي بر عملكرد كشيشها در سراسر كليساي كاتوليك را عامل چنين جنايتي ميداند، معتقد است «اين يك مشكل است و به اقدامات بيشتري نياز است.»
اين موضوع حتي چندي پيش رهبران كليسا را وادار به برگزاري نشست 3 روزه شماري از بالاترين مقامات كليساهاي كاتوليك جهان كرد. نشستي «تاريخي» كه با حضور 110 اسقف و نماينده ارشد كليساهاي كاتوليك از سراسر جهان با سخنان پاپ فرانسيس برگزار شد تا بلكه بتواند راهكارهاي مشخصي كه از طريق آنها بتوان جلوي سوءاستفاده جنسي از كودكان توسط كشيشان و ديگر مقامات كليسا را گرفت، بيابد. پاپ در رابطه با نحوه برخود با روحانيون متخلف و مسببين كليسايي تعديهاي جنسي عليه كودكان تاكيد دارد ديگر نيازي به محكوميتهاي سبك و تخفيف (مجازاتها) نيست بلكه نياز به وجود قوانين موثر است.» پاپ ضمن تقبيح وجود معضل سوءاستفادههاي جنسي در كليساي كاتوليك و توصيف آن به عنوان «زخمهاي عميق» تفوق بر اين مسائل را با رعايت روحيه «اتحاد همگاني، جرات و شفافيت در بيان حقايق» نويد داد. پاپ در راستاي مقابله با سوءاستفادههاي جنسي در واتيكان، نقشه راهبردي خود كه حاوي 21 مورد بود را ارايه داد. پاپ فرانسيس معتقد است، افرادي هستند كه از كليسا فقط انتقاد ميكنند. در انجيل بزرگترين شاكي، ابليس است. كساني كه مدام از كليسا شكايت ميكنند «اگر نه فرزندان كه ياران و بستگان» شيطان هستند. نبايد به خاطر رويدادهاي ناگواري مانند سوءاستفاده جنسي از كودكان تا ابد از كليسا انتقاد كرد. مريم مقدس به ما كمك خواهد كرد تا مومنان و كودكان، زخمهاي ناشي از رسوايي پدوفيلي را مداوا كنند.» گرچه پاپ اين سخنان را در اشاره مستقيم با رسوايي سوءاستفاده جنسي از كودكان در كليساي كاتوليك بيان نكرد اما سخنان او از سوي شماري از قربانيان و بازماندگان تجاوز و آزار جنسي مايوسكننده ارزيابي شد. بسياري معتقدند، كليساي كاتوليك تاكنون رسيدگي به موارد سوءاستفاده جنسي و تجاوز به كودكان توسط كشيشان و ديگر مقامات كليسا را تا حد ممكن پنهان كرده و در مواردي ساليان طولاني در مقابل موارد فاش شده، سكوت كرده است.