كار مهم كيهان كلهر
پيروز ارجمند
دو رويداد جهاني موسيقي به صورت سالانه برگزار مي‌شود كه محل حضور فعالان صنعت-هنر موسيقي است؛ رويداد «وومكس» و «ميدم» هر ساله در يك شهر مبدا در كشورهاي مختلف برگزار مي‌شود و چند هزار نفر از سراسر دنيا در اين رويدادها شركت مي‌كنند. اين رويدادها علاوه بر اينكه پنل‌ها و كنفرانس‌هاي تخصصي برگزار مي‌كنند، به صورت معمول اجراهاي موسيقي و نمايشگاه‌هايي از آثار موسيقايي دارند كه در آنها شركت‌ها، گروه‌ها و ناشران آثارشان را معرفي كرده و هنرمندان و شركت‌ها قراردادهايي با يكديگر منعقد مي‌كنند. نمايندگان دولت‌ها درباره وضعيت موجود و آينده موسيقي مذاكره مي‌كنند. ارزش اين رويدادها به اين است كه علاوه بر ناشران و هنرمندان، خود دولت‌ها هم به آنها اهميت مي‌دهند و يك تجمع بزرگ موسيقايي شكل مي‌گيرد. رويداد وومكس هم يكي از قديمي‌ترين اين اتفاقات است كه موسيقيدان‌هاي موفقي كه تاثيرات مهمي در صنعت موسيقي برجاي گذاشته‌اند، در آن شركت كرده‌اند. اين افراد مي‌توانند از كشورها و شاخه‌هاي مختلف موسيقي باشند و اين رويداد به مليت هنرمندان كاري ندارد، بلكه به استمرار و نوع و كيفيت اجرا يا به داشتن مانيفست مشخص و موثر در معرفي موسيقي يك منطقه از طرف هنرمند اهميت مي‌دهد.
از طرف ايران تاكنون كسي كانديدا يا برنده جايزه موسيقي وومكس نشده بود و اين اولين‌بار است كه يك ايراني برنده اين جايزه مي‌شود كه بسيار جاي خوشحالي دارد. البته از سوي ديگر باعث تاسف است كه خيلي از كشورها ده‌ها بار از اين رويداد جوايزي دريافت مي‌كنند اما ما با وجود داشتن يك فرهنگ موسيقايي غني نتوانسته‌ايم بروز و ظهوري در اين رويداد داشته باشيم. بخشي از اين آسيب هم به اين برمي‌گردد كه حضور ما در صنعت موسيقي جهان تقريبا نزديك به صفر است و صادرات موسيقايي نداريم. آثاري به‌طور مستقل در خارج از كشور منتشر مي‌شود اما جشنواره‌هاي ما در فستيوال‌هاي خارجي و رويدادهاي جهان كرسي ندارند. خود من زماني كه در دفتر موسيقي ارشاد حضور داشتم، به عنوان نماينده ايران در رويداد وومكس در اسپانيا شركت كردم و حتي از جشنواره موسيقي فجر گفتم كه سي و اندي سال قدمت دارد. آنها تعجب كردند كه جشنواره‌اي با چنين قدمتي در كشور برگزار مي‌شود اما نشاني از آن در جهان نيست. فقط يك دليلش اين بوده است كه بيشتر مديران ما در جشنواره موسيقي فجر، دولتي بوده‌اند و فعاليتي در عرصه موسيقايي نداشته‌اند و نتوانسته‌اند ظرفيت‌هاي واقعي موسيقي ايران را معرفي كنند. جايزه وومكس كه امسال در فنلاند برگزار مي‌شود، به كيهان كلهر مي‌رسد، از اين حيث اهميت زيادي دارد. كلهر يك‌تنه بار اصلي معرفي موسيقي ايران را در دنيا به دوش كشيده و خوش درخشيده است اما جاي تاسف است كه ما نمي‌توانيم اين جوايز را به صورت مستمر داشته باشيم. نهادهايي مثل وزارت ارشاد و سازمان فرهنگ، هنر و ارتباطات معمولا گروه‌هاي موسيقايي مختلفي را به شهرهاي مختلف جهان اعزام مي‌كنند اما اين گروه‌ها بيشتر در مراسم سفارتخانه‌هاي ايران يا در جاهايي به اجرا مي‌پردازند كه تاثير چنداني در نمود موسيقي ايران ندارد. اين در حالي است كه كشورهايي مثل چين، اسپانيا و هند به خوبي از اين‌گونه فرصت‌ها استفاده كرده‌اند. برخي از اين كشورها تا دو ميليارد دلار در سال از صنعت موسيقي درآمد دارند، چرا كه صنعت موسيقي در دنيا به مثابه يك صنعت خلاق ديده مي‌شود و زيرساخت‌ها و برنامه‌هاي دولت‌ها براي آن جدي است اما در كشور ما اين‌گونه نيست و اين درآمد به حدود چند هزار دلار مي‌رسد. برخي شركت‌هاي موسيقايي در ايران به شكل خودجوش براي صادرات و عرضه جهاني موسيقي فعاليت كمي دارند ولي در نهايت به دليل انزواي موسيقي و نبود عزم جدي دولت‌ها براي اعتلا و رسيدن به جايگاه واقعي موسيقي و موسيقيدانان ايران، باز هم راه به جايي نمي‌برند. اين جايزه براي كيهان كلهر و مردم هنر‌دوست سرزمين‌مان و هنرمندان ايران مبارك باد.