فرانسه به انتظار نتايج گفت‌وگوهاي هسته‌يي
محمود فاضلي
در هفته‌هاي اخير گزارشات متعددي در رسانه‌هاي فرانسه در رابطه با مذاكرات هسته‌يي ايران انتشار يافته است. اين گروه از نشريات معتقدند زمان آن رسيده كه فرانسه بايد تصميم استراتژيك خود را اتخاذ كند تا از اين فرصت و پتانسيل جديد در بازگشايي بازار ايران استفاده و بهره‌مند شود چرا كه در خصوص مذاكرات ايران، رهبران اين كشور از جمله «ساركوزي و اولاند» اغلب موضعي بسيار بسته‌تر از هم‌پيمانانش داشته و تفاوت زيادي در موضع‌گيري فرانسه مشاهده نشده است. فرانسوا اولاند نوامبر سال گذشته ميلادي در كنفرانس خبري مشترك با بنيامين نتانياهو در تل‌آويو چهار شرط را براي دستيابي به «توافق مطمئن» با ايران مطرح و از ايران خواسته بود كه به‌سرعت همه تاسيسات هسته‌يي‌اش را تحت نظارت بين‌المللي قرار داده، غني‌سازي 20 درصد را متوقف كرده و ذخيره اورانيوم غني شده خود را كاهش و ساخت‌و ساز تاسيسات آب سنگين اراك را متوقف كند. راديو دولتي فرانسه اخيرا سه پايان متفاوت براي پرونده هسته‌يي ايران در مذاكرات اخير را پيش‌بيني كرده است. حصول توافق سياسي اولين پيش‌بيني بوده كه پس از چند ماه به لغو تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران منجر مي‌شود. دومين پيش‌بيني بر تمديد مهلت مذاكرات مبتني است كه اين امر مي‌تواند مذاكرات را از قالب توافق اوليه ژنو خارج كند. سومين پيش‌بيني عدم امضاي توافقنامه نهايي است و بر اين اساس مدعي شد هر چند كه امروز هيچ كس نمي‌تواند نتيجه قطعي مذاكرات را پيش‌بيني كند اما مي‌توان تاييد كرد كه تاكنون هيچگاه تا اين اندازه به توافق نزديك نبوده‌ايم. روزنامه گاردين انگليس در جديدترين گزارش نوشته است ايران، امريكا و قدرت‌هاي جهاني كه در وين درحال مذاكره هستند به يك توافق تاريخي و جامع كه مي‌تواند به يك موضوع 12 ساله پايان دهد نزديك هستند.
طبق ادعاي اين روزنامه اختلافاتي ميان گروه 1+5 در مذاكره با ايران وجود دارد و فرانسه در مقايسه با ديگر اعضاي اين شش كشور، به طور مداوم مخالف واگذاري امتيازات به ايران است. به نوشته گاردين «جان كري» وزير خارجه امريكا روز چهار نوامبر به پاريس سفر كرد تا گفت‌وگوهايي را با «فابيوس» وزير خارجه فرانسه داشته باشد و به دنبال اطمينان حاصل كردن از اين مطلب بود كه فابيوس در روزهاي پاياني مذاكرات «مداخله» آشكار نكند. در مراحل پاياني مذاكرات در خصوص توافق موقت ژنو در سال 2013، فابيوس عليه هرگونه واگذاري امتياز به ايران هشدار داد و تاكيد كرده بود پاريس در يك «بازي احمقانه» وارد نمي‌شود. فابيوس حتي يك‌بار مذاكرات را تا مرز شكست پيش برد، تا جايي كه حتي اين كار او ديپلمات‌هاي امريكايي را خشمگين كرده بود. گفته مي‌شود براي شخص فابيوس، رابطه با كشورهاي خليج فارس، عربستان و قطر، از نظر اقتصادي و اشتغال فرانسه مهم‌تر از ايران است. اعضاي كلوپ 20 شامل شخصيت‌هاي برجسته سياسي سابق فرانسه اخيرا در مقاله‌يي در روزنامه لوموند خواستار خروج فرانسه از موضع انفعالي در برابر برنامه هسته‌يي ايران شده‌اند. به ادعاي آنها قبل از تاريخ نهايي 24 نوامبر، ديپلماسي فرانسه بايد دست از انفعال بردارد و روي توافقي كه با ايران به دست خواهد آمد، تمركز كند. لوران فابيوس، وزير خارجه فرانسه در آخرين موضع‌گيري خود و در ديدار با همتاي ايتاليايي خود درباره پرونده هسته‌يي ايران اعلام داشته است«من اميدوارم كه بتوانيم به راه‌حلي برسيم ولي اين راه‌حل نمي‌تواند در چارچوبي به غير آنچه از ابتدا تعيين شده بود، باشد. من نمي‌خواهم الان چيزي را پيش‌بيني كنم زيرا تنها در روز 24 نوامبر است كه مي‌توان نتيجه را ارايه داد». سخنگوي وزارت خارجه فرانسه نيز در خصوص قرارداد هسته‌يي جديد بين روسيه و ايران براي ساخت دو رآكتور هسته‌يي در نيروگاه اتمي بوشهر اعلام داشت همكاري بين روسيه و ايران در خصوص رآكتورهاي هسته‌يي يك استثنا است كه توسط قطعنامه‌هاي شوراي امنيت مجوز آن داده شده و بنابراين اين توافقنامه‌ها در حوزه توافقنامه موقت هسته‌يي كه 24 نوامبر 2013 حاصل شده نبوده است. بعضي از نشريات فرانسه نيز تاكيد دارند ايران به شكلي كه حساسيت برنينگيزد به چرخه بسته قدرت‌هاي هسته‌يي وارد شده است. با وجود تحريم‌هايي كه از سال 2006 بر ايران و اقتصادش سنگيني مي‌كند تا مانع از غني‌سازي اورانيوم شود، اين كشور همچنان در تلاش افزايش توانايي‌هاي خود در زمينه هسته‌يي قرار دارد. در حالي كه ضرب‌الاجل هسته‌يي در روز 24 نوامبر نزديك است ترديدهايي وجود دارد كه فرانسه ممكن است مواضع تندتري نسبت به امريكا اتخاذ كند. نگراني‌هاي احتمالي كري از جانب فابيوس وجود دارد. سال گذشته قبل از حصول توافق موقت ژنو اين فرانسه بود كه توافقنامه مورد حمايت واشنگتن را قبول نكرد و خواستار رايزني‌هاي بيشتر براي تنظيم متني جديد شد. توافق هسته‌يي ايران يك فرصت استثنايي براي فرانسه است كه پيش از انقلاب اسلامي ايران، از توزيع‌كنندگان اصلي مساله هسته‌يي ايران بوده است. فرانسوي‌ها برخلاف امريكايي‌ها، چه در مساله انرژي چه خودرو، هيچگاه بازار ايران را ترك نكرده و توليدات فرانسوي، جايگاه خود را در بازار ايران حفظ كردند. پاريس، برخلاف لندن و واشنگتن، روابط ديپلماتيك خوبي با ايران داشته است. شركت‌هاي فرانسوي در بسياري از بخش‌ها به ويژه در بخش انرژي، تلاش دارند تا مجددا وارد بازار ايران شوند. بازاري كه يك فرصت مهمي به صنعت فرانسه عرضه خواهد كرد. يك ايران باز روي تجارت بين‌الملل، به نفع صنعت فرانسه خواهد بود. سخنگوي شركت فرانسوي «رنو» نيز اخيرا اعلام داشته است كه اميد دارد تا با تغيير در وضعيت مقررات همكاري با ايران به مجرد مذاكرات هسته‌يي و حل مناقشه اين كشور با غرب، تجارت خود با ايران را بهبود بخشد. صنايع خودروسازي از سال گذشته به اين سو از لغو موقت تحريم عليه ايران به مجرد تصميم رييس‌جمهور امريكا استفاده كردند. در اين بين شركت‌هاي پژو و رنوي فرانسه تجارت با ايران را به بهبود بخشيدند. ايران كشوري مهم براي ما محسوب مي‌شود. بازار ايران براي ما راهبردي است و در زمان فقدان تحريم‌ها ايران در فهرست 10 كشور پرفروش محصولات ما قرار داشت. ما اميدواريم تا وضعيت بهبود يابد. ما منتظر نتايج گفت‌وگوهاي هسته‌يي و تصميم‌هاي در پي آن و اينكه آيا تحريم‌ها براي ابد رفع خواهند شد يا خير هستيم.