جشنواره نمايش آييني و سنتي تمام شد
اعتماد|هفدهمين جشنواره نمايش آييني و سنتي شامگاه سهشنبه 10 شهريورماه در حالي به كار خود پايان داد كه اختتاميه در فضايي مفرح و سرشار از احترام برگزار شد. در اين مراسم كه صحنهآرايي آن مملو از نمادهاي قهوهخانهاي و سنتي بود چهرههاي برجستهاي از هنر تئاتر و نمايشهاي آييني و سنتي حضور داشتند. سعيد اسدي، محمدرضا خاكي، فرزانه كابلي، سياوش چراغيپور، عليرضا ناصحي، رضا فياضي، منوچهر آذري، قاسم زارع، اسماعيل خلج، محمد ساربان، محسن حسيني، قادر آشنا، جعفر والي، مجيد جعفري، هنگامه مفيد، بهزاد فراهاني و داريوش اسدزاده از جمله هنرمنداني بودند كه در سالن ديده ميشدند و البته برخي هم براي قدرداني و اهداي جايزه روي صحنه آمدند. «اين سنتي كه از هنرمندان قبل از مرگشان تجليل ميشود هم چيزي است كه در جشنواره تئاتر سنتي برقرار است.» اين جملات را داوود فتحعليبيگي، دبير جشنواره گفت، وقتي رضا رفيع، ملكه رنجبر، عزتالله مهرآوران و داوود فتحعلي بيگي را براي بزرگداشت به صحنه فراخواند.
رضا رفيع طنزپردازي كه اين روزها همه جا هست، در تمام طول مراسم با طنازيهاي خودش لبخند را روي لبهاي همه نشاند. در واقع خبري از عصاقورتدادگيهاي معمول و لودگيهاي ناهمخوان با محتواي مراسم كه اين روزها معمول است نبود. اين طنازي و لبخند ذات نمايشهاي آييني و سنتي است. طنز كه البته نسبت مستقيمي با نقادي اجتماعي دارد؛ همان كاري كه «سياه» ميكند.
مهدي شفيعي، مديركل اداره هنرهاي نمايشي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در بخشي از سخنان خود در اين مراسم با تاكيد بر ضرورت حمايت دولت از فرآيند توليد و اجراي تئاتر گفت: «گسترش تئاتر به غير از رويكرد مدون حمايتي دولت ممكن نخواهد بود؛ رويكردي كه اجراي هوشمندانه آن ميتواند به ارتقاي جايگاه اقتصاد تئاتر و هنرمندان آن منجر شود». او در پايان حرفهايش يك آرزو هم داشت: «آرزو ميكنم نام و نشان تماشاخانههاي تئاتري كشور همراه با معرفي برنامههاي اجرايي در راهنماي گردشگري مسافران نوروزي سال آينده در هر شهر كشور درج شود.»
علي مرادخاني، معاون هنري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هم از جمله كساني بود كه دقايقي با حاضران در مراسم سخن گفت. او آرزو كرد كه جشنواره نمايشهاي آييني و سنتي از اين پس با رونق بيشتري برگزار شود: «امسال يكي از ويژگيهاي اين جشنواره اين بود كه بيشتر هزينهها صرف توليد آثار شد و اين شايد راه آغازي باشد تا از اين پس جشنوارهها بيشترين هزينه خود را براي توليد صرف كنند». معاون هنري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي البته با توجه به اينكه امسال از سوي وزير به عنوان سال تئاتر نامگذاري شده است خبرهاي خوبي هم داشت: «در اين سال در نظر داريم در كارهاي زيرساختي متمركز باشيم كه در اين راستا خوشبختانه خانه تئاتر عروسك راهاندازي شد و اميدوارم نمايشهاي آييني نيز جاي خود را پيدا كند. چون اين گونه نمايشي براي ما حكم مباحث هويتي را دارد.»
اما از بخشهاي جالب توجه اين مراسم پخش كليپي از كودكان موسسه محك بود كه براي دقايقي همه را تحت تاثير قرار داد. پيشتر مراسم آغازين هفدهمين جشنواره نمايشهاي آييني و سنتي در موسسه محك و بين كودكان سرطاني برگزار شده بود؛ كاري كه اهميت آن را الهام انصاري، مدير روابط عمومي موسسه خيريه حمايت از كودكان مبتلا به سرطان (محك) با حضور در سالن اصلي تئاتر شهر و ابلاغ پيام قدرداني موسسه محك از متوليان جشنواره نمايشهاي آييني و سنتي براي برگزاري مراسم افتتاحيه در اين موسسه بيان كرد: «اينبار در جايي كه مراسم افتتاحيه جشنواره اجرا شد، ما شاهد لبخند كودكاني بوديم كه خنداندن آنها زمان و انرژي زيادي از ما ميگيرد. به همين دليل با آنچه كه رخ داد معتقديم هيچ جشنواره و هيچ داوري نميتواند لبخندي را كه بر لبان اين كودكان نقش بست ارزشگذاري كند.»
همچنين از سه پيشكسوت هنرهاي آييني و نمايشي هم تقدير شد. حسين مداحنيا (پيشكسوت مداحخواني و شمايلگردان از شيروان)، عباس جليني (پيشكسوت تعزيه از سبزوار) و داود داداشي (پيشكسوت سياهبازي از تهران) كساني بودند كه جوايز و تنديس خود را از حضور علي مرادخاني، داود فتحعليبيگي، هادي مرزبان، اصغر همت و حسين مسافرآستانه دريافت كردند.
اجراي موسيقي نواحي مربوط به خراسان كه توسط فرزند غلامعلي پورعطايي و گروهش اجرا شد و نيز رقص آذري چند كودك از ديگر بخشهاي اين مراسم بود. به هر حال نمايشهاي آييني و سنتي نسبتي وثيق با هويت ايراني دارند و اين ميتواند اهميت وافر اين بخش از هنر كشور را بيش از پيش نشان دهد. هرچند نمايشهاي آييني و سنتي در شلتاق فرهنگي و هنري گونههاي مد روز و در روزگاري كه خيلي وقتها كيفيت هنري معناي خود را در گريز از سنت مييابد، كار سختي پيش رو خواهند داشت.