توافقنامه صلح دوحه

جاده جهنم با حسن ‌نيت فرش شده است

تقريبا از دو دهه قبل جنگ بي‌پايان افغانستان با اشغال اين كشور توسط ايالت متحده امريكا به دنبال حملات تروريستي اعضاي القاعده و با حمايت طالبان در 11 سپتامبر 2001 آغاز شد. دونالد ترامپ پايان دادن به اين «جنگ‌هاي بي‌پايان» و امضاي توافق با طالبان را يكي از اولويت‌هاي سياست خارجي براي انتخاب مجدد خود در سال 2020 قرار داده است. با اين احوال در يك اقدام تاريخي و ناگهاني توافقنامه صلح براي پايان دادن به طولاني‌ترين جنگ ايالات متحده در دوحه قطر امضا شد. اين توافقنامه كه با حضور وزير امور خارجه مايك پمپئو، نماينده ويژه امريكا براي صلح زلمي خليل‌زاد و معاون سياسي گروه طالبان ملاعبدالغني برادر تنظيم شد، مقدمات خروج نيروهاي امريكايي از افغانستان را فراهم مي‌كند. در عوض، طالبان ضمانت مي‌دهد كه خاك افغانستان توسط تروريست‌ها عليه منافع امريكا مورد استفاده قرار نگيرد. به ‌رغم اميدواري حاصل از اين توافق هنوز مسير طولاني براي رسيدن به صلح پايدار در اين كشور وجود دارد. از همه مهم‌تر، مذاكره با دولت رييس‌جمهور اشرف غني بر عهده طالبان خواهد بود. توافقنامه دوحه يك هفته پس از توافق «كاهش خشونت» و آتش‌بس موقت به امضا رسيد. آتش‌بس كامل پس از مذاكرات بين افغاني كه از 10 مارس آغاز مي‌شود، حاصل خواهد شد. همچنين در اين توافقنامه مقرر شده است كه ايالات متحده تحريم‌هاي خود عليه طالبان را لغو كرده و تلاش كند تا شوراي امنيت سازمان ملل نيز تحريم‌ها عليه طالبان را لغو كند. بر اساس اين توافقنامه واشنگتن متعهد شده ظرف 135 روز تعداد 12 هزار سرباز امريكايي حاضر در افغانستان را به 8600 نفر كاهش دهد. در اين توافقنامه همچنين مقرر شده است كه باقيمانده سربازان امريكايي تنها ...

با تاييد و رضايت افغانستان با گروه‌هاي تروريستي مانند القاعده يا داعش عمليات نظامي انجام دهند. بايد يادآور شد كه علاوه بر حضور نظامي امريكا، ناتو نيز حدود 16000 نيرو در افغانستان دارد. اين نيروها نيز بايد به تدريج از خاك افغانستان خارج شوند. در صورت رعايت مفاد كامل اين توافقنامه توسط طالبان، امريكا بقيه نيروهاي خود را ظرف 14 ماه از افغانستان خارج مي‌كند. طالبان همچنين تعهد كرده با گروه‌ها يا افرادي كه براي منافع ايالات متحده امريكا تهديد به حساب مي‌آيند، همكاري نكند. اين توافقنامه همچنين آغازگر مذاكرات آشتي‌جويانه طالبان با دولت قانوني رييس‌جمهور اشرف غني در افغانستان است. به عنوان حسن‌نيت، آزادي زندانيان طرفين پيش از مذاكرات بين افغاني در اين توافقنامه در نظر گرفته شده است. بدين‌ترتيب دولت افغانستان بايد 5000 زنداني طالبان را آزاد كند و طالبان نيز در قبال 1000 سرباز دولتي اسير را آزاد مي‌كند. آزادسازي زندانيان در طول مدت 3 ماه از تاريخ آغاز مذاكرات بين افغاني در 10 مارس خواهد بود. مطمئنا مذاكرات بين گروه‌هاي افغاني كاري دشوار خواهد بود به ‌ويژه به دليل حضور طالبان بر سر ميز مذاكره با نمايندگان دولتي كه بارها آن را دست‌نشانده امريكا خوانده است. علاوه بر اين اختلافات ناشي از انتخابات رياست‌جمهوري افغانستان در سپتامبر 2019 آينده اين توافقنامه را پيچيده‌تر مي‌كند. در واقع همين چندي پيش اشرف غني به عنوان برنده انتخابات رياست‌جمهوري معرفي شد و رقيب اصلي او عبدالله عبدالله هنوز هم نتايج انتخابات را زير سوال مي‌برد و در حالي كه وعده تشكيل دولت خود را مي‌دهد، مدعي پيروزي در انتخابات است. مراسم امضاي قرارداد با صدور بيانيه مشترك به اتمام رسيد. در بيانيه مشترك تاكيد مي‌شود كه ايالات متحده و دولت افغانستان متعهد شده‌اند براي دستيابي به توافق صلح جامع و پايدار كه از يك سو پايان‌بخش جنگ در افغانستان و از سوي ديگر به سود همه مردم افغانستان باشد و به امنيت منطقه‌اي و جهاني كمك كند با يكديگر همكاري كنند. آنچه مسلم است، ادغام طالبان در دولت و مداخله آنان به معناي كاهش قطعي حقوق زنان و اقليت‌هاي ديگر از جمله شيعيان فارسي‌زبان و تاجيك‌ها خواهد بود.