كرونا و بورس
حامد ستاك
پس از شيوع گسترده‌تر كرونا در جهان، اغلب بورس‌هاي جهان روند نزولي داشتند. هر چند روز گذشته و با آغاز به كار مجدد بازارهاي مالي بعد از تعطيلات، شاهد افزايش برخي شاخص‌ها در بورس‌هاي آسيايي بوده‌ايم. با وجود اينكه در اغلب بورس‌هاي مهم دنيا زنگ خطر به صدا درآمده اما شاهد افزايش شاخص‌ها در بورس ايران هستيم. براي توضيح اين امر بايد به اين نكته اشاره كرد كه بورس تهران هيچ ارتباطي با ساير بورس‌هاي دنيا ندارد. به بيان ديگر فعاليت بورس‌هاي مهم دنيا مانند توكيو، سئول، دوبي و نيويورك به دليل اختلاف ساعات اين كشورها، 24 ساعته است. به محض تعطيل شدن بورس توكيو، بورس سئول شروع به كار مي‌كند و اين روند تا زماني كه مجددا بورس توكيو براي روز كاري خود آماده شود، ادامه مي‌يابد. به همين دليل است هر واكنشي در شاخص‌هاي بورس، به صورت متوالي و پشت هم در بورس‌هاي ديگر نيز رخ مي‌دهد. حال اگر اين واكنش قوت گرفتن، احتمال ركود و كاهش نرخ رشد اقتصادي باشد، ريزش در بورس‌ها نيز شروع مي‌شود و پشت هم ادامه مي‌يابد. بايد به اين نكته توجه كرد كه علت سقوط يا صعود در بورس ايران ارتباطي به علت افت و خيز در بورس‌هاي مهم دنيا ندارد، چراكه بورس كشور عملا اتصالي با بورس‌هايي مانند توكيو يا سئول ندارد. البته بايد به اين نكته نيز اشاره كرد كه ديتا بورس ايران با جهان منفي است. به اين صورت كه هر زمان بورس‌ها در مسير نزولي باشند، در ايران بر مدار صعود قرار مي‌گيرند. يكي ديگر از اين علل تضاد رفتاري در تحريم‌هاست. تحريم‌ها باعث كاهش مراودات بانكي و مالي با بازارهاي مهم دنيا شده است از اين‌رو باعث مي‌شود برخي رفتارهايي كه در بورس‌هاي مهم دنيا مي‌بينيم، در ايران مشاهده نشود.
با وجود اينكه عدم اتصال به بورس‌هاي جهان نكات منفي زيادي دارد اما تاكنون براي كشور خيلي هم بد نبوده است چراكه شرايط فعلي اقتصاد باعث شده قدري از نوسان بازارهاي موازي همچون طلا و ارز گرفته شده و افراد به سمت بورس روانه شوند. اين كار ضريب نفوذ بورس را در بين خانوارهاي ايراني افزايش مي‌دهد كه مي‌تواند نكته خوبي باشد اما در مجموع اتصال به بازارهاي بين‌المللي، وضعيت اقتصادي را بسيار بهبود مي‌بخشد.