اگر توان مديريتي نداريد، مسووليت نپذيريد

حضرت آيت‌الله خامنه‌اي رهبر انقلاب اسلامي صبح ديروز پيش از آغاز جلسه درس خارج فقه، با شرح روايتي درباره توصيه پيامبر اعظم (ص) خطاب به جناب ابوذر، ضمن انتقاد به ثبت‌نام بي‌محاباي برخي افراد در انتخابات مجلس تاكيد كردند: «هر مسووليتي، هر سِمتي، هر توانايي‌اي، در كنارش يك مسووليتي دارد، يك تعهدي وجود دارد. بايد ديد كه آيا مي‌توانيد آن تعهد را انجام بدهيد يا نه؟ اين خيلي درسِ بزرگي است.» پايگاه اطلاع‌رساني KHAMENEI.IR فيلم و متن اين سخنان را منتشر كرد كه متن آن به شرح زير است:

بسم‌الله الرّحمن الرّحيم

الحمدلله ربّ العالمين و الصّلاة و السّلام علي سيدنا محمّد و‌ آله الطّاهرين و لعنة‌الله علي اعدائهم اجمعين.

عن ابي ذرٍّ (سلامُ‌الله عليهِ) انّ النّبي (صلّي‌الله عليهِ و آلِهِ) قال يا ابا ذرٍّ اِنّي اُحِبُّ لك ما اُحِبُّ لِنفسي اِنّي اراك ضعيفاً فلا تُومّرنّ علي اِثنينِ و لا تولّينّ مال يتيم. (۱)

قال يا ابا ذرٍّ اِنّي اُحِبُّ لك ما اُحِبُّ لِنفسي

خود جناب ابي‌ذر اين توصيه پيغمبر به خودش را ذكر مي‌كند؛ براي ماها هم درس است، درس بسيار بزرگي است. حضرت به او فرمود من هر چه براي خودم دوست مي‌دارم، براي تو هم دوست مي‌دارم؛ يعني آن چيزي كه مي‌خواهم به تو بگويم، از روي كمال محبت است؛ چون انسان به خودش كمال محبت را دارد. خب حالا آن حرفي كه حضرت مي‌خواهد به ابي‌ذر بزند چيست؟

اِنّي اراك ضعيفا

من جنابعالي را در مديريت، ضعيف مي‌بينم. خيلي آدم خوبي هستي، مجاهد في‌سبيل‌اللّه، رُك‌گو و آسمان بر راست‌گوتر از او سايه نيفكنده، زمين راست‌گوتر از او را بر خودش حمل نكرده؛ اينها همه به جاي خود محفوظ، اما شما آدم ضعيفي هستي.

فلا تُومّرنّ علي اِثنين

حالا كه آدم ضعيفي هستي، مواظب باش بر دو نفر هم رياست نكني! يعني پيدا است آن ضعفي هم كه حضرت فرمودند، ضعف در مديريت است؛ يعني تو آدمي هستي كه مديريت نداري؛ اگر چنانچه بر دو نفر يا بيشتر رياست پيدا كردي، نمي‌تواني كار آنها را به سامان برساني. اين، درس براي ماها است. ما- حالا همه ما نه؛ بعضي‌مان اين جوري هستيم- به مجرد اينكه يك مسندي، يك جايي، يا خالي مي‌شود يا ممكن است خالي بشود، فورا چشم مي‌دوزيم كه برويم آنجا! خب شما اوّل نگاه كن ببين مي‌تواني يا نمي‌تواني. حالا بحث اسم‌نويسي براي انتخابات مجلس است، گفتند شروع شده، همين‌طور بدون محابا مي‌روند! خب شما كه مي‌خواهي بروي آنجا، آنجا سوال دارد؛ اين توانايي‌اي كه خدا به من و شما مي‌دهد، كنارش مسووليت هست. اين [مطلبي] كه عرض مي‌كنم، در مورد خود اين حقير از همه بيشتر است. شما هم همين‌جور؛ يعني آن كساني كه مسووليتي دارند، همين‌جور. هر مسووليتي، هر سِمتي، هر توانايي‌اي، در كنارش يك مسووليتي دارد، يك تعهدي وجود دارد. مي‌توانيد آن تعهد را انجام بدهيد يا نه؟ اين خيلي درسِ بزرگي است.

و لا تولّينّ مال يتيم

هيچ مال يتيمي را هم شما به عهده نگير. نه از باب اينكه احتمال اين وجود دارد كه خداي نكرده مثلا ايشان دست‌درازي مي‌كند به مال يتيم. خب مقام ابي‌ذر خيلي بالاتر از اين حرف‌ها است، نزديك مقام عصمت است مقام او؛ پس اين احتمال در او نيست. علت اينكه مي‌گويند توليت مال يتيم را قبول نكن، اين است كه نمي‌تواني حق يتيم را به او بدهي؛ ديگران مي‌آيند دست‌درازي مي‌كنند، جنابعالي هم آدم ضعيفي هستي، تدبير لازم را نداري و نمي‌تواني. برجستگي‌هاي نظام اسلامي و نظام ارزش‌هاي اسلامي اينها است؛ يعني در درجه اول، من و شما خودمان مسووليم كه ببينيم اين كار را قبول بكنيم؟ نكنيم؟ مي‌توانيم؟ نمي‌توانيم؟ اين بسيار مساله مهمي است.