گسترش فساد مالي در شهرداري و دعوا در شوراي شهر تهران
نطقي كه داستان شد
حميدرضا خالدي / ديروز نطق پيش از دستور رحمت‌الله حافظي كه به گسترش و رشد فساد مالي و اداري در شهرداري تهران مي‌پرداخت و به شهردار تهران در اين زمينه هشدارمي داد، جنجالي جديد را در صحن شورا رقم زد. حافظي در بخشي از نطق پيش از دستور خود با ذكر اينكه متاسفانه يكي از اصلي‌ترين علل نارضايتي مردم، فساد اداري و مالي حاكم بر اين سازمان و زيرمجموعه‌هاي آن است، گفت: طي سنوات گذشته اين معضل نه تنها ريشهكن نشده، بلكه دامنه آن وسيع‌تر نيز شده و انجام سريع برخي امورتنها از دو مسير، داشتن رابطه يا پرداخت رشوه قابل حصول مي‌باشد.
وي در سخنان خود تذكري هم به شوراي شهر در مورد كوتاهي در مورد «نظارت» برعملكرد شهرداري داد و گفت: وجود خطوطي گاه روشن و گاه پيچيده و مبهم از برخي موارد فساد مالي حاكم بر اين دستگاه كه نتيجه بي‌كفايتي و فقدان ساز و كارهاي مناسب نظارتي توسط شورا است، قابل انكار نيست. اين تهديدات در اثر نبود نظارت موثر و قوي توسط شورا و ساير نهادهاي نظارتي، ضعف و نقايص موجود در قوانين، مقررات، رويه‌ها، گردش كار، نوع طراحي فرايندها و نبود سامانه‌هاي كنترل داخلي از يك سو و محرمانه تلقي كردن بودجه و گزارش‌هاي مالي و عملكرد شهرداري از سوي ديگر، در حال تشديد است. رييس كميسيون سلامت و محيط زيست شوراي شهر دراين نطق از شوراي شهر خواست تا با توجه به اينكه سومين سال فعاليت شوراي شهر پيش روست با جديتي بيشتر به نقش نظارتي خود در مورد بررسي عملكرد مالي و اداري شوراي شهر بپردازد. اين سخنان اما واكنش‌هاي متفاوت و درعين حال ضد و نقيضي از سوي اعضاي شوراي شهر به دنبال داشت.
نخستين واكنش را معاون برنامه‌ريزي و شوراهاي شهردار تهران داشت كه پشت تريبون شورا قرار گرفت و به دفاع از شهرداري پرداخت. اماني درسخنان خود با ذكر اينكه شهرداري تهران در راستاي ريشهكن كردن فساد پيشگام بوده و نبايد حافظي درنطق خود مي‌گفت كه فساد در روابط شهرداري حاكم است، گفت: درنطق پيش از دستور حافظي، شهرداري مجموعه‌اي با عملكرد پوسيده و قديمي نشان داده شده در حالي كه اين نهاد طي سال‌هاي گذشته بيشترين توسعه الكترونيك را داشته است. به همين دليل معتقدم كه اين ادبيات اجحاف در حق شهرداري است. نبايد به گونه‌اي سخن بگوييم كه مديريت شهرداري را ناكارآمد جلوه دهيم. اين جانبداري از شهرداري باعث شد تا كاشاني به سخنان اماني واكنش نشان دهد.
حبيب كاشاني با قطع كردن سخنان اماني خطاب به رييس شورا گفت: نمايندگان شهرداري حق نطق در شوراي شهر را ندارند، چگونه است كه اماني اينگونه درصحن شورا به طرفداري از شهرداري مي‌پردازد؛ اما اين اعتراض باعث نشد تا اماني سخنانش را نيمه‌كاره رها كند. وي بدون توجه به اين اعتراض‌ها سخنان خود را اينگونه ادامه داد: در كجاي شهرداري باند بزرگ فساد مالي كشف شده كه حافظي اينگونه سخن مي‌گويد؟ در دو سال گذشته پرحجم‌ترين نظارت‌ها بر شهرداري تهران و سازمان‌هاي وابسته صورت گرفته است كه بالغ بر 1700 نظارت و بازرسي از شركت‌ها و سازمان‌ها بوده است. اما اين بي‌تفاوتي اماني تنها چند لحظه دوام داشت چرا كه نوع بيان و لحن وي به گونه‌اي بود كه چمران را نيزبه واكنش واداشته، وي با بيان اينكه بهتر است ملايم‌تر و آرام‌تر صحبت كنيد، خطاب به اماني گفت: لطفا از تعريف و تمجيد بپرهيزيد. اتفاقي نيفتاده كه شما اينگونه سخن مي‌گوييد، يكي ازاعضاي شوراي شهر نظر خود را بيان كرده و براساس قانون، هيچ‌كس اجازه تذكر به وي را ندارد. بعد از چمران نوبت به دنيا مالي رسيد كه در دفاع از شهرداري و درحالي كه دستان خود را به نشانه تذكر تكان مي‌داد، بگويد: اعضاي شورا بايد در چارچوب انصاف صحبت كنند. ولي اين پايان ماجرا نبود. در ادامه اين بحث و جدل، شجاع‌پوريان و حكيمي‌پور نيز از رييس شورا وقتي براي صحبت خواستند كه چمران با آن موافقت نكرد، با اين حال شجاع پوريان به شيوه پاسخگويي و اعتراض نماينده شهرداري انتقاد كرد و با بيان اينكه بايد براساس اساسنامه، شهرداري تهران اعتراض خود را به صورت كتبي به هيات رييسه ارسال كند، گفت: اينگونه بدعت‌گذاري در شوراي شهر بي‌نظير است و جاي تعجب دارد.
آخرين انتقاد به سخنان اماني را محمد حقاني داشت. وي نيزبه خاطر اينكه اجازه صحبت به وي داده نشده بود، بدون ميكروفن و با فرياد خطاب به اعضا و حاضرين گفت: 12 سال قبل شهردار تهران تنها به دليل ساخته شدن غيرقانوني يك «اتاق» استيضاح شد. درست است كه آن موقع تكنولوژي نبود اما ميزان فساد كمتر بود. ولي امروز با وجودي كه تكنولوژي توسعه پيدا كرده با اين وجود شاهد افزايش چشمگير فساد در شهرداري هستيم. نطق پيش از دستور حافظي منتقداني را هم داشت. منتقداني چون احمد دنيامالي كه شايد به عنوان تنها مدافع شهرداري در صحن شورا، با تاكيد براينكه به كليات مباحثي كه آقاي حافظي عنوان كردند اعتقاد دارم، گفت: ولي اي كاش با ادبيات لطيف‌تري عنوان مي‌شد چراكه خيلي از مسائل را مي‌توان بدون تهمت و افترا عنوان كرد. رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شوراي اسلامي شهر تهران، افزود: قطعا شهرداري اشكالاتي از جمله فساد اداري نيز دارد و در اين خصوص نيز مديريت شهري نگراني‌هايي را دارد ولي اينكه بگوييم فساد سرتاسر شهرداري را فرا گرفته است درست نيست.
چهار بند از مهم‌ترين محورهاي نطق جنجالي پيش از دستور حافظي
اقدامات دو سال گذشته شورا تا چه حد از مشكلات مردمي كه ما را به نمايندگي خود انتخاب نموده‌اند و در اين كلانشهر بي‌در و پيكر زندگي مي‌كنند، كاسته است؟
آقاي رييس سال سوم شورا، سالي مهم تلقي مي‌شود اگر اين سال را از دست بدهيم جبران آن بسيار مشكل خواهد شد با نيت دگرگوني اساسي در زيرساخت‌هاي سنتي، ناكارآمد و پوسيده فعلي شورا و شهرداري كه مورد پسند و حمايت عده‌اي قرار دارد، به نحوي گام‌برداريد كه منافع مردم و اجراي قانون در اولويت قرار گرفته و از پرداختن به دستورات از قبل تعيين‌شده براي شورا برحذر باشيد.
متاسفانه يكي از اصلي‌ترين علل نارضايتي مردم، فساد اداري و مالي حاكم بر شهرداري و زيرمجموعه‌هاي آن است كه طي سنوات گذشته نه تنها ريشهكن نشده، بلكه دامنه آن وسعت نيز داشته.
به سوگندي كه در آغاز نمايندگي ياد كرده‌ايم پايبند بوده و مصالح و صرفه و صلاح مردم را فداي روابط دوستانه، حزبي و جناحي و ساير موارد شبهه‌ناك نكنيم.