ميثم سليماني
دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده اهل مديريت بحران در هيچ مقطعي و هيچ حوزهاي نيست. كارنامه حضور 3 ساله او در كاخ سفيد به خوبي اين قضاوت را تاييد ميكند. نه فقط در ايالات متحده امريكا بلكه در هر كشور ديگري در مواقع بحران، اين رهبران آن كشورها هستند كه در صورت محبوبيت و مقبوليت ميتوانند شرايط را به سمت آرامش سوق دهند. اما امريكا اين روزها در شرايطي قرار گرفته كه كوچكترين بحران در آن ميتواند به عميقترين آنها تبدل شود.
دونالد ترامپ نه تنها از عهده مديريت بحران برنميآيد بلكه در عمده موارد به موجسواري بر بحران و تلاش براي بهرهبرداري از آن رو ميآورد. شكاف عمومي در امريكا به حدي رسيده كه مردم مجبور به انتخاب شدهاند: يا با ترامپ يا عليه او. ترامپ حتي توانايي مديريت بحرانهايي كه شخصا نقشي در شكلگيري آنها نداشته را هم ندارد.
هفته گذشته ويديويي در فضاي مجازي منتشر شد كه پليس فردي سياهپوست را در مينياپوليس دستگير ميكند اما يكي از ماموران پليس به قدري زانوي خود را بر گردن مظنون فشار ميدهد كه منجر به مرگش ميشود. اتهام جورج فلويد اين بود كه قصد داشته با يك 20 دلاري تقلبي سيگار خريداري كند. كه در بدترين حالت ميتوان جرم او را فقري دانست كه مشكلات پس از شيوع كرونا به وجود آورده است. به رغم اينكه آقاي فلويد غيرمسلح بود و دستبند به دست داشت اما مامور پليس اصرار داشت با پا روي گردن، او را روي زمين نگه دارد. در تصاوير منتشر شده، فلويد بارها براي نفس كشيدن التماس ميكرد و مردم در اطراف نيز به پليس ميگفتند كه او را رها كند ولي اين اتفاق رخ نداد تا اينكه فلويد دقايقي بعد جان خود را از دست ميدهد. اين حادثه به طور كامل توسط تلفنهاي همراه ضبط و به طور گسترده در رسانههاي اجتماعي منتشر شد.
ماموري كه زانوي خود را روي گردن آقاي فلويد قرار داده، بازداشت شده و متهم به قتل درجه سوم است. يكي از وكلاي شهر مينياپوليس از معترضان خواسته در انتظار راي دادگاه باشند زيرا مقامهاي محلي ايالتي فدرال همچنان به تحقيقات ادامه ميدهند. به گزارش ABC اين وكيل عنوان كرد كار من اين است كه ثابت كنم، افسر پليس قوانين كيفري را نقض كرده است. ما بايد همه شواهد را مورد بررسي قرار دهيم سپس در خصوص آن بهترين تصميم را اتخاذ كنيم.
با اين همه اكنون چند روز متوالي است كه تصاويري از خشم و نفرت مردم مينياپوليس در سراسر جهان منتشر ميشود. خشم و نفرتي كه دامنه آن از شهر محل حادثه فراتر رفته و به مقابل كاخ سفيد هم رسيده است.
گزارشها حاكي از آن است كه ساختمانهاي دولتي اين شهر غارت شدهاند و بخشهايي از اين ساختمانها به آتش كشيده شدند. فضاي اين شهر پر شده از دود گاز اشكآور، اسپري فلفل و گلولههاي پلاستيكي كه به سمت معترضان شليك ميشود. مردم معترض خشمگين با كوكتل مولوتف و با ايجاد آتشهاي وسيع به دنبال خنثي كردن اقدامات نيروهاي امنيتي هستند. تنش ميان معترضان و نيروهاي پليس به حدي بالا گرفته كه برخي ساختمانهاي متعلق به پليس هم توسط معترضان به آتش كشيده شده است. با بالا گرفتن خشونت در مينياپوليس، گارد ملي و گشتهاي ايالتي با محافظ صورت و باتوم به خيابانها آمدند. اما فضا چنان در شهر متشنج بود كه حتي خبرنگاران نيز بازداشت ميشدند و در اين بين يك نفر با گلوله مستقيم كشته شد و تعداد بيشماري به دليل اصابت گلولههاي پلاستيكي زخمي و يا كبود شدهاند. دامنه اين اعتراضها اكنون به شهرهاي بزرگتري مانند نيويورك، لسآنجلس، دنورو... نيز كشيده شد.
واقعيت آن است اگر به سالها قبل بازگرديم شاهد تعداد زيادي از قتلهاي اينچنيني توسط پليس امريكا هستيم. ديدگاه نژادپرستانه در بخشي از پليس امريكا موج ميزند. طبق آماري كه در سال 2015 منتشر شد به رغم اينكه مردان بين 15 تا 34 سال امريكايي تنها 2 درصد از جمعيت امريكا را تشكيل ميدادند اما به تنهايي 15 درصد از مجموعه افرادي كه توسط پليس كشته شدند را تشكيل ميدادند. از طرفي طي چند وقت اخير اين نابرابري را ميتوان در بحث مبتلايان به كرونا در امريكا نيز مشاهده كرد. چراكه سياهپوستان بيشتري بر اثر كرونا شرايط بدتري را تجربه كردند. برخي دليل اين اتفاق را فقر بيشتر سياهپوستان نسبت به سفيدپوستان ميدانند.
ترامپ معترضان را با شرورترين سگها و شومترين سلاحها تهديد كرد
«دونالد ترامپ» رييسجمهور امريكا روز گذشته در پيامهايي در توييتر به تظاهرات روز جمعه معترضان در برابر كاخ سفيد اشاره كرد و دقيقا مانند نخستين واكنشها به اين حادثه با موضعگيريهايش، بنزين بر آتش اعتراضها ريخت. او در اين پيام توييتري با اشاره به حضور ماموران سرويس مخفي در ميان تظاهراتكنندگان نوشت كه بيشتر از اين نميتوانسته احساس امنيت كند. به گزارش فارس، ترامپ در توصيف ماموران سرويس مخفي امريكا كه در مقابل كاخ سفيد حضور داشتند، نوشت:«آنها نه تنها كاملا حرفهاي بلكه خيلي هم آرام بودند. من داخل(كاخ سفيد) بودم و هر گونه تحركي را مشاهده ميكردم و نميتوانستم بيشتر از اين احساس امنيت كنم. آنها(ماموران مخفي) به معترضان اجازه ميدادند هر اندازه كه ميخواستند، جيغ و فرياد بكشند اما هر زمان كه يكي از آنها تندروي ميكرد آنها(ماموران مخفي) سريع و قاطع اقدام ميكردند در حالي كه آنها(معترضان) نميدانستند كه چه كسي به آنها ضربه زده است. خط مقدم به صورت جادويي با ماموران جديد جايگزين ميشد.»
او اضافه كرد:«ازدحام بزرگ به صورت حرفهاي سازماندهي شد اما هيچ كسي نزديك حصار(كاخ سفيد) نشد و اگر كسي اين كار را انجام ميداد با شرورترين سگها و شومترين سلاحهايي كه تا كنون ديدهام از آنها استقبال ميشد.»ترامپ در ادامه روايت خود از اعتراضات روز جمعه در برابر كاخ سفيد نوشت:«ماموران سرويس مخفي زيادي فقط منتظر اقدام بودند. ما جوانترينها را در خط مقدم قرار داديم. همانطور كه شما شب گذشته ديديد، آنها بسيار آرام و بسيار حرفهاي بودند. هرگز اجازه ندادند از كنترل خارج شود.»
اوباما: نژادپرستي نبايد در امريكاي سال ۲۰۲۰ امري عادي باشد
رفتار خشن پليس و نيروهاي امنيتي ايالات متحده با معترضان، موجي از انتقادها در صحنه بينالمللي و از سوي چهرههاي سياسي ساير كشورها را به دنبال داشت. به عنوان نمونه نخستوزير كانادا با ابراز نگراني از آنچه در خيابانهاي شهرهاي مختلف ايالات متحده ميگذرد از سركوب معترضان به رفتارهاي نژادپرستانه انتقاد كرد. چين و روسيه نيز انتقادهاي مشابهي را نسبت به مديريت اين بحران توسط نيروهاي پليس ايالات متحده مطرح كردند. اما بيشك ورود «باراك اوباما» رييسجمهور سابق ايالات متحده به اين ماجرا و موضعگيري درباره آن بيش از همه بر دونالد ترامپ گران آمده است. باراك اوباما كه نخستين رييسجمهور سياهپوست ايالات متحده نام گرفته است با انتشار بيانيهاي در اين باره نوشت:«اينكه آرزو كنيم بعد يك همهگيري جهاني و بحران اقتصادي زندگي به حالت عادي برگردد، امري عادي است. اما بايد به خاطر بياوريم كه براي ميليونها امريكايي، برخورد متفاوت بر اساس نژاد يك امر عادي غمانگيز، دردناك و ديوانهكننده است كه هنگام مراجعه به نظام سلامت، نظام قضايي، قدم زدن در خيابان يا فقط تماشاي پرندگان با آن مواجه ميشوند. اين نبايد در امريكاي سال ۲۰۲۰ امري عادي باشد. اين مساله نميتواند عادي باشد.» او از مقامهاي ايالت مينهسوتا درخواست كرد از انجام تحقيقات عادلانه درخصوص قتل جورج فلويد اطمينان حاصل كنند و ادامه داد:«اما اين بر عهده همه ماست كه فارغ از نژاد و موقعيت، هنجار جديدي ايجاد كنيم كه در آن ميراث تعصبات و رفتارهاي نابرابر، نهادها و قلبهاي ما را آلوده نكند».
بايدن: اكنون زمان تشويق كردن به خشونت نيست
همزمان با شدت گرفتن اعتراضات در سرتاسر ايالات متحده، جو بايدن نامزد دموكرات انتخابات رياستجمهوري امريكا با انتشار يك ويديو خواستار تلاش براي ريشهكن كردن تبعيض و خشونتهاي نژادپرستانه در امريكا شد. جو بايدن از اقدام دونالد ترامپ در تهديد معترضان به «شليك به آنها» به شدت انتقاد كرد.
بايدن در اين ويديو قتل تير ماه ۱۳۹۳ «اريك گارنر» شهروند ۴۳ ساله سياهپوست ساكن نيويورك را يادآور شد، كسي كه ماموران پليس به رغم فريادهايش درباره اينكه نميتواند نفس بكشد، همچنان گلويش را تا سر حد مرگ فشردند و جانش را گرفتند.معاون رييسجمهور امريكا در دولت سابق اين كشور گفت:«من فرصت اين را داشتم كه با خانواده جورج فلويد صحبت كنم با گروهي از آنها و با اغلب آنها. آنها يك خانواده نجيب و محترم و عاشق همديگر هستند. ما يك بار ديگر اين لفظ را شنيديم «من نميتوانم نفس بكشم».بايدن در بخشهايي از اين بيانيه با ارايه ليستي از سياهپوستان امريكايي كه در خشونتهاي نژادپرستانه سالهاي اخير در امريكا كشته شدند، گفت:«اينها كساني هستند كه نبايد كشته ميشدند».
بايدن سپس به تبعيضهاي نژادپرستانه ريشهدار در تاريخ ايالات متحده امريكا اذعان كرد و گفت:«ريشه اين ليست به بيش از 400 سال قبل برميگردد، مردان سياه، زنان سياه، كودكان سياه. گناه اوليه اين كشور هنوز هم امروز چهره ما را خدشهدار كرده است. بعضي وقتها ما به اين چيزها بيتوجهي كرديم و فقط با انجام هزاران كار روزمره خود به جلو حركت كرديم اما اين (گناه اوليه نژادپرستي در جامعه امريكا) هميشه وجود داشته است. هفتههايي شبيه به اين هفته(هفته پس از مرگ فلويد و آغاز اعتراضات) ما به روشني ميبينيم كه ما يك كشور با يك زخم باز هستيم. هيچ يك از ماها نميتوانيم رويمان را از اين موضوع برگردانيم و ساكت باشيم و هيچ يك از ما ديگر نميتوانيم، شنونده اين حرف باشيم كه «من نميتوانم نفس بكشم» و هيچ كاري انجام ندهيم».بايدن سپس بدون اشاره مستقيم به نام دونالد ترامپ از مواضع او در قبال اعتراضات اخير در امريكا به دنبال قتل جورج فلويد اشاره و از توييت تهديدآميز او عليه معترضان به شدت انتقاد كرد. نامزد دموكرات انتخابات رياستجمهوري امريكا گفت:«اكنون زمان انتشار توييتهاي آتشافروزانه نيست، الان زمان تشويق كردن به خشونتها نيست. اين يك بحران واقعي ملي است و ما به رهبري نياز داريم، رهبري كه همگان را به ميز مذاكره بياورد تا نژادپرستي نظاممند را ريشهكن كنيم».
قطع رابطه با سازمان بهداشت جهاني
دونالد ترامپ در ميانه يك اپيدمي جهاني و افزايش تنشهاي داخلي در كشورش اعلام كرد كه ايالات متحده، روابط با سازمان بهداشت جهاني را قطع ميكند. به گزارش ايسنا به نقل از شبكه خبري فاكسنيوز، دونالد ترامپ رييسجمهوري امريكا در كنفرانس مطبوعاتي اعلام كرد: امروز اينجا هستم تا درباره روابطمان با چين و چندين مورد از تدابير جديد براي حفاظت از امنيت و آباداني امريكا صحبت كنم. الگوي سوءرفتار چين شناخته شده است. به مدت چندين دهه آنها طوري سر امريكا كلاه گذاشتهاند كه هيچ كس تا پيش از اينچنين نكرده است. رييسجمهوري امريكا بيان كرد: جهان اكنون دچار رنجي است كه نتيجه شرارت دولت چين است. لاپوشاني چين در قبال ويروس ووهان اجازه داد كه بيماري در سراسر جهان پخش شده و يك همهگيري جهاني را رقم بزند كه به قيمت جان ۱۰۰ هزار امريكايي و بيش از يك ميليون كشته در سراسر جهان تمام شده است. مقامهاي چين پس از آنكه براي نخستين بار از اين ويروس مطلع شدند، تعهدات گزارشدهي به سازمان بهداشت جهاني را ناديده گرفتند و اين سازمان را تحت فشار قرار دادند تا دنيا را گمراه كنند. ترامپ ادامه داد: چين كنترل كامل روي سازمان بهداشت جهاني دارد و اين به رغم آن است كه سالانه تنها ۴۰ ميليون دلار به اين سازمان ميدهد و اين عدد قابل مقايسه است با مبلغي كه امريكا به اين سازمان ميدهد كه تقريبا سالانه ۴۵۰ ميليون دلار است.