23 سال پس از به سرقت رفتن «پرتره يك بانو»
اصالت پرتره كليمت تاييد شد
بهار سرلك
ماه گذشته در داخل ديوار موزهاي ايتاليايي تابلويي كشف شد كه به گوستاو كليمت نسبت داده شد. حالا كارشناسان هنري اصالت اين اثر را كه 23 سال پيش سرقت شده بود، تاييد كردهاند.
پيش از اينكه «پرتره يك بانو» در داخل ديوار گالري هنرهاي معاصر Ricci Oddi واقع در پياچنزا كشف شود، اين اثر يكي از آثار هنري به سرقت رفته شناخته ميشد كه دنياي هنري هر روز و هر شبش را در فكر پيدا كردنش ميگذراند. در سال 1997 كارشناسان ارزش «پرترهاي از يك بانو» را 66 ميليون دلار تخمين زده بودند. اثري كه همان زمان هم به ديوار گالري Ricci Oddi نصب بود و حين بازسازي گالري ناپديد شد.
در آن زمان كارآگاهان از پيدا كردن نشانهاي كه به يافتن اثر منجر شود، عاجز ماندند اگرچه پليس معتقد بود سارقان اين تابلو را با قلاب ماهيگيري از روي ديوار برداشتهاند و آن را از نورگير سقف به بيرون كشيدهاند.
سرانجام دهم دسامبر 2019 دو باغباني كه شاخههاي گياه عشقه را از روي ديوار خارجي موزه تميز ميكردند، تابلوي «پرتره يك بانو» را كشف كردند. باغبانها محفظهاي فلزي را پيدا كردند كه در آن تابلويي در كيسهاي قرار گرفته بود. تحقيقات اوليه نشان داد اين نقاشي متعلق به نقاش اتريشي عصر هنر نو است اما مقام قضايي كارشناسان هنري را براي تاييد اصالت اثر گماشت.
در همين اوضاع و احوال، ارمانو مارياني، روزنامهنگار نشريه «لا ليبرتا»ي پياچنزا نامهاي دريافت كرد كه در آن دو نفر مدعي شده بودند نقاشي را پيش از پنهان كردن در ديوار به سرقت برده بودند. لا ليبرتا روز جمعه در گزارشي نوشت: «معما پشت معما و به همين دليل هم تحقيقات ادامه دارد. تاييد اصالت اثر كار محققان را ساده ميكند و غيرممكني يافتن نام مظنون از بين ميرود.»
سرقت «پرتره يك بانو» صبح بيستودوم فوريه 1997 اعلام شد اما پليس گمان ميكرد اين اثر سه روز قبل از آن از روي ديوار برداشته شده بود. در آن زمان محققان گمان ميكردند كاركنان گالري اين تابلو را به سرقت برده بودند. سال 2016 پس از كشف نشانههايي از دياناي سارق روي قاب نقاشي كه روي ديوار مانده بود، پرونده اين اثر باز شد. پليس معتقد است سارقان با استفاده از قلاب ماهيگيري اين شاهكار را از روي ديوار برداشته و از نورگير سقفِ گالري بيرون كشيدهاند و به همين دليل قاب از اثر جدا شده است.
در سال 1997 تحليلهايي كه با پرتو ايكس انجام شد نشان داد كليمت «پرتره يك بانو» را روي «پرتره بانويي جوان»، اثري كه در سال 1917 گم شد، كشيده بود. در يك ماه گذشته نيز كارشناسان با استفاده از پرتوي ايكس وجود پرترهاي را زير اين نقاشي تاييد كردهاند.
پاتريزيا باربيري، شهردار پياچنزا، در نشستي خبري گفت: «خبر تاييد اصالت اين اثر براي جامعه هنري و فرهنگي و براي شهر پياچنزا داراي اهميتي تاريخي است.»