احضار علني پس از گزارش غيرعلني

گروه سياسي| بعد از مذاكرات فشرده هسته‌يي نوبت حضور پياپي در مجلس است؛ محمد جواد ظريف براي نخستين بار در قامت وزير امور خارجه دو روز پشت سر هم حضور در صحن بهارستان را تجربه مي‌كند، يك بار غير علني و بار ديگر علني. وزير خارجه ديروز يك گزارش «غيرعلني» به نمايندگان داد و امروز بايد پاسخ‌هايي «علني» به منتقدانش بدهد. مذاكرات هسته‌يي بهانه هر دو حضور ظريف در بهارستان است. جلسه غير علني ديروز آن‌طور كه برخي از نمايندگان روايت كرده‌اند بدون حاشيه‌يي خاص برگزار شده است. آخرين باري كه ظريف بعد از مذاكرات وين 7 براي دادن گزارش به نمايندگان راهي بهارستان شده بود، نزديكان جبهه پايداري به گزارش‌هاي او از مذاكرات اعتراض كرده بودند تا وزير امور خارجه خيلي هم با خيال راحت بهارستان را ترك نكند. اين‌بار اما گويا خيلي خبري از آن اعتراضات نبوده است. فقط چند نفري از نمايندگان و از جمله حميد رسايي، سوالاتي از ظريف داشتند كه متن آن را به هيات رييسه تحويل دادند تا بعد از فرائت، پاسخش را از وزير امور خارجه بگيرند. اما شايد اين آرامش چندان هم نشانه اعتراض نداشتن منتقدان دولت نباشد، آنها امروز فرصت كافي دارند تا در حضور رسانه‌ها و خبرنگاران تمام انتقادات و اعتراض‌ها را مطرح كنند و حتي به وزير خارجه كارت زرد بدهند.

گزارش به بهارستان؛ غيرعلني و بدون حاشيه

آن طور كه نمايندگان مجلس از جلسه غير علني ديروز با محمد جواد ظريف ياد مي‌كردند، اين جلسه تقريبا حاشيه جدي نداشته است. هر چند برخي از نمايندگان منتقد مي‌گفتند كه ظريف تنها همان گزارش‌هاي رسمي را به مجلس ارايه كرده است. از جمله محمد حسن آصفري كه به «اعتماد» مي‌گويد: «ما توقع داريم كه وقتي جلسه غير علني مي‌شود، وزير خارجه چيزهايي بيشتر از آنچه كه در رسانه‌ها گزارش شده را به نمايندگان بگويد و ما همچنان منتظر هستيم تا گزارش‌هاي كامل‌تري از مذاكرات هسته‌يي را بشنويم.» منتقدان بر اين نكته تاكيد مي‌كنند كه تيم هسته‌يي كشورمان در جريان مذاكرات نتوانسته از «خطوط قرمز» و «منافع ملي» به خوبي حفاظت كند. اين در حالي است كه اسماعيل جليلي، نماينده عضو فراكسيون رهروان درباره گزارش ديروز ظريف به خبرگزاري ايرنا گفته كه «مجموعه سخنان امروز وزير امورخارجه نشان مي‌دهد كه به طور يقين مجموعه عملكرد تيم مذاكره كننده بر اساس دستوراتي بوده كه از تهران به آنها ابلاغ شده است.» در همين حال حسين سبحاني‌نيا، عضو هيات رييسه و كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس هم توضيح داده كه «نمايندگان در جلسه غيرعلني شنبه مجلس كه با حضور محمدجواد ظريف وزيرامورخارجه برگزار شد از روند مذاكرات ايران با گروه 1+5 و ادامه آن اعلام حمايت كردند.» عضو هيات رييسه مجلس خاطرنشان كرده: «وزير امور خارجه در مورد كل روند مذاكرات، نشست‌هاي مختلف از جمله نشست‌هاي دو جانبه، سه‌جانبه و چند جانبه، مدت زمان بحث‌هاي انجام شده در اين مذاكرات، فشردگي كار گزارشي را به نمايندگان ارايه كرد.» سبحاني نيا تصريح كرده: «در اين جلسه همچنين در مورد مسائل گذشته يعني اختلاف نظرهايي كه بين ما و غرب در موضوعات مختلف از جمله مسائل فردو، آب سنگين اراك، بحث تحريم‌ها و زمان لغو آنها بحث‌هايي مطرح شد و آقاي ظريف به نمايندگان توضيحاتي ارايه كرد.» وي يادآور شده: «در ادامه اين جلسه نمايندگان سوالاتي را در موضوعات مختلف مطرح كردند و وزير امورخارجه نيز به پرسش‌هاي آنان پاسخ داد.» در همين حال وحيد احمدي، عضو ديگر كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي نيز با اشاره به اينكه در مجموع 4 تا 5 سوال از سوي نمايندگان خطاب به محمد جواد ظريف مطرح شد، در گفت‌وگو با خبرگزاري مهر خاطرنشان كرد: «تنها سوال آقاي رسايي به طور مستقيم به دست آقاي ظريف رسيد كه كليات آن پيرامون ادامه مذاكرات و فضاي عمومي آن بود.» بر اساس برخي روايت‌ها از جلسه غير علني ديروز، رسايي در سوال خود از محمد جواد ظريف پرسيد كه چرا بحث تحريم جزو مباحث آخر مذاكرات بود كه ظريف تاكيد كرد كه طرف امريكايي بحث‌هايي را مطرح مي‌كرد كه نپذيرفتيم و در ضمن در شش ماه اخير از برنامه رفع تحريم عقب‌تر نيستيم. همچنين رسايي مطرح كرد كه در مذاكرات مسائل غير هسته‌يي هم مطرح شد كه وزير امور خارجه تاكيد داشت اجازه نداديم مباحثي غير از دستور جلسه در مذاكرات دنبال شود. همچنين ظريف اعزام نماينده رييس‌جمهور به مسقط و وين را نيز تكذيب كرد.

ظريف؛ پاسخگوي 100 منتقد

امروز اما سوالي كه 100 نماينده مجلس از وزير امور خارجه مطرح كرده بودند، قرار است در صحن علني مطرح شود تا محمد جواد ظريف دومين روز پياپي حضور در بهارستان را تجربه كند. شايد امروز محمد جواد ظريف نتواند به راحتي ديروز بهارستان را ترك كند. چه آنكه منتقدان اصلي او در مجلس هر چند در جلسه غيرعلني شنبه چندان اعتراض و انتقادي را مطرح نكردند، اما اظهارات آنها نشان مي‌داد كه حرف‌هاي‌شان را براي امروز گذاشته‌اند. جواد كريمي‌قدوسي كه ديروز از حضور دوباره ظريف در مجلس خبر داد، درباره جلسه غير علني روز شنبه و نظر نمايندگان گفته است كه در اين جلسه «به تعدادي از سوالات نمايندگان پاسخ داده شد و پاسخ برخي سوالات باقي مانده است.» او تاكيد كرده است كه «وزير امور خارجه در مورد آخرين وضعيت مذاكرات توضيحات كلي و به برخي سوالات پاسخ مختصر دادند.» اين اظهارنظر به روشني مشخص مي‌كند كه اعتراض‌ها در طيف منتقدان دولت هنوز وجود دارد، هر چند ديروز خيلي مثل قبل مطرح نشده است. جواد كريمي قدوسي درباره جلسه ديروز و سوالات 100 نماينده از وزير امور خارجه به ايرنا گفته است كه «از يك سال گذشته همكاري كرديم و سوالات خود را به تعويق انداختيم، ما هفت سوال از قبل از ژنو تا وين 6 درباره اين مذاكرات، محتواي توافق، عملكرد تيم مذاكره‌كننده و زياده‌خواهي‌هاي امريكا داشتيم. پس از توافق با هيات رييسه بنا شد اين سوالات در يك سوال تجميع شود و اين سوال از آقاي ظريف در جلسه علني مجلس پرسيده شود.» بر همين اساس در خلاصه سوال نمايندگان از محمد جواد ظريف آمده است «دليل ناديده گرفتن مصاديق حقوق هسته‌يي ملت ايران در موافقتنامه ژنو چيست؟ آيا وقت آن نرسيده با پشتوانه اين ملت انقلابي و شهداي اين مرز و بوم در مقابل اهانت‌هاي مقامات امريكا و رفتارهاي غيرديپلماتيك مقامات متكبر غربي عكس‌العمل انقلابي در وزن وزير خارجه جمهوري اسلامي نشان دهيد و از خوش‌بيني خود به اين مقامات فريبكار و غيرقابل اعتماد غربي و امريكايي بكاهيد؟» غلامعلي جعفرزاده، نماينده عضو فراكسيون رهروان بعد از جلسه ديروز مجلس با بيان اينكه «ظريف امروز به سوالات پاسخ داد»، تاكيد كرد: «سوالات از وزير خارجه در صحن علني ادامه روند تحت فشار قرار دادن تيم مذاكره‌كننده است.» غلامعلي جعفرزاده ايمن‌آبادي تصريح كرده: «سوال از وزير امور خارجه در صحن قطعا به ضرر و در راستاي تضعيف تيم مذاكره كننده است، بنابراين اگر سوال يا توصيه‌هايي به وزير امورخارجه داريم بايد خارج از فضاي صحن عمومي مجلس باشد و در فضاي سياسي پر تنش و با شلوغ‌كاري و ايجاد سروصدا نمي‌توانيم حرف خود را بزنيم.» محمدجواد ظريف پيش‌تر نيز يك بار براي پاسخ به سوالات نمايندگان در صحن علني حاضر شده بود كه بعد از پاسخ‌هاي او، جواد كريمي‌قدوسي، نماينده مطرح‌كننده سوال ترجيح داد تا سوال خود را به راي نمايندگان نگذارد. اتفاقي كه احتمال دارد امروز نيز تكرار شود، علي‌الخصوص اينكه طيف اكثريت مجلس گزارش ديروز ظريف در جلسه غيرعلني را مثبت ارزيابي كرده‌اند.

جلسه ويژه برخي طراحان سوال از ظريف

برخي از طراحان سوال از وزير خارجه شب گذشته جلسه‌يي را براي تعيين راهكارهاي مطرح كردن سوال از وزير امور خارجه در جلسه علني امروز مجلس برگزار كردند. به گزارش «اعتماد» اين جلسه با حضور جمعي از نمايندگان تندرو برگزار شده است كه به نظر مي‌رسد در جلسه بررسي سوال امروز بي‌نتيجه نباشد.