«اسم» ليلي رشيدي به صحنه رفت
مرضيه برومند براي كودك مهناز افشار دعاي خير كرد
پيام رضايي/ «بالاخره ليلي ما هم كارگردان شد». اين جمله را مرضيه برومند در آيين آغازين نمايش «اسم » گفت. نيمه شب پنجشنبه 4 تيرماه لابي تماشاخانه ايرانشهر پر از ستاره‌هاي شناخته شده تئاتر و سينما بود. آنها براي آيين آغازين نمايش «اسم» با كارگرداني ليلي رشيدي آمده بودند. چندوقتي هست كه برگزاري اين آيين باب شده و كارگردان‌ها كه در اين مراسم اغلب كمي هم اضطراب دارند، مخاطبان‌شان را هوشيارتر به سالن اجرا هدايت مي‌كنند و البته بازتاب رسانه‌اي هم كه ديگر جاي خود دارد. اما در اين مراسم كه طبق معمول مسعود فروتن مجري آن بود ابتدا ليلي رشيدي پشت ميكروفون رفت و كوتاه از اجرايش گفت. از اينكه خوشحال است كه همه آمده‌اند و بيش از همه از حضور پدرش در اين مراسم خوشحال است. او همچنين از داستان پيوستن ليلا حاتمي و سپس جدايي او هم گفت. «من امشب خيلي دلم مي‌خواست ليلا حاتمي هم اينجا بود كه متاسفانه امشب مسافر است و نمي‌توانست در اينجا حاضر باشد. او به من لطف كرد و پذيرفت در اين نمايش بازي كند، اما واقعيت اين است كه من به اشتباه فكر مي‌كردم مي‌توانيم در مدت يك هفته كار را برسانيم اما خب متوجه شديم در اين مدت كوتاه آنچه دلخواه من و اوست از كار در نخواهد آمد. دوست نداشتم نخستين حضور ليلا حاتمي بر صحنه خدايي نكرده
آن طور كه بايد نباشد». ليلا حاتمي كه در ابتدا به اين گروه پيوسته بود و خبر حضورش پس از سال‌ها بر صحنه تئاتر بازتاب رسانه‌اي فراواني داشت سرانجام چند روز پيش از آغاز اجرا «به دليل اشتباه كردن در زمانبندي كه از سوي گروه نمايشي پيش آمد» حضورش در اين اجرا منتفي شد و خود ليلي رشيدي جايگزينش شد.
پس از ليلي رشيدي مرضيه برومند پشت ميكروفن قرار گرفت. او با اشاره به يكي از مصاحبه‌هاي اخير ليلي رشيدي و اينكه كمي ترس دارد بر توانايي او تاكيد كرد و گفت: «ليلي (رشيدي) بچه تئاتر است و خيلي در اين سال‌ها به تئاتر وفادار بوده است. من مطمئن هستم با عشق و شناختي كه او نسبت به تئاتر دارد، موفق مي‌شود و اين راه را ادامه خواهد داد.» او همچنين از وضعيت بازسازي تئاتر شهر هم انتقاد كرد. «وضعيت تئاتر خصوصا وضعيت سالن‌هاي تئاتر با وجود هشدارهايي كه قبل از بازسازي تئاتر شهر داديم فاجعه است. باز هم اين بازسازي بدون برنامه شروع شده است و نمي‌دانم تا كي مي‌خواهد اين سهل‌انگاري ادامه داشته باشد. » كارگردان «شهر موش‌ها» البته دغدغه‌هاي ديگري هم در حوزه تئاتر داشت. «متاسفانه اقتصاد در تئاتر از تفكر دارد مهم‌تر مي‌شود در حالي كه ويژگي اصلي تئاتر تفكر است و بعد اقتصاد.»اما برومند يك سورپرايز هم داشت. او خواست خبرنگاران به اين بخش حرف‌هاي او توجه بيشتري داشته باشند و همه آن را منصفانه و كامل بازتاب دهند. «يك حرفي مدت‌هاست كه روي دلم مانده است. در نشست مطبوعاتي مديرسابق مركز هنرهاي نمايشي كه درباره وضعيت تئاتر برآشفته بودم به همه انتقاد كردم از رييس‌جمهور و وزير ارشاد گرفته تا مدير مركز و در پايان از يك بازيگر سخن گفتم و متاسفانه تنها چيزي كه از آن مطلب بُلد شد، همين بخش حرف‌هاي من درباره اين بازيگر بود. به هرحال چند روز بعد از آن ماجرا در نشستي ديگر در حضور خبرنگاران از مهناز افشار عذرخواهي كردم و نمي‌دانم چرا ديواري كوتاه‌تر از ايشان پيدا نكرده بودم اما اين مساله آنقدر كه صحبت‌هاي قبلي‌ام بازتاب داشت، انعكاس نداشت.»وي با اشاره به اينكه مهناز افشار حالا «مادر» شده است، گفت: « الان مهناز افشار بچه‌دار شده است، من براي او و دخترش آرزوي خوشبختي و سلامتي مي‌كنم. به هرحال يك بچه به دنيا آمده است و همه ما بايد دعاي خيرمان بدرقه راه اين كودك باشد. از همه كساني كه به من لطف دارند، مي‌خواهم دعاي خيرشان و همچنين لطف‌شان را از مهناز افشار دريغ نكنند.» برومند يك آرزو هم داشت. «اميدوارم همه كودكاني كه به دنيا مي‌آيند، دنيايي بدون جنگ و خشونت داشته باشند.» گفتن چنين حرف‌هايي از سوي كسي كه عمرش را در هنر گذرانده نشان از شجاعت و صداقتي دارد كه فضاي حاشيه‌زده هنر در كشور ما به‌شدت نيازمند آن است.
دكتر ميرعلي رضا دريابيگي هم كه در اين مراسم حضور داشت به نيابت از دكتر سرسنگي چند دقيقه‌اي سخنراني كرد. وي ضمن تبريك فرارسيدن ماه مبارك رمضان با ابراز خرسندي از حضور و استقبال هنرمندان در نمايش‌خانه ايرانشهر آن را نويدبخش روزهاي خوب و
پر‌مخاطب براي نمايش‌خانه خواند و از تمامي ميهمانان بابت حضورشان تشكر و قدرداني كرد. در بخش پاياني هم مرضيه برومند زنگ آغاز اجراي نمايش «اسم» را به صدا در آورد و چند دقيقه بعد همه به اجراي اين اثر نشستند. نمايش «اسم» به كارگرداني ليلي رشيدي و با بازي حسن معجوني، داريوش موفق، عباس جمالي، سارا افشار و خود ليلي رشيدي هر شب ساعت 11 شب در سالن استاد ناظرزاده كرماني روي صحنه خواهد رفت. اين زمانِ اجرا البته به دليل ماه رمضان خواهدبود و پس از پايان ماه مبارك تغيير خواهد كرد.
نمايش «اسم» داستان يك مهماني خانوادگي را روايت مي‌كند كه در آن بحثي بر سر انتخاب اسم يك كودك در مي‌گيرد. متن اين نمايش كار مشترك ماتيو دولا پورت و الكساندر دولاپتولير است كه براي نخستين‌بار در سال ۲۰۱۰ با كارگرداني برنارد مرات در تئاتر ادوارد هفتم پاريس روي صحنه رفت و با استقبال از طرف مخاطبان و منتقدان فرانسوي رو به رو شد و جوايزي را هم براي اين اثر به همراه داشت. اين استقبال در حدي بود كه در سال ۲۰۱۲فيلمي به كارگرداني الكساندر دولاپتولير نيز براساس آن ساخته شد كه مورد توجه منتقدان فرانسوي قرار گرفت. اين نمايشنامه كه شهلا حائري آن را ترجمه كرده، توسط نشر قطره به فارسي منتشر شده است.
بي‌ترديد نمايشنامه «اسم» متني بسيار درخشان است. اثري مدرن و خوش‌ريتم كه در آن وجوه متعدد و معمولي از جهان امروزين از خلال كنش شخصيت‌ها و ديالوگ‌هاي‌شان پيش روي مخاطب قرار مي‌گيرد. انتخاب بجا و هوشمندانه بازيگران و بازي‌هاي كنترل شده نيز سبب شده است تا مخاطب با اثري گيرا و تاثيرگذار مواجه شود. از نكات جالب توجه اين نمايش مي‌توان به بازي‌هاي متفاوت بازيگران و به ويژه حسن معجوني اشاره كرد. انتخاب اين متن را مي‌توان نشانه‌اي از حضور يك كارگردان باهوش وخوش‌ذوق دانست كه جسارت عبور از آثار شناخته شده و كلاسيك را دارد. در فضايي كه عمده آثار نمايشي يا اجراهايي دست‌چندم از متن‌هاي قديمي هستند، يا متن قدرتمندي از لحاظ درام و ديالوگ نويسي ندارند رفتن به سمت چنين آثار به روز و موفقي مي‌تواند روح تازه‌اي را به فضاي تئاتر بدمد. در اين نمايشنامه فرانسوي كه كار مشترك دو نويسنده است، روح مدرن اثر به خوبي مشهود است. اين را مي‌توان از حرف‌هاي مخاطبان بعد از اجرا هم دانست. «خيلي خوب بود! خيلي تازه بود!»، «فكر نمي‌كردم اينقدر خوب باشد خوشحالم كه تا اين موقع شب ماندم و خانه نرفتم»، «با كارهايي كه ديده بودم فرق مي‌كرد، خيلي زنده و واقعي بود». اينها بخشي از جملاتي است كه برخي مخاطبان پس از نخستين اجراي نمايش «اسم» مي‌گفتند. «اسم» اثري تازه و پرطراوت است.