ترامپ در لندن متحدان و دشمنانش را يكجا به ناسزا كشيد
لفاظيهاي بيپايان
شهاب شهسواري
دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده امريكا ساعاتي پيش از آنكه در جمع سران 28 كشور ديگر عضو ناتو به مراسم استقبال ملكه بريتانيا از سران برود در نشستي خبري دهان گشود تا بخشي از كليدواژههاي دايمي خود را درباره سياست خارجي تكرار كند و از جمله به ايران، چين و كره شمالي حالا حتي فرانسه حمله كند. رييسجمهور امريكا در اظهاراتي عجيب مدعي شد: «هزاران هزار نفر در ايران درحال كشته شدن هستند.» اما دقايقي بعد وقتي از او سوال شد « آيا از معترضان ايراني حمايت ميكند؟» پاسخ داد: «نميخواهم در اين مورد اظهارنظر كنم، اما جواب نه است، در اين مورد اظهارنظر نميكنم.» بلافاصله بعد از انتشار خبر اين اظهارنظر حساب كاربري ترامپ درشبكه اجتماعي توييتر با انتشار پيامي نوشت: « ايالات متحده امريكا از مردم شجاع ايران كه براي آزاديشان اعتراض ميكنند حمايت ميكند. در دولت ترامپ حمايت كردهايم و هميشه خواهيم كرد.» ترامپ كه درون كشورش با بحران استيضاح مواجه است، پيش از قرار گرفتن در مقابل دوربينهاي تلويزيوني با انتشار پيامهايي در توييتر از نمايندگان پارلمان كشورش انتقاد كرده بود كه چرا «در اقدامي غيرميهنپرستانه» جلسات استماع استيضاح او را همزمان با «حضور او به عنوان نماينده كشور در نشست ناتو» برگزار ميكنند و در مورد احتمال مراجعه به ديوان عالي امريكا براي جلوگيري از ادامه استيضاحش خبر داده بود. ترامپ بعد از آنكه در شبكه اجتماعي توييتر از خجالت نمايندگان مردم كشور خودش در پارلمان درآمد در نشست صبحانه كاري با دبيركل ناتو، سراغ بقيه كشورها و بقيه رهبران جهان رفت تا با الفاظي زشت و اتهاماتي تكراري آنها را خطاب كند. اما به نظر ميرسد كه بهرغم تمام توهينها و تحقيرهاي ترامپ، همپيمانان امريكا در ناتو همچنان علاقهمند هستند تا از مسير، دل او را به دست بياورند. به گزارش رويترز از جمله اينكه پيشبيني ميشود در نشست سران ناتو، مسائلي مانند اضافه شدن «فضا» به ميادين جنگي ناتو علاوه بر زمين، هوا و دريا به عنوان يكي از خواستههاي ترامپ براي مشاركت ديگران در «نيروي فضايي» رويايياش تصويب شود. كانادا، اروپا و تركيه بسته پيشنهادي 400 ميليارد دلار هزينه دفاعي تا سال 2024 را به ترامپ پيشنهاد ميدهند تا او بتواند مطالبه اصلياش از كشورهاي عضو ناتو براي كاهش سهم امريكا در بودجه اين سازمان را هم دريافت كند. اضافه كردن چين به تهديدهاي مجموعه ناتو كه ابتدا به عنوان سازماني براي مقابله با شوروي ايجاد شده بود از ديگر وعدههايي است كه احتمالا سران 28 كشور ديگر عضو ناتو براي راضي نگه داشتن ترامپ قبول خواهند كرد.
پرخاش به ايران
ترامپ در ديدارش با ينس استولتنبرگ، دبيركل ناتو اظهارات عليه ايران را در ميان بقيه درشتگوييهايش عليه همپيمانان امريكا در ناتو و ديگر كشورهاي جهان بيان كرد. اشاره رييسجمهور امريكا كه از يك سال و نيم پيش در اقدامي مخالف قوانين بينالمللي به صورت يكجانبه از توافق هستهاي با ايران خارج شد و اجراي قطعنامه 2231 شوراي امنيت سازمان ملل متحد را متوقف كرد. دونالد ترامپ كه به نظر ميرسيد يكي، دو هفته ديرتر به ميكروفن و دوربينهاي بينالمللي براي تكرار ادعاهاي زنندهاش رسيده است با اشاره با ناآراميها و اعتراضات دو هفته پيش در ايران گفت:«همين الان كه با هم حرف ميزنيم، ايران در حال كشتن هزاران و هزاران نفر از مردمش است. براي همين هم اينترنت را قطع كردهاند كه كسي نبيند چه اتفاقي ميافتد.» او در ادامه با سبك اغراقآميز خود در مورد احتمال تلفات بر اثر درگيريهاي دو هفته پيش در ايران ادعا كرد:«نه فقط تعداد كمي از افراد كه آن هم بد است، نه تعداد زيادي از افراد كه خيلي بد است، بلكه تعداد خيلي زيادي از افراد... خيلي چيز وحشتناكي است كه دنيا ميبيند.» ترامپ كه با احتمال استيضاح مواجه است، فرانسه متحد اروپايي خود را هم از چنين اظهاراتي بينصيب نگذاشت و در مورد اظهارات اخير رييسجمهور فرانسه در مورد ناتو گفت: «وقتي كشورت دچار چنين مشكلات عظيم داخلي است، خيلي سخت است كه چنين حرفهايي بزني. سال خيلي خيلي بدي داشتند و وقتي راه ميافتي و چنين حرفهايي در مورد ناتو ميزني، نشانه بياحترامي است.» ترامپ اظهارات اخير امانوئل مكرون، رييسجمهور فرانسه در مورد «مرگ مغزي ناتو» را «حرفهاي خيلي خيلي كثيف» توصيف كرد و در مورد وعدهاش براي يك توافق تجاري جديد با چين گفت، بدش نميآيد كه اين توافق را «به بعد از انتخابات سال آينده» موكول كند. او بر خلاف ادعاهاي گذشتهاش در مورد قريبالوقوع بودن يك توافق تجاري بسيار بزرگ با چين گفت كه هيچ ضربالاجلي براي رسيدن به توافق ندارد.
تهديد كره شمالي
دونالد ترامپ در مورد وعده توافقش با كره شمالي براي خلع سلاح هستهاي گفت:«رهبر كره شمالي دوست دارد، موشك هوا كند براي همين هم به او ميگويم، مرد موشكي.» او كه پيش از اين چندين بار به رهبر كره شمالي اظهار عشق كرده بود، بار ديگر از ادبيات تهديدآميزي كه دو سال پيش در مجمع عمومي سازمان ملل استفاده كرده بود، استفاده كرد و پيونگ يانگ را تلويحا به اقدام نظامي تهديد كرد. ترامپ گفت:«ما اكنون قويترين ارتش را نسبت به هر زمان ديگر در اختيار داريم، تا حالا با فاصله قويترين كشور در جهان بوديم، اميدواريم كه مجبور به استفاده از اين قدرت نشويم اما اگر بخواهيم، استفاده ميكنيم. اگر لازم باشد، اين كار را ميكنيم.» همزمان با اين تهديد، وزير خارجه كره شمالي با انتشار بيانيهاي در خبرگزاري رسمي اين كشور، امريكا را تهديد كرده است در صورت نرسيدن به يك توافق تا ضربالاجل تعيين شده از سوي پيونگ يانگ در ابتداي سال آينده ميلادي، هديهاي غيرمنتظره براي امريكا خواهد داشت. در اين بيانيه به نقل از ري تائه سونگ، معاون وزير خارجه كره شمالي در امور امريكا آمده است: «اكنون آنچه بايد انجام شود در اختيار امريكاست و كاملا بر عهده امريكاست كه انتخاب كند هديه كريسمس امسالش چيست.»
گسترش دامنه جنگ تجاري به فرانسه
همزمان با سفر دونالد ترامپ به لندن كه قرار است در حاشيه آن ديداري با امانوئل مكرون، رييسجمهور فرانسه هم برگزار كند، رابرت لايتهايزر، نماينده ويژه تجاري رييسجمهور امريكا در اقدامي تازه اعلام كرده است كه بيش از 2 ميليارد و 400 ميليون دلار از صادرات فرانسه به اين كشور، تعرفه 100 درصدي وضع ميكند. اعمال تعرفههاي جديد عليه كالاهاي فرانسوي بعد از آن اتفاق ميافتد كه فرانسه از اجراي قانون 3 درصد ماليات مازاد بر كمپانيهاي اينترنتي امريكايي كه بيش از 50 ميليون يورو در سال از اين كشور درآمد دارند، عقبنشيني نكرد. نماينده ويژه تجاري ترامپ، تاريخ اجراي اين اقدام جديد را اعلام نكرده اما فرانسه تهديد كرده است كه در صورت اجراي چنين تعرفههايي، اقدامات تلافيجويانه عليه امريكا انجام خواهد داد. تعرفههاي 100 درصدي جديد قرار است، بخشي از كالاهاي تجملي صادراتي فرانسه را از جمله شامپاين، كيفهاي دستي و پنير هدف قرار دهند. اين تهديد جديد امريكا احتمالا يكي از اصليترين دستوركارهاي گفتوگوي فرداي امانوئل مكرون، رييسجمهور فرانسه و دونالد ترامپ، رييسجمهور امريكا خواهد بود.
جنجال سياست داخلي در لندن
جشن 70 سالگي ناتو با حضور سران 29 كشور عضو اين پيمان در شرايطي در انگليس برگزار ميشود كه احزاب بريتانيا در حال آمادهسازي خود براي شركت در انتخابات سراسري هفته آينده اين كشور هستند. به همين دليل هم بود كه به نوشته رسانهها پيش از سفر ترامپ به لندن براي شركت در نشست سران ناتو، بوريس جانسون، نخستوزير از او خواسته بود كه از موضعگيري در مورد سياست داخلي بريتانيا خودداري كند. ترامپ هم خواسته نخستوزير بريتانيا را پذيرفت و در گفتوگويش با خبرنگاران گفت كه سعي ميكند، موضعي در مورد انتخابات پيش روي بريتانيا نگيرد و تاكيد كرد:«بوريس جانسون را فرد توانمندي ميدانم كه از پس مسائل برميآيد.» اما همزمان با برگزاري نشست سران ناتو، نواري ضبط شده از سخنراني جرمي كوربين، رهبر حزب كارگر بريتانيا توسط رسانههاي بريتانيايي منتشر ميشود كه 5 سال پيش در جمع عدهاي از تجمعكنندگان از عضويت در ناتو انتقاد ميكند. در اين تجمع سال 2014 كه در مقابل ساختمان بيبيسي انجام شدها و ويديويي از آن در شبكههاي اجتماعي دست به دست ميشود، جرمي كوربين خطاب به هم حزبيهايش ميگويد:«ميدانيد كه من هوادار ناتو نيستم اصلا دوست داشتم از اول هيچ ناتويي وجود نداشت، هيچ ائتلاف نظامي غربي وجود نداشت.» اين اظهار نظر از سوي رقباي محافظهكار حزب محافظهكار به عنوان بيتوجهي او به مسائل امنيتي بريتانيا مورد توجه قرار گرفته است. از جمله بوريس جانسون، نخستوزير كه كوربين را اصليترين رقيب خود در انتخابات هفته آينده ميبيند، خط تبليغاتي خود را به سمت حمله به كوربين در حوزه امنيت برده است و ميگويد: «كوربين طرف دشمنانمان ايستاده است و ميخواهد ما را از متحدانمان دور كند. ... خيلي از كشورهاي متحد بريتانيا نگران قدرت گرفتن كوربين هستند.»