محمدحسين عادلي، دبيركل ايراني مجمع كشورهاي صادركننده گاز در گفت‌وگويي تفصيلي، فعاليت‌هاي اين مجمع و آينده پيش روي گاز در بازارهاي جهاني و ايران را مورد تحليل قرار داده است. وي با تاكيد بر اينكه صادرات گاز ايران چه با خط لوله و چه به صورت ال‌ان‌جي به اروپا اقتصادي است، پيش‌بيني كرده است كه در آينده توليد و عرضه گاز افزايشي قابل توجه را تجربه كند. به گفته وي توليد گاز در ايران و قطر با كمترين قيمت انجام مي‌شود. ايران و قطر صاحب ميدان مشتركي هستند كه در ايران پارس جنوبي خوانده مي‌شود و بزرگ‌ترين ميدان گازي جهان محسوب مي‌شود.
او از سياست تازه ايران مبني بر ورود به بازار ال‌ان‌جي سخن گفته است؛ بخش‌هايي از مصاحبه مفصل ايسنا با وي در پي مي‌آيد:
مجمع كشورهاي صادركننده گاز در جي‌اي‌سي‌اف به دنبال تعيين قيمت نيست و اگرچه هدف اين سازمان تامين منافع عالي كشورهاست اما اين كار را از طريق تبادل اطلاعات و تجربيات انجام مي‌دهد و با كنترل توليد، كاهش صادرات و ابزارهاي مستقيم عمل نمي‌كند.
معتقد نيستم كه صادرات گاز ايران به اروپا با خط لوله اقتصادي نيست؛ از نظر من صادرات گاز به اروپا بايد هم از طريق خط لوله و هم از طريق ال ان جي صورت بگيرد و با هر دو روش اقتصادي است.
يك تيم رصد بازار ايجاد كرديم كه به صورت ماهانه و روزانه اطلاعات و تحولات خاص بازار را كه در سياستگذاري اعضا تاثيرگذار است، به اطلاع وزرا يا نمايندگان آنها مي‌رساند، در واقع تحولات مربوط به اقتصاد جهاني، تقاضاي جهاني گاز و ميزان توليد و عرضه آن هر روز ساعت 10 به وقت قطر در اختيار اعضا قرار مي‌گيرد، علاوه بر اين، كار ديگري براي تهيه مدل گازي جهاني انجام شده كه اميدواريم پس از اجلاس آينده سران كشورهاي عضو GECF ارايه شود.
تامين منافع يعني اينكه اعضا بتوانند محصول‌شان را كه همان گاز است، در بازارهاي جهاني به خوبي به فروش برسانند و منافع خوبي داشته باشند، به عبارت ديگر جي‌اي‌سي اف دنبال يك بخش خاص نيست و منافع كشور از طريق برجسته‌تر شدن نقش گاز در جهان و افزايش سهم آن در سبد انرژي تامين مي‌شود، بنابراين اگر گاز به عنوان يك سوخت پاك در دنيا مطرح شود و مصرف آن نسبت به ساير حامل‌هاي انرژي بيشتر شود منافع كشورها تامين مي‌شود.
خب؛ با توجه به اينكه گفته مي‌شود سوخت هزاره سوم گاز طبيعي است و با در نظر گرفتن اينكه گاز در بين سوخت‌هاي فسيلي سوخت پاك به حساب مي‌آيد بنابراين خود به خود شرايط به سمتي پيش مي‌رود كه مصرف گاز طبيعي روز به روز بيشتر مي‌شود و به تدريج جاي نفت را مي‌گيرد.
مطالعاتي انجام شده كه بر اساس آن نفت و ساير سوخت‌هاي فسيلي حداقل طي 80 سال آينده به عنوان سوخت مسلط در جهان باقي خواهند ماند، البته تركيب سوخت‌ها تغيير خواهد كرد و بر خلاف گذشته كه سهم زغال سنگ و نفت بيشتر از گاز بوده سهم گاز افزايش خواهد يافت.
گاز قيمت مستقل ندارد اما تاثيري كه از قيمت نفت مي‌گيرد فاصله دو تا شش ماهه دارد؛ به عنوان مثال كاهش قيمت نفت طي حدود يك ماه گذشته تاثيري بر قيمت گاز نداشت و در برخي جاها متوسط قيمت تك محموله گاز نيز افزايش پيدا كرد.
گاز قيمت جهاني ندارد و قيمت آن در مناطق مختلف متفاوت است، اكنون قيمت در آسياي خاور دور براي هر ميليون بي‌تي يو به صورت تك محموله بين 5/7 تا 9 دلار، در اروپا حدود 7 دلار و در امريكا كمي پايين‌تر از سه دلار است.
طي سال‌هاي گذشته قطر به بزرگ‌ترين صادركننده ال‌ان‌جي در جهان تبديل شده است. لذا امروز براي حضور در بازار جهاني گاز كشورها بايد امكان صادرات با ال‌ان‌جي و هم از طريق خط لوله را داشته باشند و تا جايي كه از مقامات ايراني شنيده‌ام ايران به دنبال ورود به بازار ال‌ان‌جي است.
بايد از اتلاف انرژي جلوگيري كرد و بهره‌وري و كارايي در مصرف انرژي را ارتقا داد كه البته در اين راستا منطقي شدن قيمت‌ها تنها راه نيست اما يكي از مهم‌ترين راهكارها است و شايد 70 الي 80 درصد اتلاف انرژي در كشورهاي جهان به دليل قيمت‌گذاري غلط بوده است.
بازار دادني نيست، بازار گرفتني است و ما اين نعمت را داريم كه در اطراف‌مان مصرف‌كننده‌هاي بزرگ انرژي قرار دارند، همه كشورهاي حاشيه خليج فارس به غير از قطر و ايران يا داراي موازنه منفي گازي هستند يا در كوتاه‌مدت موازنه گازي‌شان منفي خواهد شد. در شرق نيز بزرگ‌ترين مصرف‌كننده‌هاي جهان قرار دارند از چين و هند تا كره جنوبي، ژاپن و پاكستان نيز تا حدودي مصرف‌كننده هستند، در بخش غربي نيز يكي از بزرگ‌ترين مصرف‌كننده‌ها اروپاست بنابراين همه اينها مي‌توانند منابع مصرفي خوبي براي بازار گاز ايران باشند.
ما پيش‌بيني قيمت گاز نمي‌كنيم اما پيش‌بيني مي‌كنيم كه گاز طي سال‌هاي آينده فراوان خواهد شد و توليد و عرضه آن افزايش خواهد يافت و قيمت آن بستگي به اين مساله دارد كه چه سهمي در سبد انرژي جهان داشته باشد.