ويروس خودخواهي و بي‌تفاوتي
محمود فاضلي
در هفته‌هاي اخير يكي از شخصيت‌هاي مهم بين‌المللي كه بارها سخناني در زمينه نقش ويروس كرونا و تاثيرات آن بر زندگي بشريت داشته است، پاپ فرانسيس رهبر كاتوليك‌هاي جهان بوده است. او از تمامي فرصت‌هاي خود براي طرح چگونگي مقابله با اين ويروس در عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي استفاده كرد و حتي اخيرا دستوراتي براي تشكيل كميسيوني تحت مديريت نهاد «خدمت به توسعه كامل انساني» در پي شرايط به وجود آمده پس از شيوع ويروس كرونا داده است. اگرچه اين كميسيون انتظاري براي حل مشكلات جهان ندارد و اساسا آن را از وظايف خود نمي‌داند بلكه صرفا مي‌خواهد بر لزوم ارايه پاسخي جهاني به بحران چند بعدي ناشي از اين ويروس تاكيد كند. بحراني كه ابعاد بهداشتي، درماني، اقتصادي، محيط زيستي و امنيتي را تحت‌الشعاع قرار داده و در صدد است تا رهبران جهان را در اتخاذ تصميمات‌شان راهنمايي كند. همچنين به دنبال مواجه شدن بسياري از كشورها در ارايه خدمات لازم به مبتلايان، پاپ توسط «صندوق صدقات واتيكان» اقلام پزشكي از جمله چندين دستگاه تنفس مصنوعي و تجهيزات بهداشتي- درماني را به چند بيمارستان در كشورهاي ايتاليا، اسپانيا و روماني اهدا كرد.
پاپ فرانسيس همچنين در سالروز «روز جشن سن جورج» ضمن برگزاري مراسم دعاي عشاي رباني در كليساي «سانتا مارتا» بر لزوم توجه هر چه بيشتر دولتمردان و افراد ثروتمند به آسيب‌پذيرترين اقشار جامعه به ويژه خانواده‌هاي آنها تاكيد كرد و ابعاد بحران اقتصادي ناشي از ويروس كرونا كه بسياري از افراد را با مشكلات عديده‌اي در زندگي روزمره‌شان مواجه كرده، شد. به گفته پاپ، خانواده‌هاي زيادي وجود دارند كه نيازمندند. اين شرايط يك بيماري همه‌گير ديگر(مانند ويروس كرونا) است، يك همه‌گيري اجتماعي. خانواده‌هايي كه روزمزد كار مي‌كنند، به‌صورت روزمره امرار معاش مي‌كنند، متاسفانه به‌طور غيرقانوني كار مي‌كنند و نمي‌توانند براي تغذيه فرزندان خود آن طور كه بايد اقدام كنند. ما براي اين خانواده‌ها، براي بسياري از فرزندان اين خانواده‌ها، براي عزت اين خانواده‌ها دعا مي‌كنيم و براي رباخواران نيز دعا مي‌كنيم تا خداوند قلوب آنها را منقلب و متحول كند.» پاپ در ادامه سخنانش به شرايط سخت كليساي كاتوليك و پيروان آن در گذشته اشاره كرد و گفت:«در طول تاريخ، كليسا براي نجات مردم خدا مجبور شده است، بارها و بارها سازش كند.»
پاپ همچنين نسبت به توجه هر چه بيشتر بر جنبه «رحمانيت الهي» و مبارزه همزمان با «ويروس خودخواهي و بي‌تفاوتي» در كنار تلاش براي دفع بيماري همه‌گير ويروس كرونا تاكيد كرد؛ «در حالي كه ما به روند بهبودي آهسته و خسته‌كننده بيماري كوويد 19 فكر مي‌كنيم اين خطر وجود دارد كه ما به ويروس وخيم‌تري مبتلا شويم و آن ويروس خودخواهي و بي‌تفاوتي است.»
پاپ البته در سخنانش نكات جديدي از جمله «اهميت سكوت و لزوم گوش فرا دادن» و مذموم دانستن «پول پرستي» را مطرح كرد. به باور پاپ «پول باعث جدايي‌ها مي‌شود. عشق به پول باعث از هم پاشيدگي جامعه(ديني) و كليسا مي‌شود. در طول تاريخ كليسا، در بسياري از موارد، در جاهايي كه انحرافاتي به وجود آمده البته نه هميشه ولي در اكثر اوقات، پشت تمام آن انحرافات «پول» بوده است. «پول، قدرت سياسي و ارتباطات» اينها هم نوعي «پول»اند. پول(پرستي) باعث جدايي‌ها مي‌شود به همين دليل است كه «فقر» مادر جوامع ماست. «فقر» ديوار محافظ جوامع كنوني است. چرا پول‌ها باعث جدايي شخصي در برخي از خانواده‌ها مي‌شوند؟ چه بسياري از خانواده‌ها كه به دليل ارث و ميراث از هم جدا شدند يا پاشيدند؟ چه بسا كه براي يك ارث و ميراث با يكديگر صحبت نمي‌كنند. پول جدايي مي‌آورد. «خودنمايي يا تجمل‌گرايي» همچنين «سخن چيني» از ديگر عوامل جدايي و تفرقه است. كليساي كاتوليك اين روزها با موضوع عادي شدن برنامه‌هاي مذهبي خود نيز رو به رو است. اگرچه طبق نظرسنجي اخير 18درصد افرادي كه خود را در ايتاليا «كاتوليك» معرفي كرده‌اند به صورت اينترنتي مراسم مذهبي كليساي كاتوليك را دنبال مي‌كنند اما در روزهاي اخير رييس شوراي اساقفه ايتاليا، نامه‌اي به خليفه‌گري تحت امر خود در شهر «پروجا» ارسال و بر لزوم از سرگيري مراسم آييني كليساي كاتوليك با رعايت كليه تدابير بهداشتي- درماني دولت ايتاليا تاكيد دارد. حتي جلساتي به رياست كاردينال پيترو پارولين، نخست‌وزير واتيكان با حضور روساي نهادها و مجموعه‌هاي مقر مقدس برگزار شده تا از سرگيري مجدد و تدريجي «خدمات عادي واتيكان» مورد بررسي قرار گيرد.