گزارش «اعتماد» از بازار خرده‌فروشي در آستانه ماه رمضان
بازار براي فصل پرمصرف سال آماده مي‌شود
گروه اقتصادي| نوسانات قيمت در آستانه ماه رمضان بيم افزايش بيشتر قيمت كالاهاي اساسي را در روزهاي پرتقاضا بالا برده است.
به گزارش «اعتماد»، بررسي بازار خرده فروشي نشان مي‌دهد نوسانات قيمت در بازار خرده فروشي در غياب رقيبي به نام «نمايشگاه ضيافت» محسوس‌تر از گذشته شده است. علي فاضلي، رييس اتاق اصناف برگزار نشدن نمايشگاه ضيافت در سال جاري را تاييد كرده است. هرچند اين نمايشگاه در عمل نتوانسته موفقيتي در تنظيم بازار سال‌هاي قبل داشته باشد و به همين دليل نيز تصميم به تعطيلي آن گرفته شده است اما فضاي رواني كه در اثر اين تصميم ايجاد مي‌شود؛ صاحبان صنوف را آماده براي بهره‌برداري بيشتر از غيبت رقيب مي‌كند. در مقابل البته نبايد تمهيداتي كه براي فروش‌هاي ويژه انديشيده شده را كتمان كرد كه با تخفيف‌هاي 15 درصدي قرار است بر بازار اثر مثبت بگذارد اما اينكه نهايتا اين تمهيدات مي‌تواند بازار رمضان را به كنترل درآورد يا توپ دست صنوف مي‌افتد را بايد آخر ماه ضيافت نتيجه‌گيري كرد. اگر بخواهيم تجربه تنظيم بازار شب عيد و عدم توان كنترل قيمت‌ها از سوي دولت را ملاك قضاوت قرار دهيم؛ احتمال رشد قيمت كالاهاي اساسي در ماه رمضان نيز وجود خواهد داشت. در حال حاضر و در روزهاي نزديك به ماه رمضان، بازار نوسانات متفاوتي را نشان مي‌دهد. در برخي بخش‌ها ثبات قيمت كاملا محسوس بوده ولي در مقابل برخي بازارها رشد قيمت قابل توجهي داشته است.
احتكار در بازار حبوبات
حبوبات از بازارهاي پرسر و صداي اين روزهاست. طي يك ماه اخير قيمت عدس و لپه در هر كيلو تا ۳۰۰۰ تومان افزايش داشته است. رشد قيمتي كه به گفته رييس بنكداران مواد غذايي علت سودجويي و اضافه‌خواهي فرصت طلبان بوده است. ماجرا از اين قرار است كه به دليل كاهش بارندگي در كانادا، صادرات عدس به ايران كم شده است و بالطبع به دليل تحريم‌هاي موجود، اين كشور خود را مقيد به صادرات ندانسته و ميزان محدود صادرات را به ساير كشورها ارسال مي‌كند از آن طرف فصل برداشت عدس در استان‌هاي پرمحصول از تير و مردادماه آغاز مي‌شود، بنابراين اين موضوع سبب شده كمبود عرضه اتفاق بيفتد. اما موضوعي كه رشد قيمت را تا اين سطح سبب شده، سودجويي برخي فرصت‌طلبان است كه محصولات موجود را در انبارها دپو كرده‌اند تا از اين شرايط بهره كافي را ببرند و قيمت‌ها را تا سطح دلخواه افزايش دهند. رييس بنكداران مواد غذايي با بيان اينكه در حال حاضر قيمت خريد عدس از بنكداران تقريبا كيلويي 6800 تومان و با حجم بسيار بالا حدود 6400 تومان است، اظهار كرد: با توجه به اينكه آخر فصل است و كشاورزان در انبارهاي خود ذخيره‌اي ندارند شايد دليل ديگر افزايش قيمت همين موضوع باشد. آقاطاهر در عين حال بيان كرد: در حبوبات ديگر مثل لوبيا قرمز يا لپه افزايش قيمت ناچيزي داشتيم و از حدود تيرماه فصل برداشت حبوبات آغاز شده و نخود، عدس و بقيه حبوبات به مرحله برداشت مي‌رسند. آمارهاي بانك مركزي تكانه‌هاي قيمتي برنج را منفي عنوان مي‌كند. خبرهاي رسيده از بازار نيز ثبات نسبي را نشان مي‌دهد. قيمت برنج داخلي در هفته ابتدايي خرداد ماه نسبت به هفته قبل از آن 1/0 درصد و نسبت به يك ماه پيش‌تر 2/0 درصد كاهش قيمت داشته است.
مرغ به هفت هزار تومان مي‌رسد؟
با وجود آنكه قيمت مرغ امروز 6200 تا 6500 تومان است اما توليدكنندگان مرغ قيمت 7 هزار تومان در كيلو را براي اين محصول قيمتي تعادلي و منطقي عنوان مي‌كنند. مهدي يوسف‌خاني، رييس اتحاديه صنف فروشندگان پرنده و ماهي تاكيد كرد: قيمت مرغ هنوز ارزان است و بايد نرخ هر كيلوگرم از اين محصول به قيمت تعادلي هفت هزار توماني برسد. او پيش‌بيني كرد كه قيمت مرغ در ماه رمضان به خاطر بالا رفتن تقاضا همچنان افزايش پيدا كند اما به دليل آنچه توليد مناسب در ماه رمضان دانست، بحث گراني مرغ وجود ندارد. منظور رييس اتحاديه فروشندگان پرنده و ماهي از عدم افزايش بي‌رويه مرغ در ماه رمضان اين است كه قيمت اين محصول از هفت هزار و 100 تا هفت هزار و 200 تومان بيشتر نخواهد شد.
گوشت قرمز ارزان‌تر مي‌شود
بازار گوشت قرمز اما با گوشت سفيد كمي تفاوت دارد. در هفته‌هاي اخير، قيمت‌ها در اين بازار كاهش داشته و به گفته رييس اتحاديه گوشت گوسفندي سه هزار تومان كمتر شده است. علي اصغر ملكي با بيان اينكه از دو، سه هفته اخير نرخ گوشت گوسفند روند كاهشي داشته است، گفت: در اين مدت هر كيلو گوشت قرمز حدود سه هزار تومان كاهش قيمت داشته است. در حال حاضر هر كيلو گوشت گوسفندي تحويل به مغازه از 28 هزار و 500 تومان به 25 هزار و 500 تومان كاهش يافته است. ملكي با بيان اينكه هم اكنون هر كيلو گوشت گوسفندي با نرخ 28 هزار و 500 تومان به دست مصرف‌كننده نهايي مي‌رسد، اظهار كرد: پيش‌بيني مي‌شود به دليل عرضه بالا، قيمت گوشت گوسفند براي ماه رمضان كاهش نيز داشته باشد. به گفته رييس اتحاديه فروشندگان گوشت گوسفندي، گرماي هوا در طول روزهاي اخير موجب شده ميزان تقاضا براي خريد گوشت گوسفند كاهش يابد.
قيمت سبزيجات همچنان در مدار افزايش
مصرف سبزيجات در ايام ماه رمضان بيشتر از هميشه است. در هر سفره افطار سبزي خوردن پاي ثابت است حال آنكه در ايام ديگر سال نبود آن چندان احساس نمي‌شود. با وجود آنكه مصرف سبزيجات در تمام ايام سال بالا نيست اما نام اين محصول مدت‌هاست جزو بيشترين گران شده‌ها اعلام مي‌شود. بنابراين در ايام روزه‌داري با افزايش مصرف بالا پيش‌بيني مي‌شود رشد قيمت آن بيش از ديگر ماه‌ها نيز باشد. سبزيجات هفته اول خرداد نسبت به مدت مشابه سال قبل 9/16 درصد و نسبت به يك ماه قبل از آن 2/4 درصد افزايش قيمت داشته است و در آستانه ماه رمضان سخنگوي اتحاديه بارفروشان با بيان اينكه قيمت صيفي‌جات در ماه رمضان افزايش مي‌يابد، گفت: در پنج روز نخست ماه رمضان به دليل خريد بالا و منجمد كردن انواع سبزي آش، كوكو و قورمه، قيمت اين محصولات به ازاي هر كيلو 100 تا 200 تومان افزايش مي‌يابد. علي امامي گفت: همچنين نرخ هندوانه، طالبي و ملون نيز در ماه مبارك رمضان به ازاي هركيلو 100 تا 200 تومان افزايش مي‌يابد. البته او معتقد است: نرخ انواع صيفي‌جات نيز از پنجم ماه رمضان به بعد كاهش يافته و به نرخ‌هاي قبلي بازمي‌گردد.
ميوه‌هاي ارزان، 85 درصد گران شد
در همسايگي سبزيجات ولي قيمت‌ها به شكل عجيبي در حال صعود است. هر چند بانك مركزي افزايش قيمت ميوه در خرداد امسال را نسبت به مدت مشابه سال قبل 85 درصد اعلام كرده است اما بررسي دقيق فهرست ارايه شده از سوي اين نهاد نشان مي‌دهد رشد 85 درصدي قيمت‌ها مربوط به ميوه‌هاي پرمصرف است و ميوه‌هاي نوبرانه و خاص جايي در اين فهرست ندارد. سيب قرمز، سيب زرد، پرتقال، طالبي، هندوانه، گيلاس، موز و كيوي ميوه‌هايي بودند كه قيمت‌شان در طول يك سال از سوي بانك مركزي بررسي شده است. در اين فهرست نه خبري از آلبالوي كيلويي 30 هزار توماني هست نه زردآلو و شليل 28 هزار توماني. گوجه سبز و انگور فرانسوي نيز در اين فهرست نمي‌گنجند. چنين شتابي در رشد قيمت‌هاي ميوه، به قدري حضور اين محصولات را در سبد خانوار كمرنگ كرده كه بيم حذف كامل آن از سفره خانواده‌ها مي‌رود، آن هم در كشوري كه جزو 10 كشور برتر توليدكننده ميوه‌هاي باغي جهان است.
فروش‌هاي ويژه جايگزين نمايشگاه ضيافت
امسال اگرچه نمايشگاه ضيافت حذف شد اما فروش‌هاي ويژه با تخفيف‌هايي تا 15 درصد همچنان پابرجاست. يكي از صنوفي كه بر اين فروش‌ها تاكيد دارد اتحاديه صنف لبنيات‌فروشان است كه رييس آن در اين باره گفت: در فروش فوق‌العاده‌اي كه ويژه ماه رمضان برگزار خواهد شد، پرمصرف‌ترين اقلام شامل پنير، شير و خرما با تخفيف پنج تا 15 درصدي در واحدهاي صنفي عرضه مي‌شوند. علي رجبي توضيح داد: واحدهاي صنفي كه در اين روزها فروش فوق‌العاده دارند با نصب بنرهايي سر در مغازه‌هاي خود در اين زمينه اطلاع‌رساني مي‌كنند تا پنير، شير و خرما را بر اساس نرخ‌نامه‌اي كه روي بنرها نصب شده به مردم عرضه كنند. رجبي اظهار كرد: محدوديتي در زمينه ثبت نام واحدهاي صنفي نداريم و هر تعداد واحد صنفي كه تمايل داشته باشند مي‌توانند در اين طرح شركت كنند.
تخفيف 12 تا 20 درصدي كالا
رييس اتحاديه بنكداران موادغذايي هم خبرهايي خوبي دارد. او از تخفيف حداكثر 12 درصدي كالاهاي قيمت‌دار و تخفيف حداكثر 20 درصدي كالاهاي فله‌اي بدون قيمت در طرح فروش فوق‌العاده ماه رمضان خبر مي‌دهد. محمد آقاطاهر اظهار كرد: زماني كه بنكداران، كالايي را از كارخانه خريداري مي‌كنند با سود سه درصدي به مغازه‌داران عرضه مي‌فروشند و مغازه‌داران نيز با سود 10 تا 15 درصدي آن كالا را در بازار مصرف عرضه مي‌كنند. وي ادامه داد: در اين فروش فوق‌العاده، علاوه بر مغازه‌داران، مردم نيز مي‌توانند به صورت مستقيم از بنكداران خريد كنند و در واقع خرده‌فروشي در اقلام پرمصرف ماه رمضان توسط بنكداران موادغذايي اجرايي خواهد شد. به گفته رييس بنكداران مواد غذايي، اقلام پرمصرف مثل برنج، روغن، حبوبات، قند و شكر، لبنيات و ديگر مواد غذايي پرمصرف به قيمت عمده در اختيار مردم قرار مي‌گيرد. البته اقلام ديگر مثل تنقلات، كنسروجات يا آبميوه‌ها در ليست اقلام پرمصرف ماه مبارك رمضان قرار ندارند و طبيعي است كه فروش آنها به صورت عمده‌اي و به مغازه‌داران است.
احتمال افزايش 15 درصدي قيمت زولبيا و باميه
در همين رابطه، رييس اتحاديه دارندگان قنادي و شيريني‌فروشان اعلام كرد: قيمت هر كيلوگرم زولبيا و باميه درجه يك براي عرضه در ماه مبارك رمضان ۱۰ هزار تومان و درجه دو ۹۵۰۰ تومان در نظر گرفته شده است. اين به معناي افزايش 15 درصدي قيمت اين شيريني محبوب ماه رمضان در ماه رمضان امسال است. البته اين‌طور كه بهره‌مند اظهار كرد: اين مبلغ در كميسيون اتاق اصناف مصوب شده و قرار است هيات رييسه نيز آن را به تصويب برساند. ميزان قيمت زولبيا و باميه در سال جاري را مي‌توان با قيمت سال گذشته‌اش به دست آورد. چنان‌كه علي بهره‌مند مي‌گويد: قيمت هر كيلوگرم زولبيا و باميه درجه يك در سال گذشته هشت هزار و 500 تومان و درجه دو هشت هزار تومان بود.