ميثم سليماني
روز گذشته پس از حمله موشكي ايران به پايگاه عين‌الاسد عراق به عنوان اصلي‌ترين مقر نظاميان امريكايي در عراق بسياري منتظر واكنش ترامپ نسبت به اين اقدام تلافي‌جويانه ايران بودند. چرا كه دونالد ترامپ خيلي زود با آزمايشي مواجه شد كه بايد نسبت به حمله‌اي كه عليه مقر نظاميان امريكايي انجام شد، واكنش نشان دهد. پس از حمله ايران، يك مقام امريكايي به سي‌ان‌ان گفت كه هيچ گزارش اوليه روشني از تلفات امريكا در اثر اين حمله گزارش نشده است. اما ارزيابي از اين حمله در حال انجام است. با اين وجود ستاد مشترك ارتش عراق همان ابتداي امر اعلام كرد كه نظاميان عراقي دچار تلفات نشده‌اند. ارتش عراق در بيانيه‌اي عنوان كرد بين ساعت 1:45 دقيقت تا 45: 2 دقيقه صبح به وقت محلي عراق تحت حمله 22 موشك قرار گرفت. در اين بيانيه آمده كه همه موشك‌ها به پايگاه‌هاي ائتلاف اصابت كرده است. به گفته دو مقام كاخ سفيد ابتدا بنا بود بلافاصله پس از اين حمله براي دونالد ترامپ يك برنامه سخنراني در نظر گرفته شود، اما در نهايت اين تصميم اتخاذ شد كه رييس‌جمهور فورا صحبت نكند.
ترامپ به جاي سخنراني به يك توييت بسنده كرد و مدعي شد همه چيز خوب است. موشك‌هاي پرتاب شده از ايران به دو پايگاه واقع در عراق اصابت كرده است. ارزيابي تلفات و خسارات موجود در حال حاضر بسيار خوب است. ما قدرتمندترين و مجهزترين قدرت نظامي را در هر نقطه‌اي از دنيا داريم و من فردا صبح بيانيه‌اي رسمي خواهم داد.
جاناتان هافمن، سخنگوي پنتاگون عصر سه‌شنبه به وقت محلي امريكا گفت: ايران بيش از دوجين موشك را به سمت پايگاه هوايي عين‌الاسد شليك كرده كه سربازان امريكايي در آن مستقر هستند همچنين اين موشك‌ها به سمت نيروهاي امريكايي و اعضاي ائتلاف مستقر در اربيل نيز شليك شده است. در بيانيه‌اي كه دفتر عادل عبدالمهدي، نخست‌وزير عراق منتشر كرد آمده است كه يك پيام رسمي شفاهي را در مورد حمله موشكي اندكي قبل از نيمه شب دريافت كرده است. او در بيانيه خود عنوان كرد كه به عراق اعلام شده اين حمله محدود به محل استقرار ارتش امريكا در عراق خواهد بود اما موقعيت دقيق حمله به عراق اعلام نشده است. گفته ميشود هنگامي كه دولت اين اخطار را دريافت كرده به رهبران ارتش عراق هشدار داده شده كه اقدامات احتياطي لازم را انجام دهند. عبدالمهدي همچنين اعلام كرد كه تاكنون تلفاتي از سمت عراقي‌ها وجود نداشته و ما به‌طور رسمي اطلاعاتي در مورد خسارات ناشي از نيروهاي ائتلاف دريافت نكرديم. محمد الحلبوسي، رييس پارلمان عراق نيز از دولت خواست تا حاكميت عراق را در برابر نقض‌هاي مكرر حفظ و از ورود اين كشور به هزارتوي درگيري جلوگيري كند.
هافمن سخنگوي پنتاگون نيز گفت: در روزهاي اخير پايگاه‌هاي امريكا به دليل اينكه نشانه‌هايي مبني بر برنامه‌ريزي ايران براي حمله به نيروها و منافع ما در منطقه هشدارهاي لازم داده شده بود. وي افزود: ما با ارزيابي وضعيت، تمام اقدامات لازم را براي محافظت و دفاع از پرسنل، شركا و متحدان ايالات متحده در منطقه انجام خواهيم داد.
بر اساس گفته‌هاي يك مقام نظامي امريكا و يك مقام ارشد دولت، ارزيابي‌هاي اوليه نشان مي‌دهد كه اين موشك‌ها مناطقي از پايگاه عين‌الاسد كه كمتر امريكايي‌ها در آن منطقه حضور داشتند، اصابت كرده است. مقام‌ها گفته‌اند كه امريكا در انتظار صبح چهارشنبه هستند تا ارزيابي كاملي از نتايج حمله را انجام دهند. يكي ديگر از مقام‌هاي ارتش امريكا نيز به سي‌ان‌ان گفته‌اند كه ارتش نسبت به حملات موشكي هشدار كافي را داده و زمان لازم براي فشار دادن زنگ هشدار نيز داشته‌اند. به گفته اين مقام افراد در معرض آسيب توانسته‌اند خود را به مكاني امن برسانند. در اربيل حداقل دو موشك بالستيك به مناطق كردنشين برخورد كرده كه گفته ميشود نزديك به كنسولگري امريكا در اربيل بوده است. همچنين يكي از موشك‌ها نيز بدون اينكه منفجر شود در داخل فرودگاه اربيل سقوط كرده و يكي ديگر از اين موشك‌ها به ناحيه‌اي حدود 20 مايلي غرب اربين بدون ايجاد تلفات برخورد كرده است.
گفتني است، دونالد ترامپ دسامبر سال 2018 و پس از كريسمس از اين پايگاه بازديد كرده بود. مايك پنس، معاون رييس‌جمهور نيز در نوامبر 2019 از اين پايگاه بازديد كرد. محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران هم در توييتر خود گفت كه اين پاسخي متناسب به ترور سردار سليماني در عراق بود. اين ديپلمات ارشد ايران نيز عنوان كرد كه اين پاسخي قاطعانه به ترور سردار سليماني بود و ايران اقدامات متناسب در دفاع از خود طبق ماده 51 منشور سازمان ملل انجام داد كه از ترور ناجوانمردانه عليه شهروندان و مقام ارشد ما آغاز شد. او در ادامه عنوان كرد كه ما به دنبال تشديد تنش يا جنگ نيستيم بلكه از خود در برابر هر گونه تجاوز دفاع خواهيم كرد.
در اين بين اسراييل نيز كه به شدت نگران ضربه ايران به امريكا بود و نگران تهديد‌ها عليه اسراييل نيز شد بلافاصله بنيامين نتانياهو نخست‌وزير رژيم اسراييل در يك كنفرانس مطبوعاتي عنوان كرد كه هركسي سعي كند به ما حمله كند، ويران‌كننده‌ترين ضربه‌ها را به آنها وارد مي‌كنيم.
به گزارش سي‌ان‌ان، اين حمله اكنون تبديل به چالش جدي و مستقيم دونالد ترامپ شده است. چرا كه او قبل از حملات، ايران را تهديد كرده بود كه اگر بخواهند پاسخي به ما بدهند آنها را با عواقبي بسيار جدي روبه‌رو خواهيم كرد.
نمايندگان مجلس ايالات متحده از جمله نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان از همان ابتداي امر وارد بررسي موضوع و گفت‌وگو با مقامات در خصوص ارزيابي حمله ايران شده است. گفته ميشود كه پلوسي به نمايندگان دموكرات گفته است كه دعا كنيد. لازم به ذكر است كه پس از مطلع شدن واشنگتن از حمله به عين‌الاسد دونالد ترامپ بلافاصله با مايك پنس معاون اول، مايك پمپئو وزير خارجه، مارك اسپر وزير دفاع، مارك ميلي، رييس ستاد مشترك ارتش، مايك مالويني سرپرست كاركنان كاخ سفيد، رابرت او برايان مشاور امنيت ملي، جوزف مك گواير كفيل وزير امنيت داخلي همچنين سخنگوي كاخ سفيد ديدار كرده است. ترامپ با جينا هسپل رييس سيا نيز به صورت ويديو كنفرانس گفت‌وگو كرده است. اما جلسه شب به نتيجه نرسيده است و اعضاي ارشد تيم امنيت ملي امريكا صبح چهارشنبه بار ديگر به كاخ سفيد براي مذاكره آمدند.
واكنش‌هاي خارجي
با اين وجود رهبران اتحاديه اروپا به‌شدت خواستار آرامش هستند. اورسولا فون در لاين رييس كميسيون اروپا گفت: بحران فعلي نه تنها منطقه بلكه همه ما را تحت تاثير قرار مي‌دهد. او تاكيد كرد: استفاده از سلاح بايد در حال حاضر متوقف شود تا زمينه گفت‌وگو فراهم شود. بوريس جانسون نخست‌وزير بريتانيا نيز روز گذشته در پارلمان بريتانيا خواهان كاهش تنش ميان طرفين شد. جانسون عنوان كرد كه اين حملات را قطعا محكوم مي‌كنيم و از ايران مي‌خواهيم كه اين حملات را تكرار نكند. جانسون گفت كه هيچ يك از نيروهاي انگليسي در اين حمله آسيب نديده‌اند. ينس استولتنبرگ دبيركل ناتو نيز عنوان كرد كه ايران از اقدامات بيشتر خودداري كند و ما به ماموريت آموزشي خود نيز در عراق متعهد هستيم. آلمان هم در بيانيه‌اي عنوان كرد كه ما از ايران مي‌خواهيم از هر اقدامي كه منجر به تشديد تنش بيشتر ميشود، جلوگيري كند.
رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه نيز در نشست مشترك با ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه گفت كه منطقه نمي‌خواهد بهاي جديدي را بپردازد. اردوغان پس از گفت‌وگوي دوجانبه با پوتين گفت: تنش بين ايران و ايالات متحده به حد نامطلوبي رسيده است. او ادامه داد: ما در تلاشيم تنش را با استفاده از همه ابزارهاي ديپلماتيك كاهش دهيم. هيچ كس حق ندارد به خاطر منافع خود به منطقه و به ويژه عراق آتش‌افروزي كند و تركيه نمي‌خواهد كه عراق، سوريه، لبنان يا كشورهاي حاشيه خليج فارس صحنه‌اي از جنگ‌هاي نيابتي شود. گفته ميشود هر دو رييس‌جمهور نشستي را تنها با حضور مترجمان نيز برگزار كردند.