تحريرالشام صورتحساب سنگين قدرناشناسي
علي آهنگر
كمتر از ۳۶ ساعت زمان لازم بود تا خاورميانه بار ديگر در راس اخبار جهان قرار گيرد. آتش‌بس در جنوب لبنان در دو، سه روز مي‌رفت كه خبرها را از اين مركز ناآرامي‌هاي عالم منحرف كند. اما مگر مي‌شود خاورميانه در محور اخبار نباشد؟ در سحرگاه سه‌شنبه ۶ آذر ۱۴۰۳ آتش‌بس در جنوب لبنان برقرار شد. صبح روز چهارشنبه اما ولوله‌اي در اطراف حلب به راه افتاد. عصر نشده حلب به مخاطره سقوط افتاد. بشار اسد روز پنجشنبه ۸ آذر سوار بر هواپيما راهي مسكو شد تا مگر از پوتين خط اماني طلب كند. اما به سرعت دريافت كه امنيت او نه در كرملين كه در تهران قابل بازيافت است. در تهران اما شايد روي نشستن نداشت. ما نمي‌دانيم چرا پرواز به مسكو را برگزيد و با وجود سردي برخورد كرملين، باز هم راهي تهران نشد؛ اما او خودش خوب ميداند كه چرا به خلبانش فرمان نشستن در مهرآباد را نداد. سياست اما دنياي ممكنات است. بشار اسد هنوز هم مي‌تواند روي تهران حساب كند. اما اين‌بار با پرداخت صورتحساب‌هاي بسيار امكان‌پذير است. هيات تحريرالشام در ژانويه ۲۰۱۷ از ادغام تندترين گروه‌هاي سلفي و تكفيري مانند جبهه النصره شكل گرفت. جبهه النصره پس از جدايي از القاعده در ۲۰۱۶، به فتح‌الشام تغيير نام داد و سپس به هيات تحريرالشام تبديل شد. سرنوشت اين گروه در سپتامبر ۲۰۱۸/شهريور ۱۳۹۷ در شهر سوچي بين روسيه و تركيه رقم خورد. در اين نشست توافق شد اين گروه در شهر ادلب سوريه به عنوان منطقه كاهش تنش سكنا گزيند. نشستي كه برخلاف توافق ماه مه ۲۰۱۷/ ارديبهشت ۱۳۹۶ آستانه بين ايران، روسيه و تركيه؛ ايران در آن جايي نداشت. در واقع در نشست سوچي تصميم گرفته شد هيات تحريرالشام در ادلب در امان بماند. ادلب شهري در شمال غرب سوريه و در سمت غربي خود تماما با تركيه همداستان است. همه چيز در گرگ و ميش آرامش پيش مي‌رفت تا اينكه در لبنان آتش‌بس برقرار شد. تغييرات تاريخي به وجود آمده در جنگ غزه و لبنان لابد شرايط را به‌گونه‌اي رقم زد كه هيات تحريرالشام به فكر فتح شهر استراتژيك و قلب تاريخ سوريه و شام، يعني حلب برآيد.
بانگ بلند و پرغوغاي روز چهارشنبه ۷ آذر موي‌ها را بر اندام سيخ كرد. همه چيز يادآور القاعده و داعش بود. آنچه در اين دو، سه روز در سوريه رقم خورد، سرنوشت تلخي است كه آرامش عراق را نيز تهديد مي‌كند. بانگ رعد و برق اطراف حلب، حالا نقش بي‌بديل و امنيت‌ساز محور مقاومت را بيش از هر زمان ديگري براي سوريه و عراق و ديگر كشورها متجلي مي‌سازد.
حالا وقت آن رسيده است تا سوريه و عراق به ايران بيايند و براي تامين امنيت و آرامش خود نقش ديگري ترسيم كنند. اين‌بار ايران قدر توانايي امنيت‌ساز خود را بيش از گذشته ميداند. تجربيات چند سال اخير و به ويژه دو، سه ماه گذشته اين انگاره را براي ايران پديد آورد كه تلاش‌هاي امنيت‌سازش قدردان چنداني نداشت. حالا ايران خود قدر خودش را بيشتر ميداند و براي بازگرداندن امنيت و تامين آرامش براي همسايگان صورتحسابي قابل قبول صادر مي‌كند.