گردشگري در اروپا احيا مي‌شود؟
محمود فاضلي
بستن مرزها نزديك به 10 درصد از توليد ناخالص داخلي قاره اروپا و 12 درصد اشتغال را تهديد مي‌كند. در فرانسه 30 درصد درآمد گردشگري سالانه در تابستان به دست مي‌آيد. بسياري از مراكز گردشكري جهان خالي از علاقه‌مندان است. برج ايفل در پاريس بسته شده و سواحل بارسلونا بدون گردشگر باقي مانده است. همه‌گيري كرونا تمام مقصدهاي توريستي اروپا را خالي كرده است. پرطرفدارترين مراكز گردشگري، هر ساله با ازدحام جمعيت نگران‌كننده روبه‌رو هستند، امسال به بازديدكنندگان احتياج دارند و نگران منابع مالي خود هستند. با بستن مرزها، كشورها از بخش قابل توجهي از منابع درآمد محروم شده‌اند علاوه براين خطر يك شكست اجتماعي نيز وجود دارد. در فرانسه 2 ميليون نفر در اين بخش مشغول به كار هستند كه به تنهايي 7.3 درصد توليد ناخالص داخلي را تشكيل مي‌دهد.
طبق شوراي جهانگردي و توريسم (WTTC) يونان 20.8 درصد توليد ناخالص داخلي خود را از گردشگري، پرتغال 16.5درصد و اسپانيا 14.3درصد به دست مي‌آورد. جزاير قناري(نزديكي سواحل مراكش) و جزاير بالئاري (واقع در غرب مديترانه) سلامت مالي خود را مديون گردشگران خارجي به ويژه آلماني‌ها و انگليسي‌ها هستند و به شدت منتظر اين توريست‌ها هستند. به دليل افت 22 درصدي ورود گردشگران در 3 ماهه اول براساس اعلام سازمان جهاني توريسم (OMT) بخش جهانگردي در حال حاضر 74 ميليارد يورو از دست داده است.
اروپا در زمينه گردشگري، بسيار بيشتر از آسيا و اقيانوسيه و امريكا آسيب ديده است چرا كه اروپا پر بازديدترين منطقه در جهان است. اين قاره به تنهايي نيمي از ورود و خروج گردشگران بين‌المللي را به خود اختصاص مي‌دهد. ميشل دوروري، مدير كل كميته منطقه‌اي گردشگري (CRT) و مشاور ويژه سازمان جهاني توريسم تاكيد مي‌كند:«در سال 2019 گردشگري بين‌المللي 400 ميليارد يورو از درآمد اروپا را به خود اختصاص داد.» كاهش درآمد در سال جاري بين 60 تا 70 درصد خواهد بود. از بين رفتن مشاغل در اروپا به ميليون‌ها نفر رسيده است. 15 تا 20 درصد از مشاغل در زمينه جهانگردي مي‌توانند از بين بروند. همچنين رستوران‌ها، هتلداران، راهنماها و رهبران گروه‌هاي توريستي كه كار خود را متوقف كرده‌‌اند، هيچ گونه چشم‌اندازي براي از سرگيري كامل فعاليت ندارند.
به عنوان مثال كشور هلند به دليل بحران كرونا امسال پذيراي حدود 12 ميليون گردشگر خارجي كمتري خواهد بود كه اين ميزان در مقايسه با سال 2019 حدود 60 درصد كاهش نشان خواهد داد. بنابراين درآمدزايي نيز بيش از 60 درصد كاهش يافته و تنها به 5 ميليارد يورو خواهد رسيد. انتظار مي‌رود نيمي از افراد هلندي در سال 2020 عمدتا به دليل پايان يافتن فصل بهار، تعطيلات خود را در كشور خود سپري كنند. مديرعامل يك آژانس توريستي اعلام كرده است:«درمجموع نزديك به 25 ميليون نفر گردشگر كمتري از هلند و خارج از كشور تعطيلات‌شان را در كشور هلند سپري خواهند كرد.» كاهش اقدامات عليه شيوع كرونا در كشور هلند بدين معني است كه به خصوص توريست‌هاي آلماني و بلژيكي به تدريج جرات مي‌كنند كه مجددا تعطيلات و سفرهاي كوتاهي به هلند برنامه‌ريزي كنند. هلند يك مقصد مهم براي تعطيلات آنهاست. بيش از 40 درصد از كل جهانگردان خارجي كه به هلند مي‌آيند از كشورهاي همسايه هستند. آنها همچنين به راحتي در تمام مناطق هلند پخش مي‌شوند.» گردشگران از كشورهاي انگلستان، اسكانديناوي، اروپاي جنوبي، امريكا و چين به ندرت قادر به سفر به هلند در تابستان خواهند بود.
مرزهايي كه در منطقه شنگن بسته شده بودند، مجددا باز خواهند شد. وسوسه سبقت گرفتن از كشور همسايه خود در يك مسابقه براي جذب گردشگر، بيش از حد قوي است. در حالي كه ايتاليا مرز خود را با فرانسه بازگشايي كرد 27 كشور عضو اتحاديه اروپا بر خلاف قوانين منطقه شنگن با بي‌نظمي در اين زمينه پيش مي‌روند. در ماه مارس با ظهور كرونا ويروس لازم بود كه كشورهاي اروپا خود را محصور كنند، مرزهاي خارجي را ببندند و مجددا كنترل‌هاي داخلي برقرار كنند. اما اكنون زمان مشورت با يكديگر است. كشورهاي جنوب اروپا كه به گردشگري بسيار وابسته هستند، تلاش مي‌كنند به سرعت مرزها را بازگشايي كنند و پيش از شروع تعطيلات تابستاني پذيرش گردشگران را آغاز كردند. ايتاليا، اسپانيا، كرواسي و يونان اگر يك فصل گردشگري را از دست بدهند، مي‌تواند براي‌شان يك فاجعه باشد. اين كشور كه در طول تعطيلات پذيراي شمار بسيار زيادي از گردشگران خارجي است بيش از 20 درصد از توليد ناخالص داخلي‌اش از درآمد حاصل از صنعت گردشگري است.